Page 44 - 8. SINIF FEN BİLİMLERİ DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 2 7. ÜNTE: ELEKTRK YÜKLER VE ELEKTRK ENERJS

5 Nükleer enerj� santraller�nde, uranyum element� atomla- 7 Elektr�k enerj�s�n�n üret�m�nden kullanımına kadar her
rının çek�rdekler�n�n parçalanması sonucu oluşan enerj�; aşamada bel�rl� b�r mal�yet� vardır. (I) Ham madde tem�n�,
suyun ısınmasını ve çok yüksek sıcaklıklarda buhar elde güç santral� kurulumu, güç santral�nde çalışan eleman
ed�lmes�n� sağlar. Oluşan buhar, türb�nler� döndürür. Tür- �st�hdamı, elektr�k enerj�s�n�n enerj� nak�l hatlarıyla konut-
b�ne bağlı olan jeneratörler hareket enerj�s�n�n elektr�k lara ve �ş yerler�ne �let�lmes� bu mal�yetlere örnek ver�le-
enerj�s�ne dönüşmes�n� sağlar. Üret�len elektr�k enerj�s�, b�l�r. Bu mal�yetler, kullanılan elektr�k enerj�s� m�ktarına
enerj� nak�l hatlarıyla yerleş�m b�r�mler�ne �let�l�r. Ülke- göre tüket�c�ye yansıtılır. (II) Konutlarda ve �ş yerler�nde
m�zde Mers�n Akkuyu ve S�nop’ta �k� adet nükleer enerj� kullanılan elektr�k enerj�s� m�ktarı elektr�k sayacı �le ölçü-
santral� yapılması yönünde çalışmalar devam etmekted�r. lür. (III) Kamunun veya kamunun yetk� verd�ğ� kurum ve
kuruluşların görevlend�rd�ğ� k�ş�ler, harcadığımız elektr�k
Bu parçada aşağıdak�lerden hang�s� hakkında b�lg�
ver�lmem�şt�r? enerj�s� m�ktarını bel�rl� aralıklarla sayaçtan okur. (IV) Kul-
lanılan elektr�k enerj�s� �ç�n ödenecek ücret� hesaplar ve
A) Nükleer enerj� santraller�nde suyun nasıl ısıtıldığı tüket�c�ye elektr�k faturası ver�r.
B) Ülkem�zdek� akt�f nükleer enerj� santraller�n�n nere- Bu parça �k� paragrafa ayrılmak �sten�rse numaralan-
lerde bulunduğu mış cümlelerden hang�s� �k�nc� paragrafın �lk cümles�
C) Jeneratörler�n dönüşümünü yaptığı enerj� türler� olur?
D) Üret�len enerj�n�n yerleş�m yerler�ne nasıl ulaştırıldığı A) I B) II C) III D) IV

8 Enerj� tasarrufu sağlamanın yollarından b�r� kaçak elekt-
r�k kullanımını engellemekt�r. Elektr�k dağıtım s�stem�ne,
sayaçlara, ölçü s�stemler�ne ya da elektr�k tes�satına
müdahale ed�ld�ğ�nden tüket�m�n�n doğru tesp�t ed�lme-
d�ğ�n� veya elektr�ğ�n h�ç ölçülmeden tüket�ld�ğ� ener-
j�ye kaçak elektr�k den�r. Kaçak elektr�k kullanan k�ş�ler,
6 H�droelektr�k santraller atık madde oluşturmayan ve yakıt elektr�k faturası ödemed�kler� �ç�n tüm �ht�yaçlarını elektr�k
g�der� olmayan güç santraller�d�r. Çevre k�rl�l�ğ�ne neden enerj�s�yle karşılarlar. Bu da elektr�ğ�n sınırsız kullanımını
olmaz. Kurulan barajlar sayes�nde o bölgede yaşayan meydana get�r�r. Sınırsız kullanılan elektr�k; sanay�leşme,
�nsanların su �ht�yacı karşılanır. Barajlardak� su, �çme şeh�rleşme ve nüfus artışının arttığı ortamlarda kaynak-
suyu veya tarımsal sulama amacıyla kullanılab�l�r. Üze- ların yeters�z kalmasına neden olmaktadır. Ayrıca bu
r�ne kurulduğu akarsuyun, aşırı yağışlı dönemlerde sel enerj� �ç�n harcanan paralar ger� alınmadığı zaman ülke
neden�yle taşmasını önler. H�droelektr�k santraller, yatı- ekonom�s�ne büyük zararlar vermekted�r. Ülke ekonom�-
rım mal�yet� karşılandıktan sonra uzun yıllar düşük g�derle s�ne ver�len zarar, faturalarımıza daha pahalı enerj� olarak
elektr�k enerj�s� üret�m� sağlar. Çünkü kömür, petrol, doğal yansımaktadır. ………………………………
gaz ve uranyum g�b� yakıtlara �ht�yaç duymaz. Bu nedenle Bu parça düşüncen�n akışına göre aşağıdak�lerden
tüket�me �ht�yaç duymadan yapılan ve �thalata bağlı olma- hang�s�yle tamamlanmalıdır?
yan b�r enerj� kaynağıdır. Kurulduğu bölgedek� �nsanlara
�ş �mkânı sağlar. A) Ekonom�ye ver�len zararın yanında kaynakların sınır-
sızmış g�b� kullanılmasından dolayı çevreye ver�len
Yukarıdak� parçanın konusu aşağıdak�lerden hang�- zarar da söz konusudur.
s�d�r?
B) Elektr�k enerj�s�n�n b�l�nçs�zce kullanımı elektr�k hat-
A) H�droelektr�k santrallerde enerj� üret�m� larında sık sık arızalara da neden olur.
B) H�droelektr�k santraller�n avantaj ve dezavantajları C) Bu sebeple kaçak elektr�k kullanımını önlemek de b�r
C) Enerj� üret�m�nde yen�leneb�l�r kaynakları kullanma- tür enerj� tasarrufudur.
nın geleceğe katkıları D) Dolayısıyla kaçak elektr�k kullanımını önleme adına
D) Enerj� �ht�yacının h�droelektr�k santrallerle sağlanma- uygulanan bu cezaların toplum düzen�n� sağlamaya
sının kazanımları katkısı vardır.

MARKAJ YAYINLARI
44 Markaj Yaynlar / 8. Snf Fen Bilimleri