Page 39 - 8. SINIF FEN BİLİMLERİ DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 39
6. ÜNTE: ENERJ DÖNÜÜMLER VE ÇEVRE BLM PARAGRAF TESTİ 4
1 Dünya nüfusu hızla çoğalmakta ve bununla b�rl�kte enerj� 3 (I) Yer kabuğundan çıkan ve ekonom�k değer� olan m�ne-
�ht�yacı da artmaktadır. Bugünün gereks�n�mler�n� göz rallere maden adı ver�l�r. (II) Madenler m�ktarları sınırlı
ardı etmeden, gelecek kuşakların da enerj� �ht�yaçlarını olan ve tüket�ld�kten sonra tekrar oluşmaları m�lyonlarca
karşılayab�lmek adına, doğal kaynakların sonuna kadar yıl süren kaynaklardır. (III) Madenler�, üret�m amaçlı
tükenmes�ne engel olarak kaynakların b�l�nçl� kullanılması olarak sınırsız b�r şek�lde kullanırsak gelecek nes�ller
sürdürüleb�l�r kalkınma olarak adlandırılır. Sürdürüleb�l�r madenler�n kend�ler�ne sağlayacakları kolaylıklardan
kalkınma planlarında yen�lenemeyen kömür, petrol, doğal mahrum kalacaktır. (IV) Bakır, elektr�k devre eleman-
gaz g�b� kaynaklar yer�ne yen�leneb�len güneş, h�droe- larında; dem�r, �nşaat ve köprü yapımında; n�kel, uçak
lektr�k, rüzgâr g�b� enerj� kaynaklarının kullanımı terc�h ve gem� sanay�s�nde; bor, cam sanay�s�nde ve tarımda;
ed�l�r. Sürdürüleb�l�r kalkınmanın �k� temel ayağı vardır. kükürt, gübre üret�m�nde kullanılır.
Bunlardan b�r�nc�s� kaynakların tasarrufl u kullanımı d�ğer� Parçadak� numaralanmış cümlelerden hang�s� anla-
�se ger� dönüşümdür.
tımın akışını bozmaktadır?
Yukarıdak� parçaya göre aşağıdak� faal�yetlerden A) I B) II C) III D) IV
hang�s� sürdürüleb�l�r kalkınma kapsamında değer-
lend�r�lemez?
A) Atıkların �çler�nden cam, plast�k g�b� yen�den kullanı-
lab�len malzemeler� ayrıştırmak
B) Rüzgâr potans�yel� yüksek b�r bölgede ana enerj�
kaynağı olarak doğal gaz kullanmak
C) Gereks�z yere yanan ışıkları söndürmek ve telev�zyo-
nu kumandadan değ�l düğmes�nden kapatmak
D) Çatılara yerleşt�r�len güneş enerj�ler�yle sıcak su �ht�-
yacını karşılamak 4 Sağlıklı, rahat, tem�z ve etk�n b�r ev ortamının oluşturula-
b�lmes� �ç�n yürütülen ısınma, aydınlatma, tem�zl�k, k�ş�sel
bakım g�b� çeş�tl� faal�yetler �ç�n a�leler enerj� kaynakla-
2 Kullanıldıkça tekrar oluşmaları uzun yıllar alan enerj� rını kullanmakta ve buna bağlı olarak çeş�tl� harcama-
kaynaklarına yen�lenemez enerj� kaynakları adı ver�l�r. ları olmaktadır. Evde toplam enerj� kullanımının yaklaşık
Kömür, doğal gaz ve petrol g�b� yakıtlar yen�lenemez %40’ı sıcak su sağlama, y�yecek hazırlama ve p�ş�rme,
enerj� kaynaklarına örnekt�r. Bu kaynaklar tamamen bulaşık yıkama, çamaşır yıkama, aydınlatma, k�ş�sel
tükend�ğ�nde tekrar oluşmaları çok uzun yıllar alır. Term�k bakım, eğlenme, d�nlenme ve �let�ş�m g�b� faal�yetler;
santrallerde fos�l yakıtların yanması sonucu açığa çıkan %60’ı da konutun sah�p olduğu özell�kler �le �l�şk�l�d�r.
ısı enerj�s�, elektr�k enerj�s�ne dönüştürülür. Elektr�k ener- Özell�kle konutlarda tüket�len enerj�n�n toplam enerj� tüke-
j�s� tasarrufl u kullanıldığında sınırlı b�r kaynak olan fos�l t�m�n�n yaklaşık 1/3 oranında olduğu d�kkate alınırsa bu
yakıtlar da tasarrufl u kullanılır. Elektr�k enerj�s� üret�m� alanda yapılacak tasarrufun hem a�le açısından hem de
amacıyla yen�leneb�l�r enerj� kaynaklarını kullanmak fos�l ülke açısından önem� ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle bu
yakıtların tasarrufl u kullanılmasını sağlar. kaynakları kullanırken d�kkatl� ve tasarrufl u olunmalıdır.
Yukarıdak� parçanın ana f�kr� aşağıdak�lerden han- Buna göre;
g�s�d�r?
I. Isı kaybını azaltmak adına konutlara ısı yalıtımı yapıl-
A) Yen�lenemeyen enerj� kaynaklarının kullanımı olab�l- ması
d�ğ�nce azaltılmazsa çevre sorunlarıyla karşılaşıla- II. Aydınlatma aracı olarak enerj� tasarruflu ampuller�n
caktır. kullanılması
B) Sınırlı kaynakları tasarruflu kullanma konusunda �n- III. Kalor�fer petekler�n�n önüne eşyalar koyarak ısının
sanlar b�l�nçlend�r�lmel�d�r.
odaya yayılmasının engellenmes�
C) Fos�l yakıtların kullanımını azaltmak �ç�n elektr�k ta-
sarrufu yapılmalıdır. faal�yetler�nden hang�ler� parçada yapılması �stenen
türde davranışlardandır?
D) Enerj� üret�m�nde yen�leneb�l�r enerj� kaynaklarından
yararlanmak, yen�lenemeyenler�n de tükenmes�n� ge- A) Yalnız II B) Yalnız III
c�kt�r�r. C) I ve II D) I ve III
Markaj Yaynlar / 8. Snf Fen Bilimleri
MARKAJ YAYINLARI 39