Page 40 - 8. SINIF FEN BİLİMLERİ DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 4 6. ÜNTE: ENERJ DÖNÜÜMLER VE ÇEVRE BLM

5 Kullanım süres� dolan ve canlıların yaşadığı ortamdan 7 Fos�l yakıtlar ulaşım araçlarında, sanay� tes�sler�nde ve
uzaklaştırılması gereken katı malzemelere katı atık adı konutlarda kullanılmaktadır. Fos�l yakıtların b�r d�ğer kul-
ver�l�r. (I) Ambalaj ve p�l atıkları, ömrünü tamamlamış lanım alanı �se term�k santrallerde elektr�k enerj�s� üret�m�
last�kler, röntgen f�lmler�, cam, kâğıt, elektron�k ve tıbb� sağlamaktır. Tasarrufl u kullanılmadığı takd�rde gelecekte
atıklar katı atıklara örnek ver�leb�l�r. (II) Katı atıklar çev- dünyada fos�l yakıt sıkıntısı yaşanacaktır. Bu nedenle fos�l
reye ve �nsan sağlığına zarar vermeden etk�s�z hâle get�- yakıtlara alternat�f olarak yen�leneb�l�r enerj� kaynakları-
r�lmel�, �çler�ndek� değerlend�r�leb�lecek maddeler eko- nın (güneş enerj�s�, rüzgâr enerj�s�, h�droelektr�k enerj�,
nom�ye kazandırılmalıdır. (III) Yen�den değerlend�r�lme jeotermal enerj� g�b�) kullanımı yaygınlaştırılmalıdır. Aks�
�mkânı olan atık maddeler�n çeş�tl� �şlemlerden geç�r�l�p takd�rde gelecekte dünyada elektr�ğe ulaşma, konutları
ham madde olarak üret�m süreçler�ne dâh�l ed�lmes�ne ısıtma, ulaşım araçlarını kullanma, sanay� tes�sler�nde
ger� dönüşüm den�r. (IV) Ger� dönüşümlü ürünler�n üze- üret�m yapma sorunları yaşanab�l�r.
r�nde b�rb�r�n� tak�p eden üç ok �şaret�nden oluşan sembol Bu parçadan aşağıdak�lerden hang�s� hakkında b�lg�
bulunur.
sah�b� olunamaz?
Yukarıdak� parça �k� paragrafa ayrılmak �sten�rse A) Fos�l yakıt olarak n�telenen kaynakların neler olduğu
numaralanmış cümlelerden hang�s� �k�nc� paragrafın
�lk cümles� olur? B) Fos�l yakıtlar yer�ne kullanılab�lecek enerj� kaynakları
C) Fos�l yakıtların kullanım sahası
A) I B) II C) III D) IV
D) Enerj� alanında gelecekte dünyayı bekleyen sorunlar

6 Katı atıklar ger� dönüşüm amacıyla ayrıştırılmadığında 8 Madenler yer kabuğunun oluşum sürec�nde m�lyonlarca
kâğıt, cam, plast�k ve metal g�b� atıklar çöpe g�der. Değer- yılda meydana gelm�ş doğal kaynaklardır. Altın, dem�r,
lend�r�leb�l�r n�tel�ktek� bu atık maddeler� çöpün �ç�nden bakır, alüm�nyum, bor ve magnezyum madenlere örnek
ayırmak oldukça zordur. Bunun �ç�n çok sayıda �nsan ver�leb�l�r. Takıların, mutfak eşyalarının, teknoloj�k araç
�st�hdam ed�lmel�, atık maddeler çöpün �ç�nden çıkarıldık- gereçler�n, ulaşım araçlarının yapımında madenlerden
tan sonra tem�zlenmel�d�r. Çöpün �ç�nden alınan bazı atık yararlanılmaktadır. Madenler�n tükend�ğ� takd�rde tek-
maddeler�n ger� dönüşümü yıkansalar dah� sağlanamaz. rar oluşması m�lyonlarca yıl sürer. Gelecek nes�ller�n de
Aynı zamanda ger� dönüşüm �ç�n bu yöntem� kullanmak madenler�n sağladığı avantajlardan yararlanab�lmes� �ç�n
oldukça mal�yetl�d�r. madenler�n tasarrufl u kullanılmasına özen göster�lmel�d�r.
Bu parçada asıl anlatılmak �stenen aşağıdak�lerden Madenler� tasarrufl u kullanmak amacıyla ger� dönüşüm
hang�s�d�r? uygulamalarına önem ver�lmel�d�r. Ger� dönüşüm saye-
s�nde metal ve p�l atıklarının yapısındak� madenlerden
A) Ger� dönüştürülen malzemeler�n çöpe atılması, dün- elde ed�len ham madde üret�m süreçler�nde kullanılır. Bu
yadak� kaynakların sonunun gelmes�n� hızlandırmak- sayede doğadan daha az maden çıkarılır.
tadır.
Bu parçada aşağıdak� konulardan hang�s�ne değ�n�l-
B) Ger� dönüşümün en ekonomik ve en kapsamlı mem�şt�r?
biçimde sağlanab�lmes� �ç�n katı atıkların ayrıştırması
kaynağında yapılmalıdır. A) Madenler�n oluşumunda etk�l� olan yapılar
C) Ger� dönüştürüleb�len malzemeler atık olarak görül- B) Madenler� ger� dönüştürmen�n önem�
memel� ve çöpe atılmamalıdır. C) Madenler�n oluşum süres�
D) Ger� dönüşüm her zaman �ç�n ekonom�k değ�ld�r. D) Madenler�n kullanım alanları

MARKAJ YAYINLARI
40 Markaj Yaynlar / 8. Snf Fen Bilimleri