Page 41 - 8. SINIF FEN BİLİMLERİ DUBLEKS ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 41

7. ÜNTE: ELEKTRK YÜKLER VE ELEKTRK ENERJS                         PARAGRAF TESTİ  1

          1  Maddeler� oluşturan en küçük yapılardan b�r� atomdur.   3  C�s�mler�n genell�kle yüzey�nde b�r�ken yük m�ktarı elekt-
             Atomların yapısında bulunan yükler proton, elektron ve   r�ksel yük olarak tanımlanır. (I) B�l�nen �k� çeş�t elektr�k-
             nötrondur. Atom çek�rdeğ�n�n çevres�nde (–) yüklü elekt-  sel yük vardır. (II) Bunlar, poz�t�f ve negat�f yüklerd�r. (III)
             ronlar, atom çek�rdeğ�n�n �çer�s�nde �se (+) yüklü proton-  Elektr�klenme olayının teknoloj�de kullanılmasının temel
             lar ve yüksüz nötronlar bulunur. Elektronlar katmanlarda   mantığı, yükler�n b�rb�rler�ne uyguladığı �tme ve çekme
             sürekl� hareket hâl�nded�r. Dışarıdan b�r etk� oluşması   kuvvetler�d�r. (IV) Bu yükler tıpkı mıknatısta olduğu g�b�
             hâl�nde (–) yükler serbest hâle geçer ve madde �çer�-  b�rb�rler�ne b�r kuvvet uygular.
             s�nde hareket eder. Serbest hâle geçen elektronlar, bazı   Bu parçadak� numaralanmış cümlelerden hang�s�
             durumlarda başka maddelere de geçeb�l�r. Sonuç ola-   anlatımın akışını bozmuştur?
             rak maddelerde yük farklılığı ortaya çıkar. Elektronların
             oluşturduğu bu yük farklılığı sonucu oluşan yük geç�şler�,   A) I   B) II        C) III        D) IV
             elektr�klenmeye sebep olmaktadır.
             Yukarıdak� parçada aşağıdak� sorulardan hang�s�n�n
             cevabı yoktur?
             A)  Elektron  adı  ver�len  yükler,  atomda  nerede  konum-
                lanmıştır?
             B)  Maddelerde yük farklılığı nasıl oluşur?
             C)  Atomun  çek�rdeğ�nde  bulunan  yükler  nasıl  adlandı-  4  C�s�mler sah�p oldukları elektr�k yükler� bakımından farklı
                rılır?                                             sınıfl andırılab�l�r. Bulundurdukları (–) yük m�ktarı, (+) yük
             D)  Elektronların başka maddeler arasında hareket� han-  m�ktarına eş�t olan c�s�mlere nötr c�s�m adı ver�l�r. Nötr
                g� durumlarda mümkün değ�ld�r?                     c�s�mler yüksüz c�s�m değ�ld�r. Nötr c�s�mler b�rb�rler�ne
                                                                   �tme veya çekme kuvvet� uygulamadıkları �ç�n b�rb�rler�n�
                                                                   hareket ett�rmez. (–) yük m�ktarı, (+) yük m�ktarından fazla
                                                                   olan c�s�mlere negat�f yüklü c�s�mler adı ver�l�r. Negat�f
                                                                   yüklü c�s�mler, c�s�mler�n (–) yük alması sonucu oluşur.
          2  Yıldırım  olayı  elektr�klenmen�n  doğa  olaylarındak�  en   Negat�f yüklü c�s�mler b�rb�rler�ne �tme kuvvet� uygular-
             güzel örnekler�nden b�r�d�r. Bulutların b�rb�r�ne sürtünmes�   ken poz�t�f yüklü ve nötr c�s�mlere çekme kuvvet� uygular.
             sonucu bulutlarda b�r�ken yük, havanın özel durumlarda   (–) yük m�ktarı, (+) yük m�ktarından az olan c�s�mlere �se
             �letken hâle geçeb�lmes� sonucu aktarılab�l�r. Ş�mşek, �k�   poz�t�f yüklü c�s�mler den�r. Poz�t�f yüklü c�s�mler, c�s�m-
             bulut arasındak� yük aktarımıdır. Bulut �le yeryüzü arasın-  ler�n (–) yük kaybetmeler� sonucu oluşur. Poz�t�f yüklü
             dak� yük aktarımı �se yıldırım olarak adlandırılır. Bulutların   c�s�mler de b�rb�rler�ne �tme kuvvet� uygularken negat�f
             genell�kle alt kısımları (–) yük �le yüklenm�ş olur. (–) yüklü   yüklü ve nötr c�s�mlere çekme kuvvet� uygular.
             bulutlar �le (+) yüklü durumda olan yeryüzü arasındak� yük   Bu parçaya göre;
             geç�ş� sonucu yıldırımlar oluşmaktadır. Yıldırımlarda yük   I.  (−) ve (+) yük m�ktarı eş�t olan c�s�mlerle, bu yükler�n
             geç�ş� çoğunlukla buluttan yeryüzüne doğrudur.
                                                                      sayıca eş�t olmadığı c�s�mler arasında çekme kuvvet�
             Bu parçadan hareketle;                                   vardır.

             I.  Ş�mşek ve yıldırımın oluşab�lmes� havanın �letken   II.  B�r c�sm�n başka b�r c�sme �tme kuvvet� uygulaması
                olmasına bağlıdır.                                    �ç�n c�s�mlerden b�r�n�n mutlaka (+) yüklü olması gere-

             II.  Ş�mşekler ve yıldırımlar bulutların b�rb�r�ne sürtünmes�   k�r.
                sonucu oluşur.                                     III. Aynı yüklü �k� c�sm�n, b�rb�r�ne herhang� b�r kuvvet
             III. Bulutların (−) yüklü alt kısımlarıyla (+) yüklü üst kısım-  uygulayab�lmes� olası değ�ld�r.
                ları arasında gerçekleşen elektr�klenmeye ş�mşek   IV. Farklı yüklü �k� c�s�m arasında her da�m çekme kuvvet�
                den�r.                                                görülür.
             çıkarımlarından hang�ler� yapılamaz?                  yukarıdak�lerden hang�ler� söyleneb�l�r?

             A) Yalnız I        B) Yalnız III                      A) I ve II         B) I ve IV
             C) I ve II         D) II ve III                       C) II ve III       D) III ve IV

                                                                          Markaj Yaynlar / 8. Snf Fen Bilimleri
                                         MARKAJ YAYINLARI                                                      41
   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46