Page 281 - 8. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 281

ANLA
            ANLATIM BOZUKLUĞU (ÖZNE-YÜKLEM UYUMSUZLUĞU, EKLERLE İLGİLİ YANLIŞLAR)TIM BOZUKLUĞU (ÖZNE-YÜKLEM UYUMSUZLUĞU, EKLERLE İLGİLİ YANLIŞLAR)  13. BÖLÜM  281
            ANLATIM BOZUKLUĞU
            •   Yazılı ve sözlü anlatımda duygu ve düşünceleri aktarırken dil bilimsel (yapısal) ya da anlamsal olarak açık, anlaşılır
               ve doğru cümleler kurulmaması sonucu anlatım bozuklukları ortaya çıkar.

                                          Yapıya Dayalı Anlatım Bozuklukları


                     Eklerle İlgili
                      Yanlışlar         Tamlama Yanlışları     Eylemsi Yanlışlıkları   Bağlaç Yanlışları

               Özne - Yüklem      Öge Eksikliği      Zamir Eksikliği   Çatı Uyuşmazlığı   Noktalama İşaret-
               Uyumsuzluğu                                                                  lerinin Eksikliği
       EDİTÖR YAYINLARI
            Özne
            Özne - Yüklem Uyumsuzluğu - Yüklem Uyumsuzluğu
            •   Özne-yüklem uyumsuzluğu kişi bakımından ve tekillik-çoğulluk bakımından olmak üzere iki alt başlıkta ele alına-

               bilir.

            Kişi Bakımından Özne-Yüklem Uyumsuzluğu
            •   Özne ile yüklem arasında kişi bakımından uyum olmalıdır. Yüklem öznenin bildirdiği şahsa göre çekimlenmelidir.

              Ő  Ben ve Nisa dün seni aradı� (Yanlış)
                                                                              Özne             Yüklem
                Ben ve Nisa dün seni aradık� (Doğru)
                                                                            Ben + Sen
              Ő  Oya, sen ve ben aynı okula yazıldı� (Yanlış)             Ben + Sen + O          BİZ
                Oya, sen ve ben aynı okula yazıldık� (Doğru)               Ben + Onlar

              Ő  Ben ve Belginler kampa gittim� (Yanlış)                    Sen + O              SİZ
                                                                           Sen + Onlar
                Ben ve Belginler kampa gittik� (Doğru)



            Tekillik-Çoğulluk Bakımından Özne-Yüklem Uyumsuzluğu
            •   Özne ile yüklem arasında tekillik - çoğulluk bakımından uyum vardır. Öznenin tekil ya da çoğul olma durumuna göre

               yükleminin durumu belirlenir.


                  › Özne tekilse yüklem tekil olur.
                                                                                      ÖZNE      YÜKLEM
              Ő  Kadın eğilip ayakkabısını temizledi�
              Ő  Köpeğim dün sürekli havladı�                                      Tekil Çoğul Tekil Çoğul
                                                                     İnsan
                  › Özne insan ve çoğulsa yüklem tekil ya da çoğul olabilir.
                                                                     İnsan
              Ő  İnsanlar sırada bekliyorlardı� (Doğru)
                                                                     İnsan dışındaki
                İnsanlar sırada bekliyordu� (Doğru)
                                                                     varlıklar
                  › Özne insan dışındaki bir varlık ve çoğulsa yüklem tekil olur.  İnsan dışındaki

              Ő  Tavuklar kümeste gıdaklıyorlardı� (Yanlış)          varlıklar
                Tavuklar kümeste gıdaklıyordu� (Doğru)


             {   Not: Cümlenin öznesi belgisiz sıfat ya da belgisiz zamir ise yüklem mutlaka tekil olur.


            Ő  Hiçbiri buraya gelmek istemediler� (Yanlış)                      → Hiçbiri buraya gelmek istemedi. (Doğru)
   276   277   278   279   280   281   282   283   284   285   286