Page 548 - 8. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 548
ÇÖZÜMLÜ TEST
ÇÖZÜMLÜ TEST 548
1. Millî Mücadele’nin zaferle sonuçlanmasından sonra 3. Türkiye ile Yunanistan arasında, Lozan Görüşmeleri
Yunanistan’da yaşayan Türkler ile Türkiye’de yaşa- devam ederken azınlık sorununun çözümüne yönelik
yan Rumların karşılıklı olarak değiştirilmesi gündeme “Türk ve Rum Nüfus Mübadelesine Dair Sözleşme”
geldi. Ancak Yunanistan Istanbul’daki Rumların bu imzalandı. Bu sözleşmeye göre Anadolu’daki Rumlar
değişim dışında tutulmasını isteyince Türkiye’de Batı ile Yunanistan’daki Türkler karşılıklı olarak yer değiş-
Trakya’da yaşayan Türklerin değişim dışında tutul- tirecek; Istanbul’daki Rumlar ile Batı Trakya’daki Türk-
masını talep etti. Lozan Görüşmelerinde “Istanbul’da ler, bu mübadelenin dışında tutulacaktı. Sözleşmenin
yaşayan Rumlar ile Batı Trakya’da yaşayan Türkler uygulama aşamasında taraflar arasında anlaşmazlık
dışında, Anadolu’daki ve Doğu Trakya’daki Rumlar ile çıktı. Yunanistan, anlaşma hükümlerine aykırı olarak
Yunanistan’daki Türkler karşılıklı olarak yer değiştire- Türkiye’de daha fazla Rum nüfusunun kalması için ça-
cektir.” diye bir karar alındı. lıştı. Bu durum Türkiye’nin tepkisine neden oldu.
EDİTÖR YAYINLARI
Nüfus mübadelesi ile ilgili bu gelişmeler, Türk dış Yunanistan’ın bu çabasının;
politikasının dayandığı hangi temel esas doğrul- I� Türkiye ile ilişkilerini geliştirme,
tusunda çözülmüştür?
II� ülkesindeki nüfus fazlalığından kurtulma,
A) Kamuoyunu dikkate alma III� Istanbul ile siyasi ve kültürel bağlarını koruma
B) Barış esası amaçlarından hangilerine yönelik olduğu söyle-
C) Akılcılık nebilir?
D) Mütekabiliyet A) Yalnız I B) Yalnız II
C) Yalnız III D) I, II ve III
Çözüm: Iki devlet arasındaki bir sorunun çözümünde
devreye giren mütekabiliyet (karşılıklılık) ilkesi, bir devle- Çözüm: Rumların tarihte kurduğu en büyük devlet baş-
tin yapması gerekenleri diğer devletin de yapması gerek- kenti Istanbul olan Bizans Imparatorluğu’dur. Yunanistan
tiğini ortaya koyar. tarihi bir bağı olan bu şehirde daha fazla Rum bıraktırarak
siyasi ve kültürel bağlarını korumak istemiştir.
2. (I) Türkiye, Atatürk Dönemi Türk dış politikasında Tür-
kiye ve Irak arasındaki sınır sorunuyla da uğraşmıştır.
(II) Türkiye Musul’un bir Türk toprağı olduğunu iddia
ederken Irak’ı sömürmekte olan Ingiltere Musul’u Tür- 4. Türkiye Musul konusunda Lozan Konferansı sonrası
kiye’ye bırakmak istememektedir. (III)Türkiye Musul Ingiltere ile yaptığı görüşmelerde sonuç alamayınca
meselesi için Milletler Cemiyeti’ne başvurmuş fakat sorunu Milletler Cemiyetine taşımıştır.
olumlu sonuç alamamıştır. (IV) Bu gelişmeler yaşa-
nırken Doğu bölgelerimizde çıkan Şeyh Sait Isyanı Türkiye’nin bu adımı dış politikada hangi yolu be-
yüzünden Musul meselesi aleyhimize sonuçlanmıştır. nimsediğini göstermektedir?
Yukarıdaki numaralı cümlelerin hangisinde Mu- A) Askeri
sul’un kaybedilmesine bir iç meselenin sebep ol- B) Diplomasi
duğundan söz edilmektedir? C) Mütekabiliyet
A) I B) II C) III D) IV D) Iktisadi
Çözüm: Türkiye Doğu Anadolu Bölgesi’nde çıkan Şeyh Çözüm: Türkiye, Musul meselesinde Ingiltere ile görüş-
Sait Isyanı’nı bastırmada zorlanmış, bu durum Türkiye’nin melerinin ardından sorunu Milletler Cemiyetine taşıması
Musul meselesinde geri adım atmasına neden olmuştur. sorunu diplomasi yoluyla çözmeye çalıştığını gösterir.

