Page 53 - 9. SINIF MATEMATİK FAVORİ DEFTERİM
P. 53

3. Ünite:  Denklemler ve Eşitsizlikler                                       ÖZETİN ÖZETİ

          Bölünebilme Kuralları

                                                                 8 ile Bölünebilme Kuralı
          Q A, B, C, K birer doğal sayı ve B ≠ 0 olmak üzere;

            A sayısının B sayısına bölünmesiyle elde edilen bölüm C ve kalan   Q Sayının  son  üç  basamağının  oluşturduğu  üç  basamaklı
            K ise bu ifade;                                         sayı 8'in katı ise sayı, 8 ile tam bölünür.



                    Bölünen     A    B       Bölen
                              -      C       Bölüm               9 ile Bölünebilme Kuralı
                      Kalan     K                                Q Rakamları toplamı 9'un katı olan doğal sayılar, 9 ile tam

                                                                    bölünür. 9'a bölümünden kalan, sayının rakamları topla-
                   .
          veya A = B   C + K şeklinde gösterilebilir.               mının 9'a bölümünden kalana eşittir.
          Q Burada 0 ≤ K < B olmalıdır. Yani kalan mutlaka bölen sayı-
            dan küçük olmalıdır.
                                                                 10 ile Bölünebilme Kuralı
          Q C > K ise B ve C çarpanları yer değiştirebilir.

          Q K = 0 ise A sayısı B ile "kalansız" veya "tam bölünür" denir.  Q Bir doğal sayının birler basamağındaki rakam, 0 (sıfır)
                                                                    ise  bu  sayı  10'a  tam  bölünür.  Bir  doğal  sayının  birler
                                                                    basamağındaki  rakam  sayının  10'a  bölümünden  kalana
          Tam Sayılarda Bölünebilme Kuralları
                                                                    eşittir.

           2 ile Bölünebilme Kuralı

           Q Bir  sayının  birler  basamağı  çift  ise  bu  sayı  2  ile  tam   11 ile Bölünebilme Kuralı
              bölünür. Sayı tek ise sayının 2'ye bölümünden kalan 1'dir.
                                                                 Q Sayının rakamları sağdan sola doğru +, -, +, -, +, -, ...
                                                                    ile işaretlendirilerek toplanır. Bu toplamın 11 ile bölümün-
           3 ile Bölünebilme Kuralı                                 den kalan, o sayının 11 ile bölümünden kalana eşittir.

           Q Bir doğal sayının rakamları toplamı 3'ün katı ise bu sayı

              3  ile  bölünür.  Sayının  rakamları  toplamının  3  ile  bölü-
              münden kalan, sayının 3 ile bölümünden kalana eşittir.  Aralarında Asal Sayıların Çarpımı ile Oluşan
                                                                               Sayıya Bölünebilme

           4 ile Bölünebilme Kuralı                             Q 1'den başka ortak pozitif tam sayı böleni olmayan sayılara
                                                                   aralarında asal sayılar denir. Örneğin; 5 ile 11, 20 ile 33, 7
           Q Bir  doğal  sayının  son  iki  basamağının  oluşturduğu  iki   ile 2000 gibi sayılar aralarında asal sayılardır.

              basamaklı sayı 4'ün katı ise sayı 4 ile tam bölünür.  Q Aralarında asal çarpanların her birine bölünebilen bir doğal
                                                                   sayı, bu sayıların çarpımına da tam bölünür.
           Q Sayının  son  iki  basamağının  4  ile  bölümünden  kalan,
              sayının 4 ile bölümünden kalana eşittir.


           5 ile Bölünebilme Kuralı                              6 ile Bölünebilme Kuralı
                                                                          .
           Q Birler basamağı 0 ya da 5 olan doğal sayılar 5 ile tam   Q 6 = 2   3 (2 ve 3 aralarında asaldır.) 2 ve 3 ile tam

              bölünür.                                              bölünen sayılar 6 ile tam bölünür.


                                                                            Markaj Yayınları / 9. Sınıf Matematik
                                         MARKAJ YAYINLARI                                                      53
   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58