Page 130 - 9. Sınıf Coğrafya Öğretmenin Ders Notları
P. 130
¦ §
130 BEŞERİ SİSTEMLER
130
EĞİM * Yerleşim birimleri de daha çok bu yönlerde
* Eğimin fazla olduğu sarp araziler yerleşme kurulmuştur. Ulaşım açısından kavşaklarda
yani geçiş güzergâhında bulunan yerler daha
açısından tercih edilmez.
fazla gelişir ve nüfuslanır.
* Bu arazilerde tarımsal faaliyetler sağlıklı GÖÇ
gerçekleştirilemez. Aynı zamanda bu arazi-
lerde erozyon da şiddetlidir. * Türkiye’de özellikle kırsal kesimden kentlere
doğru göçler yaşanmaktadır.
* Bakı özelliğine sahip yani Güneş’e dönük olan
EDİTÖR YAYINEVİ
yamaçlar yerleşme için daha çok tercih edilir. * Kırsal kesimde tarımın eski usül yöntemlerle
yapılması, insanları bu alanlardan uzaklaş-
tırmaktadır. Kentlerde ise sanayi, ulaşım ve
BİTKİ ÖRTÜSÜ eğitim gibi faktörlerin gelişmiş olması çekici
* Bitki örtüsünün sık olduğu ormanlık araziler unsurlardır.
fazla nüfuslanmaz. Ancak bu alanların bir- TARIM
çok niteliği de bulunur.
* İlk çağlardan beri insanlar verimli tarım
* Ormanlar; kereste, mobilya ve kağıt sanayi alanlarının olduğu yerlere yerleşmişlerdir.
için ham madde sağlar. Bu alanlarda turizm İlk şehirleşme faaliyetleri de tarım alanla-
de yapılmaktadır. rının etrafında başlamıştır. Çukurova, Rize,
Konya, Ödemiş, Turgutlu, Aksaray gibi.
SANAYİ
TOPRAK
* Toprak verimliliğinin fazla olduğu yerlerde * Sanayinin son birkaç yüzyılda hızla gelişmesi,
insanların da sanayileşmiş alanlarda yoğun-
tarımsal avantaj söz konusudur. Bu nedenle laşmasına neden olmuştur. Bu alanlarda
özellikle alüvyal topraklara sahip olan arazi- insanların iş bulma olanakları daha fazladır.
ler daha sık nüfuslanmıştır.
* İş imkanlarının fazla olması sanayileşme
seviyesi yüksek kentlerin sürekli göç alma-
sına neden olmaktadır. Ör: Marmara Bölgesi,
BEŞERİ FAKTÖRLER
İstanbul, İzmit, Adapazarı, İzmir, Adana,
SAVUNMA Karabük.
* İlk çağlarda insanlar daha kolay savunma ULAŞIM VE TİCARET
yapabilecek yerleri tercih ediyorlardı. Günü- Ulaşım açısından avantaja sahip olan yer-
müzde ise teknolojinin gelişmesiyle artık bu * ler, ticari açıdan da gelişim gösterirler. Ticari
durumun fazla önemi kalmamıştır. yönden gelişen ortamlar ise sık nüfuslan-
ULAŞIM maktadır.
* Türkiye’de ulaşım daha çok doğu-batı yönlü * İstanbul ve İzmir en önemli ticaret şehir-
yapılmaktadır. Bu durum dağların uzanış leridir. Eskişehir, Ankara, Gaziantep ulaşım
doğrultusu ile açıklanır. bakımından gelişmiştir.