Page 135 - 9. Sınıf Tarih Öğretmenin Ders Notları

¦ İSLAM MEDENİYETİNİN DOĞUŞU § 1 13535

* Medrese faaliyetleri Büyük Selçuklu Veziri Nizamülmülk’ün 1076 yılında Bağdat’ta Nizamiye
Medresesi’ni kurmasıyla hız kazandı.

* Medreselerde bütün masrafları devlet ya da vakıflar tarafından karşılanan ücretsiz eğitim
verilirdi.

* Günde beş saat ders yapılan medreselerde eğitim öğretim faaliyetleri sabah namazından sonra
başlar, öğle namazına kadar devam ederdi.

* Medreselerde dini bilimler ve çeşitli dil derslerinin yanı sıra felsefe ve mantık dersleri ile tıp,
matematik, geometri, astronomi ve coğrafya gibi temel bilimler okutulurdu.

ISLAM ALIMLERININ ILME BAKIŞI VE ILIMLER

* İslam dini, insanların sadece inanç anlayışlarını etkilemekle kalmamış; bilim, düşünce ve kültür
gibi alanlarda da etkili olmuştur.

* XII. yüzyıla kadar İslam alimleri matematik, fizik, astronomi, kimya, biyoloji, tıp ve felsefe
alanlarında çok yönlü bir araştırma içine girerken bir yandan da Eski Yunan ve Hintli düşünür-
lerin eserlerini incelediler.

Bunun sonucunda da bilime katkı sağlamak amacıyla farklı yaklaşım ve metotlar geliştirdiler.
* *EDİTÖR YAYINEVİ
* İslam alimleri, öğrenmeyi ve ilim sahibi olmayı dini inanç gereği insanlık görevi ve ibadet olarak
algıladı.

* İslam alimlerinin matematik, mantık, fizik, kimya, astronomi gibi bilimlerle ve felsefeyle uğraş-
malarının temelinde, kendilerini ve içinde yaşadıkları dünyayı anlama çabası vardır.

* İslam alimlerine göre insanın varlık nedeni, insanın âlem ve Allah ile ilişkisi, ahiret hayatı gibi
konularda en kesin bilgiler Kur’an-ı Kerim’de ve sünnette saklıydı.

Dünya ve ahiret mutluluğuna ulaşmanın yolu ise bunların bilinmesinden geçiyordu.
* Bu nedenle İslam medeniyetindeki ilk ilim dalları Kur’an ve sünnet üzerinde yapılan çalışmaların
sonucunda ortaya çıktı.

* Dini ilimler başlığı altında toplanabilecek bu ilimlere toplumsal ihtiyaçların komşu medeniyetlerle
kurulan ilişkilerin ve tercüme faaliyetlerinin etkisiyle zamanla başka ilim dalları eklendi.
* Farabi’nin ilimler tasnifi ana hatlarıyla kendisinden sonra gelen alimler tarafından da benim-
sendi. Buna göre ilimler akli ve nakli olarak sınıflandırıldı.

Akli İlimler: Felsefe, coğrafya, astronomi, matematik, tıp gibi ilimler üzerindeki çalışmalara veri-
len isimdir. Araştırma, deney, gözlem, ve tecrübe yoluyla öğrenirler. Abbasiler Dönemi’nden itiba-
ren özellikle Beytü’l Hikme’nin açılmasıyla gelişme kaydetmiştir.