Page 159 - 9. Sınıf Tarih Öğretmenin Ders Notları

¦ TÜRKLERİN İSLAMİYET'İ KABULÜ VE İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ § 15959
1

* Bu fetihler sonucunda Büyük Selçuklu Devleti en geniş sınırlarına ulaştı.

* Melikşah, devletin merkezini İsfahan’a taşıdı.

* Melikşah Dönemi’nin önemli sorunlarından birisi de Batınilerin faaliyetleri oldu.

BİLGİ ÖĞRENGİ ÖĞREN
BİL
y Batiniler, 1090’da Kazvin yakınındaki Elburz Dağlarında, Alamut Kalesi’nde yaşadılar.
y İslam dünyasında, Kur’an ayetlerinin görünen manalarının yanı sıra gizli (Batıni) anlamları-
nında olduğunu ileri süren akıma “Batınilik”, bu akımı destekleyenlere de “Batıniler” denilmiş-
EDİTÖR YAYINEVİ
tir. Batınilik, Hasan Sabbah’ın görüşleri etrafında oluşmuştur.

* Hasan Sabbah, ülkenin dört yanına yayılan fedaileri aracılığıyla içlerinde Nizamülmülk’ün de
bulunduğu birçok devlet adamını öldürttü.

* Melikşah, Alamut Kalesi‘ne yerleşen Hasan Sabbah ve adamları üzerine ordu gönderdi.
* Kuşatma devam ederken Melikşah’ın ölmesi üzerine kale alınamadı (1092).

* Bâtınilik hareketi, Büyük Selçuklu Devleti’nin yıkılmasında ve İslam dünyasında ayrılıkların
yaşanmasında etkili oldu.

BÜYÜK SELÇUKLU DEVLETI’NIN YIKILIŞI

* Melikşah’ın ölümünden hemen sonra taht kavgaları başladı.

* Sultan Berkyaruk taht mücadelesini kazanarak tahta çıktı.
* Sultan Berkyaruk Dönemi’nin önemli olaylarından biri bu dönemde başlayan Haçlı Seferleri’dir.

* I. Haçlı ordusu Antakya’yı ele geçirerek Kudüs’e kadar ilerledi.
* Berkyaruk bu kez 1099’da kardeşi Mehmet Tapar ile taht mücadelesi yaşadı.

* Bu mücadele sonucunda devlet doğu ve batı olarak ikiye bölündü.
* Devletin batı kısmında Mehmet Tapar, doğu kısmında ise Sultan Berkyaruk sultan oldu.
Berkyaruk’un ölümünden sonra ülke tahtına Mehmet Tapar hakim oldu.

* Mehmet Tapar Haçlılarla ve Batıni faaliyetleri ile mücadele etti.

* Mehmet Tapar öldükten sonra tahta kardeşi Sencer geçti.
* Sultan Sencer bir bakıma yaşanan Fetret Devri’ne son vererek devleti yeniden düzenledi ve Sel-
çuklulara son parlak bir dönem yaşatarak “Sultan-ı Azam” unvanını aldı.

* Bu dönemde Selçuklular, Karahanlılar ve Gazneliler üzerinde yeniden hâkimiyet sağladı.