Page 75 - 9. Sınıf Tarih Öğretmenin Ders Notları

¦ İLK VE ORTA ÇAĞLARDA TÜRK DÜNYASI § 75
75

ORTA ASYA KÜLTÜR BÖLGELERI ANDRONOVA KÜLTÜR MERKEZI
(MÖ 1700-MÖ 1200)
* Türk topluluklarına ait ilk kültür izleri, geniş
bozkırlara sahip Avrasya’da görüldü. * Adını Yenisey yakınlarındaki Andronova yer-

* Bu nedenle ilk Türk tarihi başta Orta Asya leşiminden alan kültürdür.
olmak üzere Kafkaslar, Karadeniz’in kuzeyi * Afanesyevo kültürünün daha geniş alana
ve Macaristan ovalarını içine alan geniş bir yayılmış ve daha gelişmiş biçimidir.
sahada yaşandı.
* Afanesyevo ve Andronova kültürü Türkle-
EDİTÖR YAYINEVİ
* Orta Asya’da yapılan arkeolojik kazılar rin ataları (Ön Türkler) tarafından meydana
sonucunda yazının icadından önceki döneme getirilmiştir.
ait olan kültür merkezleri bulunmuştur.
* Bu topluluk altın, bakır, tunç gibi madenler-
den eşyalar yapmışlardır.
ANAV KÜLTÜR MERKEZI
(MÖ 4000-MÖ 1000) KARASUK KÜLTÜR MERKEZI

* Orta Asya’daki en eski kültür merkezidir. (MÖ 1200-MÖ 700)

* Anav günümüzde Aşkabat’ın güneydoğusun- * Karasuk kültürü adını Yenisey Irmağı’nın bir
daki bir yerleşim yeridir. kolu olan Karasuk Nehri’nden almıştır.

* Yapılan kazılarda tahıl saklama kaplarına, * Orta Asya’da ilk kez demirden yapılmış araç-
kömürleşmiş tahıllara, topraktan yapılmış gereçlere bu kültürde rastlanmıştır. Hatta
çanak çömleklere, bakır eşyalara ve tarım dünyanın pek çok bölgesine göre demiri daha
aletlerine rastlanmıştır. erken işlemeye başladılar.
* At ilk defa bu kültürde görülmüştür. * İskit kültürünü oluşturan atlı-göçebe kültü-
rün Orta Asya’ya yayılmasını sağladılar.

AFANESYEVO KÜLTÜR MERKEZI * Karasuk kültürü Andronova kültürü ile ben-
(MÖ 2500-MÖ 1700) zerlik göstermektedir.

* Altay-Sayan Dağları’nın güneybatısında
(Minusinks Bölgesi) yapılan kazılarda ortaya TAGAR KÜLTÜR MERKEZI
çıkmıştır. (MÖ 1700-MÖ 300)

* Türk izlerine rastlanan ilk Orta Asya kültür * En gelişmiş Orta Asya kültür merkezidir.
merkezidir. Bölgenin adından dolayı burada yaşayan
* Bu açıdan Türklerin en eski kültür merkezi * Türklere Altaylılar denilmiştir.
olarak kabul edilmektedir.
* Tunçtan yapılmış bıçak, ok uçları, küçük hay-
* Yapılan kazılarda çakmak taşından ok uçları, van heykelleri, çeşitli hayvan tasvirleri ve
bıçaklar, kemik iğneler, bakır eşyalar ve basit otağ şeklinde ağaç evler bu kültüre ait eser-
çömleklere rastlanmıştır. lerdir.