Page 161 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

[ FİİLERDE YAPI ] 161

12 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde birle- 13 Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kurallı
şik eylemin yazımı doğrudur? birleşik eylem yoktur?
A) Bu uzun ayrılık hepimizi kahır ediyordu. A) Her an kurtulabilirim bu sıkıcı ortamdan.
B) Seni çok sevmeme rağmen terkediyo- B) Bunları hallediver, daha önemli görevler
rum. seni bekliyor.
C) Bu konuyu ancak yıllar sonra öğrene C) Her şey yerli yerine oturuverdi.
bildim. D) Sırlarımızı ağzından kaçırayazdı bizim
D) Kendisini bırakıp giden oğlunu reddedi- çocuk.
yordu. E) Hayatı nasıl sevdiysem onu da öyle sev-
Sende seyrediyorum denizlerin en mavisiniYAYINEVİ
E) Çocuk onun arkasından baka kaldı. dim.

14
1. Şiir 2. Şiir
Anlatamam derdimi dertsiz insana Seyyah oldum şu alemi gezerim
Dert çekmeyen dert kıymetin bilemez Bir dost bulamadım gün akşam oldu
Derdim bana derman imiş bilmedim Kendi efkârımca okur yazarım
Hiçbir zaman gül dikensiz olamaz Bir dost bulamadım gün akşam oldu

3. Şiir
4. Şiir
EDİTÖR Baktim yârin kapıları sürmeli
Seher vakti çaldım yârin kapısın
Desem ki vakitlerden bir nisan akşamıdır.
Rüzgârların en ferahlatıcısı senden esiyor.
Boş bulamadım otağının yapısın
Ormanların en kuytusunu sende görmekteyim
Çıkageldi bir gözleri sürmeli
Yukarıdaki numaralanmış şiirlerde yer alan kurallı birleşik fiillerin sayı grafiği aşağıda-
kilerden hangisidir?
B)
C)

A)

4
4
4
3
2
1
1. Şiir 2. Şiir 3. Şiir 4. Şiir 3 2 1 1. Şiir 2. Şiir 3. Şiir 4. Şiir 3 2 1 1. Şiir 2. Şiir 3. Şiir 4. Şiir
D) E)
4 4
3 3
2 2
1 1
1. Şiir 2. Şiir 3. Şiir 4. Şiir 1. Şiir 2. Şiir 3. Şiir 4. Şiir

Tezlik Fiili: Eylemin çabucak, hemen, kolayca yapıldığını anla- Yaklaşma Fiili: Fiilde anlatılan işin, oluşun yapılmasına çok az
tır. Bir fiilin sonuna “(-i) vermek” sözcüğü getirilerek oluşturulur. kalındığını, neredeyse gerçekleşeceğini anlatır. Bir fiilin sonuna
(yapıver, çözüver, soruver) “(-e) yazmak” sözcüğü getirilerek oluşturulur. (düşeyazmak, çar-
payazmak, öleyazmak)
Sürerlik Fiili: Eylemin bir süre devam ettiğini ya da devam
edeceğini anlatır. Bir fiilin sonuna “(-e) durmak, (-e) kalmak, (-e)
gelmek” sözcüklerinin getirilmesiyle oluşturulur. (bakakalmak,
anlatılagelmek, çalışadurmak)