Page 85 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası

[ EDEBÎ SANATLAR ] 85

12 Aşağıdaki beyitlerin hangisinde kişileş- 14 Ne siyah eylemiş bu nasiyeyi
tirmeye yer verilmemiştir? Saçımı bembeyaz eden bahtım
A) Bir bulut gezer yayla yayla Anadolu’yu (nasiye: alın)
Bir baştan başa selâm götürür. Yukarıdaki mısralarda görülen en belir-
B) Haliç’te bir vapuru vurdular dört kişi gin söz sanatı aşağıdakilerden hangisi-
Demirlemişti, eli kolu bağlıydı, ağlıyordu. dir?
C) Bütün kusurumu toprak gizliyor. A) Telmih B) Tekrir C) Tariz
Merhem çalıp yaralarım düzlüyor. D) Tezat E) Tevriye
B) Zulmü alkışlayamam, zalimi asla seve-YAYINEVİ
D) Soğur sevincinden sürahide su
Ay pencerede durup durup güler
E) Ne sabahı göreyim ne sabah görüneyim
Gündüzler size kalsın, verin karanlıkları!

13 Aşağıda verilen şiir parçalarından han-
gisinde mübalağa (abartma) vardır?
A) Sana dar gelmeyecek makberi kimler 15 Ah bu türküler,
kazsın?
EDİTÖR Şiirdeki söz sanatı
Gömelim gel seni tarihe desem sığmaz-

sın
Köy türküleri
mem;
Ana sütü gibi candan

Gelenin keyfi için geçmişe kalkıp söve-
Ana sütü gibi temiz.
mem.
C) Hiç yolcusu yokmuş gibi sessizce alır
yol;
Sallanmaz o kalkışta ne mendil ne de bir

.....................................
kol.
Görselde verilen boşluğa aşağıdakiler-
D) İstanbul’u dinliyorum, gözlerim kapalı;
den hangisi getirilmelidir?
Kuşlar geçiyor, derken;
Yükseklerden, sürü sürü, çığlık çığlık. A) Tezat
B) Mübalağa
E) Gittiğim eğer bensem, söyle bana kim-
den gittim? C) Kinaye
Sende yoktum zaten ben, ben yine ben- D) Teşbih
de bittim E) Tevriye

Kinaye (Değinmece): Bir sözü aynı anda hem gerçek hem de ya da durumu alaya almak için yapılır ve tersine öğüt olarak da
mecaz anlama gelecek şekilde kullanma sanatına kinaye denir. adlandırılır.
Kinayeli söyleyişlerde asıl kastedilen mecaz anlamdır.
Teşhis (Kişileştirme): İnsanlarda bulunan özellikleri hayvanlara,
bitkilere veya cansız varlıklara aktarma sanatına teşhis (kişileş-
Tariz (İğneleme): Söylenen sözün ya da kavramın gerçek ve tirme) adı verilir.
mecaz anlamının dışında büsbütün tersini kastetme sanatıdır.
Tarizde sözün gerçek anlamı doğru gibi görünse de asıl amaç İntak (Konuşturma): İnsan dışındaki varlıkların insan gibi konuş-
gerçek anlamın tam tersi bir anlamı yansıtmaktır. Tariz, bir kişiyi turma sanatına intak (konuşturma) adı verilir.