Page 83 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 83

[  EDEBÎ SANATLAR  ]                                                     83


                        TEST 4                   3  Aşağıdaki  dizelerin  hangisinde  dört
                                                    ögesi de bulunan bir teşbih vardır?
                    EDEBÎ SANATLAR
                                                    A)  Bin atlı akınlarda çocuklar gibi şendik
         1  Nedendir de kömür gözlüm nedendir       B)  İki  kapılı  bir  handa  gidiyorum  gündüz
                                                       gece
            Şu geceki benim uyumadığım
                                                    C)  Bir hilal uğruna ya Rab ne güneşler ba-
            Çetin derler ayrılığın derdini
                                                       tıyor
            Ayrılık derdine doyamadığım
                                                    D)  Bedrin aslanları ancak bu kadar şanlı idi
                                     Karacaoğlan    E)  Ay yüzlüm yüzün gözlerimden gitmiyor
          EDİTÖR YAYINEVİ
            Yukarıdaki  dörtlükte  altı  çizili  söz  gru-
            bunda  görülen  edebî  sanat  aşağıdaki-
            lerden hangisidir?

            A) İstiare          B) Teşbih-i beliğ
            C) Tevriye          D) Kinaye
            E) Teşhis                            4  Ne hoştur kırlarda yazın uyumak
                                                    Bulutlar ufukta beyaz bir yumak

                                                    Yukarıdaki  dizelerde  “kendisine  benzeti-
                                                    len” aşağıdakilerden hangisidir?

                                                    A) Kır       B) Yaz        C) Bulut
                                                           D) Ufuk     E) Yumak

         2  Aşağıdaki  dizelerin  hangisinde  “tariz”
            sanatı yoktur?

            A)  Meşhur bir kelamdır sen kazan sen ye
               El için yok yere ateşe yanma
            B)  Hediye namıyla bir şey gönderme
                                                 5  Şu karşıma göğüs geren
               Adet edip hiç kandırma
                                                    Taş bağırlı dağlar mısın
            C)  Emaneti geri eyleme teslim
               Öte beri geçin sakın evlenme         Yukarıdaki mısralarda geçen “taş bağırlı
            D)  Her nere gidersen eyle talan        dağlar” söz grubunda görülen söz sanatı
                                                    aşağıdakilerden hangisidir?
               Öyle bir yap ki ağlasın gülen
            E)  Göklerden arzular gibi dökülüyor kar  A) Kinaye   B) İstiare   C) İntak
               Her yanda hayalim gibi koşturuyor kar      D) Tariz    E) Mübalağa

         EDEBÎ SANATLAR                          Temel ögeler benzeyen ve kendisine benzetilen, yardımcı öge-
                                                 ler benzetme edatı (ilgeci) ve benzetme yönüdür. Benzetmenin
         Teşbih (Benzetme): Aralarında ortak nitelik bulunan iki varlıktan
         zayıf olanı güçlü gibi gösterme sanatına benzetme denir. Ben-  dört ögesi kullanılarak yapılan benzetmeye tam benzetme; sa-
         zetme sanatında ikisi temel, ikisi de yardımcı öge olmak üzere   dece  temel  ögeler  kullanılarak  yapılan  benzetmeye  ise  güzel
         dört öge bulunur.                       benzetme (teşbih-i beliğ) denir. Teşbih yapılırken özellikçe zayıf
                                                 olan benzeyen, özellikçe güçlü olan ise kendisine benzetilendir.
   78   79   80   81   82   83   84   85   86   87   88