Page 12 - 9. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

PARAGRAF TESTİ 3 2. ÜNİTE: İNSANLIĞIN İLK DÖNEMLERİ

5 Hititlerde kraldan sonra en yetkili kişi “Tavananna” adı 7 Frigler çiftçilik ve hayvancılıkla uğraşmışlar, tarımı koru-
verilen kraliçeydi. Tavananna, dinî törenlere başkanlık mak ve geliştirmek için özel kanunlar ve kurallar koymuş-
yapar, kral savaşa gittiğinde ülkeyi yönetirdi. Hititlerde lardır. Yapılan kanunlarda tarımla ilgili ağır cezalar öngö-
kralın buyruklarına karşı gelmek, devlete baş kaldırmak rülmüştür. Bu kanunlara göre, öküz kesenin ya da saban
büyük suç sayılmış ve ölümle cezalandırılmıştır. Hititler- kıranın cezası ölümdür. Friglerin yazı sistemi ve dilleri
deki sosyal yapıda en üst sınıfı kral ve ailesi oluşturmuş- tam olarak çözülememiştir. Ancak Frig dilinin Hint-Av-
tur. Bu sosyal yapıda asillerden başka rahipler, sanatçılar, rupa kökenli olduğu tahmin edilmektedir. Frig edebiyatı
askerler, memurlar ve köleler gibi sınıflar da yer almıştır. hakkında fazla bir bilgi yoktur. Fakat ilk hayvan hikâyele-
Hitit sanatı, Mezopotamya sanatının etkisinde gelişmiştir. rinin (fabl) kaynağı olarak kabul edilmişlerdir. Frig sanatı-
Heykelcilik ve kabartmacılık gelişen başlıca sanat dalla- nın ve mimarisinin en önemli örnekleri Gordion ve Midas
rıdır. Yazılıkaya ve İvriz kabartmaları Hitit sanatının en şehirlerindeki kayalar içine oyulmuş sığınaklardır. Frigler,
önemli örnekleridir. Hititler, Mezopotamya kanunlarına evlerini dikdörtgen biçiminde yapmışlar, temellerinde taş,
eklemeler ve düzeltmeler yaparak Anadolu’daki ilk kanun- üst kısımlarında kerpiç kullanmışlardır. Üzerlerinde hay-
ları oluşturmuşlardır. Medeni hukuk ve ceza hukuku van figürleri olan çanak, çömlekler yapmışlardır. Maden
büyük gelişme göstermiştir. Hitit kanunları, hür vatandaş- işçiliğinde, ağaç oymacılığında, nakış işlemeciliğinde,
lara olduğu kadar kölelere de mülkiyet hakkı tanımıştır. dokumacılıkta ileri gitmişlerdir.
Hititlerde Anadolu’da çok tanrılı bir din anlayışı hâkimdi. Yukarıdaki metinde Frigler ile ilgili hangi konudan
Hititler çevre kültürlerin tanrılarına da inanmışlardır. Bu söz edilmemiştir?
nedenlerle Anadolu için “Bin Tanrı İli” denilmiştir.
A) El sanatları
Bu parçada aşağıdaki düşünceyi geliştirme yolları-
nın hangileri kullanılmıştır? B) Kültür
C) Bilim
A) Karşılaştırma - Tanık gösterme - Tanımlama
D) Ekonomi
B) Tanımlama - Örneklendirme - Karşılaştırma E) Yaşam alanı
C) Örneklendirme - Karşılaştırma - Benzetme
D) Benzetme - Örneklendirme- Tanımlama
E) Karşılaştırma - Benzetme - Tanık gösterme

6 Lidya Devleti, feodal bir sisteme dayanmıştır. Kralın
yanında tüccar ve toprak sahiplerinden oluşan seçkin bir
zümre vardır. Kırsal alandaki halk, büyük toprak sahipleri-
nin arazilerinde ücretsiz çalışmıştır. Kara ticaretine büyük 8
önem veren Lidyalılar, Sardes’ten başlayarak Mezopo- I� Savaşçı bir toplum olan Urartular; maden işlemeciliği,
tamya’ya kadar uzanan Kral Yolu üzerinde ticaret yaptılar. kaya oymacılığı, kabartma sanatı, resim gibi sanat
Yapılan ticaret sayesinde Doğu ile Batı kültürleri arasında dallarında ileri bir düzeydeydi.
etkileşim artmıştır. Lidyalılar, MÖ VII. yüzyılda mal taka-
sına dayalı ekonomiden paraya dayalı ekonomiye geçişi II� Urartuların en önemli ekonomik etkinliği hayvancılıktı.
sağlamışlardır. Uygarlığa yaptıkları en önemli katkı tarihte III� Doğu Anadolu’da Van Gölü çevresinde ileri bir uygar-
bilinen ilk madeni parasını (sikke) icat etmeleridir. Bunun lık kuran Urartular; kaleler, su kanalları ve su bentleri
sonucunda ticarette kolaylık ve akıcılık sağlanmıştır. yapmışlardır.

Verilen metne göre Lidyalıların insanlık tarihine en IV� Hatta günümüzde bile varlığını koruyan gelişmiş bir
büyük katkısı aşağıdakilerden hangisi olabilir? sulama ve şehir içme suyu sistemi kurmuşlardır.

A) Devleti feodal bir sistemle yönetmeleri Numaralandırılmış cümlelerin hangileri bir parçanın
B) Kara ticaretine büyük önem vermeleri giriş cümlesi olabilir?
C) Tarımı geliştirmeleri A) I ve II B) III ve IV
D) Doğu ile Batı kültürleri arasında etkileşimi artırmaları C) I, II ve III D) II, III ve IV
E) Tarihte bilinen ilk madeni parayı basmaları E) I, II, III ve IV

12 Markaj Yayınları / 9. Sınıf Tarih
MARKAJ YAYINLARI