Page 8 - 9. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 8
PARAGRAF TESTİ 1 2. ÜNİTE: İNSANLIĞIN İLK DÖNEMLERİ
5 7 Çayönü Diyarbakır ilinin Ergani ilçesinin 7 km kadar
I� Tarıma geçişle birlikte keçi, koyun, sığır, at ve köpek güneybatısında kalan bir yerleşmedir. Yapılan araştır-
gibi hayvanlar evcilleştirilmiş ve günümüzdeki köy malarda Çayönü yerleşmesinin bulunduğu Ergani Ova-
hayatına benzer yaşam biçimleri oluşturulmuştur. sı’nın MÖ 12 binlerde meşe ormanlarıyla kaplı olduğu,
burada yabani sığır, koyun ve keçilerin yaşadığı başka bir
II� Böylece insanın yaşam biçiminde ve üretim-tüketim deyişle buranın yaşam kaynakları açısından son derece
alışkanlıklarında büyük değişiklikler yaşanmıştır. zengin olduğu tespit edilmiştir. Bu özellikleriyle Çayönü
III� Çok uzun süren bu avcı-toplayıcı ve konargöçer daha hayvanların tam olarak evcilleştirilmediği ve tarı-
yaşam tarzı artık tarım yapılan, hayvan evcilleştirilen mın başlamadığı bir dönemde avcı-toplayıcı insanlara
ve köylerde yaşanan yeni bir sürece girmiştir. ev sahipliği yapmıştır. MÖ 10200 yıllarından itibaren de
IV� Ancak konargöçer yaşam tarzı, avcılık-toplayıcılık insan topluluklarının yerleşerek köy hayatına başladığı bir
faaliyetleri ile birlikte sürdürülmeye devam etmiştir. merkez hâline gelmiştir.
Numaralandırılmış bu cümlelerden anlamlı ve kurallı Bu parçanın konusu aşağıdakilerden hangisidir?
bir paragraf oluşturmak için aşağıdaki sıralamalar- A) Çayönü yerleşmesinin fiziki yapısı
dan hangisi yapılmalıdır? B) MÖ 12 binlerdeki yaşam tarzı
A) I - IV - III - II B) II - IV - I - III C) İlk yerleşik hayata geçiş
C) III - I - IV - II D) IV - I - III - II D) Çok eski çağlarda Çayönü yerleşmesindeki yaşam
E) IV - II - I - III E) Avcı-toplayıcı insanların hayat tarzındaki değişim
6 Yerleşik yaşam ve tarımsal üretim sonucunda daha
kolay beslenme yollarının öğrenilmesi, nüfus artışına yol
açmıştır. İnsanoğlunun, verimi yüksek tahılları seçmesi
ve tahılların sulak bölgelerde ekilebileceğini anlaması,
insanlık tarihinde ilk defa tarımsal üretime dayanan bir 8 Anadolu’nun yazının icadından önceki zamanlarını aydın-
ekonominin oluşumunu sağlamıştır. Örneğin, Anado- latan önemli merkezlerden bir diğeri Çatalhöyük’tür.
lu’daki birçok yerleşim bölgesinde yapılan kazı çalış- İngiliz arkeolog James Mellaart’ın (Ceyms Melart) 1958
maları sonucunda MÖ 9.000’lerden itibaren üreticiliğin yılında başlattığı Çatalhöyük kazılarında insanlık tarihine
başladığı görülmektedir. Çayönü Höyüğü (Diyarbakır) ve ışık tutan önemli bulgulara ulaşılmıştır. Günümüzden yak-
Cafer Höyük (Malatya) yerleşkelerinde dünyanın en eski laşık 9 bin yıl öncesine tarihlenen Çatalhöyük 8.000 kişi-
buğday türlerinden birisi olan “Emmer evcil buğdayı”nın lik nüfusuyla o dönemin en büyük ve en kalabalık yerleş-
bulunması buna örnektir. Ayrıca MÖ 8.500’lerde Urfa ve melerinden biri olarak kabul edilmektedir. Çatalhöyük’te
Diyarbakır çevresinde buğday tarımının başlaması, tahı- evler birbirine bitişik ve düz damlı olarak aynı planda inşa
lın ana vatanının Anadolu olduğunu ortaya koymaktadır. edilmişti. Bununla birlikte her evin duvarı ayrıydı. Duvar-
Bu parçadan yola çıkarak; ların bitişik olması nedeniyle evler arasında sokaklara yer
verilmemişti. Her yeni ev yanındakine göre biraz daha
I� Eski çağlarda nüfus artışının nedenleri
yüksekte inşa ediliyor ve evlere giriş damlarda açılan
II� İlk yerleşik hayatın nerede başladığı kapılardan sağlanıyordu. İnsanlar evlerine girip çıkarken
III� Çok eski dönemlerde Anadolu’nun farklı yerlerinde damlara kurulu merdivenleri kullanıyordu.
buğday tarımının yapıldığı Bu parçaya getirilebilecek en uygun başlık aşağıda-
IV� Dünyada yerleşik hayata geçilen ilk bölgenin Urfa ve kilerden hangisi olabilir?
Diyarbakır çevresi olduğu
A) Çatalhöyük’teki Kazı Çalışmaları
bilgilerinden hangilerine ulaşılabilir? B) Anadolu’nun Kalbi Çatalhöyük
A) I ve II B) I ve III C) Çatalhöyük’te Değişen Yaşam
C) II ve IV D) I, II ve III D) Çatalhöyük’te Kültürel Gelişim
E) I, III ve IV E) Çatalhöyük’te Eski Yaşam
8 Markaj Yayınları / 9. Sınıf Tarih
MARKAJ YAYINLARI

