Page 37 - 9. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF

5. ÜNTE: SLAM MEDENYETNN DOĞUU PARAGRAF TESTİ 3

1 Hz. Ebu Bek�r, ömrünün son günler�nde kend�s�nden 3 İslam tar�h�nde Hz. Al� �le Muav�ye arasında yaşanan
sonra b�r karışıklık çıkmaması �ç�n Hz. Ömer’�n hal�fe mücadeleler�n sonucunda Müslümanlar; Emev�ler (Mua-
olmasını vas�yet etm�şt�. Onun 634’te ölümünden sonra v�ye’den yana olanlar), Ş��ler (Hz. Al�’den yana olanlar) ve
Müslümanlar bu vas�yete uygun olarak Hz. Ömer’� hal�fe Har�cîler (Hz. Al�’ye ve Muav�ye’ye karşı olanlar) olmak
seçt�ler. İslam orduları, Hz. Ömer’�n hal�fel�ğ�n�n �lk gün- üzere üç gruba ayrıldı. Har�cîlere göre Müslümanlar
ler�nde, b�r süred�r kuşatma altında tuttukları Şam’ı fet- arasındak� ayrılığın sorumluları; Muav�ye, Muav�ye’n�n
hett�ler. Ayrıca B�zans İmparatoru Herakl�us’un Müslü- hakem� olan Amr İbnü’l−As ve Hz. Al� �d�. Bu nedenle
manları Sur�ye’den çıkarmak amacıyla gönderd�ğ� büyük Har�cîler onların üçünü de aynı gün öldürmeye karar
b�r orduyu Yermuk Savaşı’nda yen�lg�ye uğrattılar (636). vererek seçt�kler� su�kastçıları Kûfe, Şam ve Mısır’a gön-
Müslümanlar kazandıkları bu zafer�n ardından Sur�ye’n�n derd�ler. Amr İbnü’l−As ve Muav�ye su�kasttan kurtulur-
ger� kalan şeh�rler�n� de ele geç�rerek bu ülken�n feth�n� ken Hz. Al� şeh�t ed�ld� (661). Onun vefatıyla b�rl�kte Dört
tamamladılar. Hal�fe Dönem� sona erd�. Muav�ye’n�n hal�fel�k makamına
geçmes�yle İslam tar�h�nde yen� b�r dönem başlamıştır.
Bu parçada aşağıdak� sorulardan hang�s�n�n cevabı
yoktur? Akrabası Hz. Osman’ın kat�ller�n�n cezalandırılmadığını
bahane eden Muav�ye, �lk dört hal�fen�n seç�lme şek�l-
A) Hz. Ebu Bek�r ne zaman vefat etm�şt�r? ler�nden farklı olarak hal�fel�ğ� kab�lec�l�k anlayışı ve
B) Hz. Ömer hal�fel�ğe nasıl seç�lm�şt�r? kılıç kuvvet�yle kazanmıştır. Dört hal�fen�n seç�m�nde,
C) Sur�ye’ye gelen B�zans ordusunun başında k�m var- danışma yan� �st�şare prens�b� d�kkate alınmışken Mua-
dır? v�ye’n�n s�yas� mücadeleyle bu makama gelmes�, h�lafet
D) Şam hang� hal�fe dönem�nde fethed�lm�şt�r? s�stem�n�n özünde büyük değ�ş�kl�klere neden olmuştur.
E) Yermuk Savaşı k�mler arasında yapılmıştır? Bu parçanın konusu aşağıdak�lerden hang�s�d�r?
A) İslam dünyasında ayrılıkların yaşanması
B) Hz Al�’n�n şeh�t ed�lmes�
C) Muav�ye’n�n hal�fe seç�lmes�
D) Dört Hal�fe Dönem�
E) Har�cîler�n devlet� ele geç�rme �steğ�

2 Hz. Ömer son günler�nde, kend�s�nden sonrak� hal�fey� 4 Muav�ye, s�yas� b�rl�ğ� sağladıktan sonra İslam fet�hler�
seçmek üzere altı k�ş�l�k b�r heyet görevlend�rm�şt�. Bu yen�den hız kazanmıştır. −−−−−. Bunlardan b�r�nc�s� Tür-
heyet onun ölümünden sonra toplanarak hal�fel�ğe Hz. k�stan yönündek� fet�hlerd�r. Bu bölgeye yapılan seferler
Osman’ı get�rd�. Hz. Osman’ın hal�fel�ğ�n�n �lk günler�nde sonucunda Emev� orduları; Kâb�l, Buhara, S�c�stan, Nesef
B�zans ordusu, Mısır’a saldırdı ve İskender�ye’y� ger� ve Baykent g�b� yerler� ele geç�rm�ş ve büyük gan�metler
aldı. Daha sonra da Sur�ye’ye doğru �lerlemeye başladı. elde etm�şt�r. Fet�h hareketler�n�n yoğunlaştığı �k�nc� bölge
B�zanslıların bu �lerley�ş� Şam Val�s� Muav�ye tarafından Anadolu’dur. Muav�ye; B�zans İmparatorluğu’na yapılan
durduruldu. Muav�ye daha sonra Malatya ve Kayser�’ye seferler� düzenl� b�r hâle get�rm�ş, İstanbul kuşatılmış
kadar akınlarda bulundu. Ayrıca �lk İslam donanmasını ancak sonuç alınamamıştır. Meşhur sahabe Eyyup el
kurarak 649 yılında Kıbrıs’ı fethett�. Hz. Osman Döne- Ensar� bu kuşatmada hastalanarak vefat etm�şt�r. Mua-
m�’nde Kur’an−ı Ker�m çoğaltılarak Mısır, Şam, Basra, v�ye zamanında den�z seferler� de yen�den başlamış,
Kûfe g�b� öneml� İslam merkezler�ne gönder�ld�. Rodos, Sakız g�b� adalar alınmıştır.

Aşağıdak�lerden hang�s� Hz. Osman Dönem�’nde ger- Parçada boş bırakılan yere anlam akışına göre aşa-
çekleşmem�şt�r? ğıdak�lerden hang�s� get�r�leb�l�r?

A) Anadolu’ya seferler düzenlenm�şt�r. A) Zaman zaman da yavaşlamıştır.
B) Seç�mle �ş başına gelen hal�fed�r. B) İslam daha gen�ş alanlara yayılmıştır.
C) Akden�z’de fet�h hareketler�ne g�r�ş�lm�şt�r. C) Ordunun büyümes� bazı sıkıntılara neden olmuştur.
D) Kur’an−ı Ker�m k�tap hal�ne get�r�lm�şt�r. D) S�yas� b�rl�ğ� kontrol etmek h�ç de kolay olmamıştır.
E) İlk İslam donanması kurulmuştur. E) Bu dönemdek� fet�hler farklı bölgelere yapılmıştır.

Markaj Yaynlar / 9. Snf Tarih 37
MARKAJ YAYINLARI