Page 39 - 9. SINIF TARİH FAVORİ ÖĞRETEN PARAGRAF
P. 39

5. ÜNTE: SLAM MEDENYETNN DOĞUU                                   PARAGRAF TESTİ  4

          1  Abbas�ler�n  merkez�  otor�tes�n�n  zayıfl aması  üzer�ne,   3  Fatımî Devlet�’n�n Haçlı Seferler� karşısında zayıfl ama-
             Tolunoğlu Ahmet Bey kend� Devlet�’n� kurdu. Toluno-   sıyla Mısır’da �ç karışıklıklar artmıştır. Bu durum karşı-
             ğulları Mısır’da kurulan �lk Türk−İslam devlet�d�r. Tarım,   sında Mısır �ler� gelenler� Musul Atabey� Nuredd�n Mah-
             bayındırlık, t�caret ve m�mar� alanda öneml� çalışmalar   mut Zeng�’den yardım �sted�ler. Mahmut Zeng� değerl�
             gerçekleşt�r�ld�. Bu çalışmalarla Mısır’dak� sosyal ve eko-  komutanlarından  Selâhadd�n  Eyyûb�,  emr�ndek�  Türk
             nom�k yaşayışı �ler� sev�yeye ulaştı. Tolunoğulları’nın en   ordusu �le Fatımî Devlet�’ne son vererek Eyyûb� Devle-
             öneml� m�mar� eserler� Tolunoğlu Ahmet Cam�� ve Ulu   t�’n� kurmuştur. Selâhadd�n Eyyûb� kısa sürede Sur�ye,
             Cam�’d�r. Tolunoğulları Devlet�’n�n kısa yaşamasının en   Lübnan ve H�caz’ı kontrolü altına aldı. Haçlılarla g�rd�ğ�
             öneml�  sebeb�  yönetenler�n  Türk,  yönet�lenler�n  Arap   mücadeleler net�ces�nde Kudüs’tek� Lat�n Krallığı’na son
             olmasıdır. Abbas�ler�n saldırısıyla Tolunoğlu devlet� yıkıl-  vererek kutsal şehr� kurtardı. Kudüs’ü ger� almak �ç�n
             mıştır. Tolunoğlu Ahmet, kurmuş olduğu “Mar�stan” adını   yapılan III. Haçlı Sefer�’nde Haçlılara karşı Selâhadd�n
             verd�ğ� hastane ve eczane �ç�n büyük harcamalar ayır-  Eyyûb� İslam dünyasını başarıyla savunmuştur. Selâ-
             mıştı. Hastaneye es�r, asker, zeng�n veya fak�r herkes alı-  hadd�n Eyyûb�’n�n ölümünden sonra Eyyûb� Devlet� esk�
             nır, hastalardan tedav� �ç�n herhang� b�r ücret alınmazdı.  gücünü y�t�rd�. Hanedan üyeler� arasındak� çek�şmeden
                                                                   dolayı Kölemenler�n yönet�m�ndek� etk�s� arttı. Kölemen-
             Bu parçanın d�l ve anlatımıyla �lg�l� aşağıdak�lerden
             hang�s� söylenemez?                                   ler�n komutanı Aybeg, Eyyûb� Devlet�’n� yıktı (1250).
                                                                   Bu metn�n anlatımında aşağıdak� anlatım b�ç�mler�n-
             A)  Kurguya dayalı b�r anlatımı vardır.               den hang�s� ağır basmaktadır?
             B)  B�lg�lend�r�c� b�r met�nden alınmıştır.
             C)  Karşılaştırılmaya başvurulmuştur.                 A) Tanık gösterme        B) Öyküleme
                                                                   C) Tartışma              D) Bet�mleme
             D)  Zıt anlamlı sözcüklere yer ver�lm�şt�r.
             E)  Örneklend�rmeden yararlanılmıştır.                E) Açıklama



















                                                                4  (I) XIV. yüzyılın en güçlü devletler�nden b�r� olan Mem-
                                                                   lükler, Aybek tarafından Mısır’da kuruldu. (II) Sınırlarını
                                                                   Sur�ye,  Lübnan,  F�l�st�n,  H�caz  ve  Güney  Anadolu’ya
          2  Mısır’da kurulan �k�nc� Türk devlet� İhş�d�ler (Akş�tler)’d�r.
             (I) Kurucusu Abbas� Devlet� tarafından Mısır’a val� olarak   kadar gen�şlett�. (III) Abbas� hal�fes�n�n Mısır’da bulun-
             tay�n ed�len Muhammed’d�r. (II) Muhammed’�n babası    ması Memlük Devlet�’n� İslam dünyasında ön plana çıkar-
             Togaç, Ferganalı b�r Türk’tü ve Abbas�ler�n Sur�ye val�-  tırken, Baharat yolunun Memlük topraklarından geçmes�
             l�ğ�n� yapmıştı. (III) Muhammed çeş�tl� val�l�klerde bulun-  de bu devlet� ekonom�k olarak güçlü hale get�rm�şt�r. (IV)
             duktan  sonra  933’te  Mısır  val�l�ğ�ne  tay�n  ed�ld�.  (IV)   Osmanlı devlet� �le yaptığı Merc�dabık �le R�dan�ye savaş-
             Abbas� Hal�fes� Er−Raz� B�llah, Muhammed’e Akş�t unva-  larını kaybetm�şt�r. (V) Bu yen�lg�ler sonrasında devlet
             nını verd�. (V) Muhammed Mısır’da bağımsızlığını �lan   Osmanlılar tarafından yıkılmıştır.
             ederek başkent� Fustat olmak üzere İhş�d�ler Devlet�’n�   Parçadak�  numaralandırılmış  cümleler�n  hang�le-
             kurdu (935).                                          r�nde karşılaştırma yapılmıştır?

             Bu parçadak� numaralanmış cümlelerden hang�s�         A) I ve III              B) II ve IV
             düşüncen�n akışını bozmaktadır?                       C) IV ve V               D) I, II ve III

             A) I      B) II     C) III    D) IV      E) V         E) II, III ve V

                                                                                 Markaj Yaynlar / 9. Snf Tarih  39
                                          MARKAJ YAYINLARI
   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44