Page 93 - 9_cografya_ogretmenin

DOĞAL SİSTEMLER 91

Rüzgârın Hızı
Rüzgârın Hızını Etkileyen Faktörler (Ba- 850 mb
sınç farkı, mesafe, yer şekilleri ve günlük 770 mb
750 mb 750 mb
hareket)
ˇ Merkezler arasındaki basınç farkı art- II
tıkça rüzgârın hızı da artar. Hız fazla I Hız az
ˇ İki basınç merkezi arasındaki mesafe
az ise rüzgâr şiddetli eser. Basınç merkezleri arasındaki mesafe uzadıkça sürtünme artar,
hız azalır. Bundan dolayı izobarların sık geçtiği yerde rüzgâr hızı fazla, seyrek
yerde hız azdır.
ˇ Yeryüzü şekilleri rüzgârın hızını etkiler; rüzgârlar dağlar arasında, vadilerde ve boğazlar-
da hızlı eserler.
ˇ Yeryüzünde yükseldikçe rüzgârın hızı ar- 2. Rüzgâr
1. Rüzgâr
3. Rüzgâr
tar. YAYINEVİ geçtiği
1010 mb
ˇ Dünya’nın dönmesine bağlı olarak rüzgâr yö- 1015 mb
nündeki sapmalar, yere sürtünme, doğal ya 1020 mb
da yapay bir engele çarpma rüzgârın hızını
EDİTÖR
azaltır. 1025 mb
1030 mb
Rüzgârın hızı arttıkça;
F F
Buharlaşma artar,
Dalga yükseltisi artar,
Toprak erozyonu artar,
F F
Nispi nem azalır.
Rüzgârın Yönü
ˇ Rüzgârın yönü, bulunduğumuz yöne doğru geldiği doğrultudur. Bu doğrultu, esas olarak
coğrafi yönlerle ifade edilir: Kuzey rüzgârı, batı rüzgârı gibi.
ˇ Bir yerde rüzgârın yıl içinde en fazla estiği yön o yerdeki yeryüzü şekillerinin uzanış yö-
nüne bağlıdır.

Rüzgârın Yönünü Etkileyen Faktörler

ˇ Basınç merkezinin yeri (YB’den AB alanında doğru K KD KD
eserler.)
KB
D
ˇ Dünya’nın günlük hareketi (KYK’de sağa GYK’de sola B GD
saparlar.) G KB K

D
ˇ Yer şekillerinin uzanışı rüzgâr yönünü etkiler. Bu da B GD
sıcaklık, nemlilik, yağış ve deniz hareketliliği üzerinde GB G
etkilidir. GB