Page 24 - 2024-yurtdisi-cozumlu-konu-anlatimli
P. 24
122 ÖĞRETİCİ METİNLER
BİYOGRAFİ (YAŞAM ÖYKÜSÜ)
TEST EST
T
Ɖ Tanınmış kişilerin hayatlarının anlatıldığı yazı türüdür. ÖĞRETİCİ METİNLER
Geçmişte “tercüme-i hâl” olarak bilinen yazılardır. 1 1
Ɖ Nesnel verilerden, fotoğraf, belgeler ve haberlerden
yararlanılır. 1. Aşağıdakilerden hangisi fıkra için doğru değil-
Ɖ Biyografiler, belgesel niteliğindeki eserlerdir. Gelecek dir?
kuşaklara önemli bilgilerin, tecrübelerin, örneklerin
ve görüşlerin aktarıldığı kaynaklardır. A) Gazete veya dergilerin sütunlarında, genel bir
Ɖ Divan edebiyatında bu tür yazılar “tezkire” olarak başlık altında yayımlanır.
adlandırılmıştır. Ali Şir Nevaî’nin “Mecalisü’n Nefais” B) Güncel olaylar kişisel görüş ve düşünceye bağla-
adlı eseri bu türün ilk örneğidir. narak yorumlanır.
Ɖ Yazarların kendi hayatlarını anlattıkları eserlere ise C) Kişisel hayatı konu alan metinlerdendir.
otobiyografi (öz yaşam öyküsü)denir.
D) Açık ve anlaşılır bir dil kullanılır.
MEKTUP
Ɖ Birbirinden uzak insanların karşılıklı duygu ve düşün- 2. Aşağıdakilerden hangisi kişisel hayatı konu edi-
celerini dile getirdikleri yazı türüdür. nen metinlerden biri değildir?
Ɖ Edebî mektup, resmî mektup, özel mektup, iş mek- A) Günlük
tubu gibi çeşitleri vardır.
Ɖ Mektuplara bir hitapla başlanır. B) Deneme
Ɖ Muhatabın yakınlığına göre dil ve üslup özelliği belir- C) Anı
lenir.
D) Biyografi
Ɖ Abdülhak Hamit Tarhan ile Namık Kemal arasındaki
mektuplaşmalar edebi açıdan önemlidir.
Ɖ Fuzuli’nin şiir şeklinde yazdığı “Şikâyetname” adlı 3. Bu tür yazılarımda her türlü konuyu ele almaya çalış-
eser de bu türün en güzel örneklerinden biridir. mışımdır. Hele konuyu ele alırken ayrıntılarına inerek
bilgiler vermek en çok hoşuma giden taraftır. Konuy-
la ilgili değişik kaynakları taramak, veri toplamak, ör-
Örnek Soru nekler bulup göstermek bana tarifi mümkün olmayan
Türk edebiyatında biyografi türünün gelişimi düşünüldü- hazlar verir. İsterim ki okuyucum bu yazılarımda gü-
ğünde divan edebiyatına özgü aşağıda verilen edebî tür- venilir, akademik bilgilere ulaşsın. Bilgi eksikliklerini
lerden hangisinin biyografiyle benzerlik gösterdiği söyle- gidersin. Bir işe yarasın yazdıklarım.
nebilir?
Böyle diyen bir yazarın aşağıdaki yazı türlerinin
A) Gazel B) Mesnevi C) Tezkire hangisinden söz ettiği söylenebilir?
D) Sefaretname E) Rubai
Cevap C A) Deneme
B) Anı
Örnek Soru C) Makale
Aşağıdakilerden hangisi mektubun dil ve anlatımını etki- D) Biyografi
lemez?
A) Mektubun konusu
B) Mektubun planı 4. Aşağıda verilen ifadelerin hangisinde bir bilgi
C) Mektubun yazılış amacı yanlışı vardır?
D) Gönderici ile alıcı arasındaki ilişki A) Divan edebiyatında biyografi türündeki eserlere
E) Mektubun yazıldığı dönem tezkire denmiştir.
Cevap B B) Fıkrada güncel olaylar ele alındığı için bu yazıla-
rın etkisi kısa sürelidir.
C) Fuzuli’nin yazdığı Şikayetname adlı eser anı
türünün en güzel örneklerindendir.
D) Haber yazıları 5N1K sorularına cevap verir.