Page 14 - 2024 KPSS TEK KİTAP KONU ANLATIMLI - DATA YAYINLARI

CÜMLE TÜRLERI BÖLÜM 13

CÜMLE TÜRLERI (CÜMLE ÇEŞITLERI)

Bir yargı bildiren sözcük ya da sözcük grubuna cümle denir. Cümleler sahip oldukları çeşitli özelliklere göre dört ana başlık altında
incelenir.

YÜKLEMIN TÜRÜNE GÖRE CÜMLELER YÜKLEMIN YERINE GÖRE CÜMLELER
Yüklemlerin isim soylu ya da fiil olma durumlarına göre ikiye Yüklemin cümlenin başında, sonunda ya da ortasında bulunma-
ayrılır. sına göre oluşan cümle türleridir.
DATA YAYINLARI
ISIM (AD) CÜMLESI KURALLI (DÜZ) CÜMLE

Yüklemi isim ya da isim soylu (sıfat, zamir, zarf, edat...) olan Yüklemi cümlenin sonunda olan cümlelerdir.
cümlelerdir. X Örnekler
X Örnekler ► Saatlerdir oracıkta bekliyordu.
► İnsanların farklı ihtiyaçları ve bu ihtiyaçların karşılanacağı yüklem
farklı alanlar vardır. ► En sevdiğim kuş muhabbet kuşudur.
► Argüman, belli kanıtlara dayanarak ortaya çıkarılan yeni yüklem
bir yargıdır. ► Ankara’nın en sakin semtinde oturuyor.
yüklem
► Bir kitabın cümlelerinin altını çizmek, düşünce avcılığı
yapmaktır. ► Filozof, kendi kendine soru soran kişidir.
yüklem
► Pratik hayatta insanların ihtiyaçlarını karşılayan bilgiler
daha değerlidir.

► Güneşi gökyüzüne yakıştırmayan grup onlardı. DEVRIK (KURALSIZ) CÜMLE
► Şirketin etrafı ateş çemberi gibiydi. Yüklemi cümlenin başında ya da ortasında olan cümlelerdir.
► Suriyelilerin kaldığı kampta benim anlattığım ders Türk- X Örnekler
çeydi.
► Bekledim yolunu gurbetin ıssız yollarında.
► Tabloda tasvir ettiği şey küçük bir köylü kızıydı. yüklem
► Ağır ağır çıkacaksın bu merdivenlerden.
yüklem
FIIL (EYLEM) CÜMLESI ► Ben yanarım hem düne hem bugüne.

Yüklemi çekimli fiil olan cümlelerdir. Yüklemi fiilimsi olan cümle- yüklem
ler fiil cümlesi değildir, isim cümlesidir. ► Dikkat ediniz hece ölçülerine ve kafiyelere.
yüklem
X Örnekler
► Toplu taşımanın kullanılması trafiği azaltır.
► Bir yarışmada ikinciyi geçen ikinci olur. Eksiltili Cümle
► Bilim insanı, ele aldığı konuyu incelerken bilimsel yöntem- Yüklemi söylenmeyen cümlelerdir. Cümlenin okuyan tara-
lerden yararlanır. fından tamamlanması istenir. Okuyucu cümleyi aklından
► Zavallı eşek, acı içinde kıvranarak bağırır. tamamlar. Ek fiili düşmüş cümle, eksiltili cümle değildir.
► Destan devri edebiyatında şiir sazla söylenir. X Örnekler
► İnsanlar konuşa konuşa, hayvanlar koklaşa koklaşa...
► Kabile büyükleri Leyla’yı istemek için Leyla’nın evine
giderler. (anlaşır)
► Armudun sapı, üzümün çöpü... (var)
► Hikâyede büyük bir insani durum gözler önüne serilmişti.

119