Page 23 - 10-sinif-cografya-odn
P. 23

DOĞAL SİSTEMLER                                            51
             ˇ Doğayı  güzelleştirmesi,  dinlenme  ve     ˇ Türkiye  çölleşme  risk  haritasına  göre
            mesire  yerleri  oluşturması  bakımından   ülkemizin yaklaşık %47’si çölleşme ris-
            da ormanlar önem taşımaktadır.   ki  grubunda  yer  alıyor.  Konya-Karapı-
                                             nar,  Urfa-Ceylanpınar,  Iğdır-Aralık  çöl
          TOPRAĞIN SANAYIDE KULLANILMASI
                                             riski  yüksek  olan  bölgelerdir.  Tuz  Gölü
           M   Türkiye’de toprağa dayalı sanayi ol-  havzası, Karaman, Mardin ve Eskişehir
              dukça gelişmiştir.             çevresi de çöl riski olan yerlerdir.
           M   Çimento,  cam,  seramik,  tuğla,  kire-    ˇ Çölleşmeyle birlikte önce toprağı tutan
              mit  ve  prefabrik  yapı  elemanlarının   bitkiler yok olur, daha sonra toprak eroz-
              ham maddesi topraktır. İnşaat sektö-  yonla kaybedilmeye başlar.
              rünün öne çıkmasıyla birlikte topra-    ˇ Erozyon;
             EDİTÖR YAYINEV
              ğa dayalı sanayi de önem kazanmış-    Toprağın işlenmesini güçleştirir.İ
              tır.  Çimento  fabrikaları  İç  Anadolu,   M   Toprağın verimini düşürür.
              Marmara ve Ege’de yoğunlaşmıştır.   M
           M   Manisa, Kütahya, Çorum, Tokat, Bar-  M   Suları kirletir.
              tın, İzmir, Uşak ve Eskişehir’de tuğla   M   Ürünün kalitesini azaltır.
              ve kiremit fabrikaları kurulmuştur.
                                             M   Toprakların  su  depolama  gücünü
           M   Çanak  ve  çömlek  etkinliği  Neolitik   azaltır.
              Dönem’e dayanmaktadır.
                                             M   Toprak ve arazi kaybına neden olur.
           M   Bu  etkinlikler,  günümüzde  modern
              sanayi kuruluşlarında sürmektedir.
                                           TOPRAKLARIN KORUNMASI IÇIN YAPIL-
                                           MASI GEREKENLER
          TÜRKIYE’DE TOPRAK EROZYONU
                                               ˇ Çıplak  yerler  ağaçlandırılmalıdır.  Var
             ˇ Toprak doğrudan bitkilerin dolaylı olarak   olan ormanlık alanlar korunmalıdır.
            da insanların ve hayvanların yararlandı-
            ğı kaynaktır.                      ˇ Ormanlık alanlarda yerleşim yeri kurul-
                                             mamalıdır. Ormanlık alanlara tarla açıl-
             ˇ 1  cm  kalınlığındaki  toprağın  oluşma-  mamalıdır.
            sı için en az 100 yıl gibi uzun bir süre
            gereklidir.  Buradan  da  toprağın  değeri     ˇ Nadas alanları azaltılmalıdır. Nöbetleşe
            hemen anlaşılmaktadır.           ekim yapılmalıdır.
             ˇ Toprak yüzeyinin akarsular, sel suları ve     ˇ Eğimli  araziler  taraçalandırılmalıdır.
            rüzgâr  tarafından  aşındırılıp  taşınması   Anız örtüsü yakılmamalıdır.
            olayına erozyon denir.             ˇ Toprakların korunması daha yaşanabilir
             ˇ Erozyon ile birlikte toprağın verimli kıs-  bir çevrenin olmasını sağlar.
            mı kaybolduğu için tarımsal üretim azal-    ˇ Toprakların  korunmaması  erozyonun
            maktadır.                        şiddetini arttırır.


                   YERYÜZÜNDEKİ BİTKİ TÜRLERİNİN SINIFLANDIRILMASI

                                   Bitki Toplulukları


             Ağaç Formasyonu        Çalı Formasyonu        Ot Formasyonu
           ˇ   Ekvatoral Yağmur   ˇ   Maki              ˇ   Savan
              Ormanları
           ˇ   Muson Ormanları   ˇ   Garig              ˇ   Bozkır
           ˇ   Karışık Ormanlar  ˇ   Psödomaki          ˇ   Çayır
           ˇ   Tayga Ormanları                          ˇ   Tundra
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28