Page 21 - 10-sinif-cografya-odn
P. 21
DOĞAL SİSTEMLER 43
EGE DENIZI
ˇ Türkiye ile Yunanistan arasında yer alır.
ˇ Türkiye’nin kıyı şeridinin en uzun olduğu denizdir.
ˇ Girintisi ve çıkıntısı fazladır. Çok sayıda koy, körfez ve yarımada vardır.
ˇ Balıkçılık, liman etkinlikleri ve deniz turizmi bakımından önemli bir yere sahiptir.
ISTANBUL BOĞAZI
ˇ Dünya’nın en dar su yollarındandır. Marmara’yı Karadeniz’e bağlar. Stratejik ba-
kımdan önemli bir boğazdır, Türkiye’nin jeopolitik önemini arttırmaktadır.
EDİTÖR YAYINEVİ
ˇ İstanbul Limanı Türkiye’nin ithalat ve ihracatında önemli bir yere sahiptir.
ÇANAKKALE BOĞAZI
ˇ Marmara’yı Ege Denizi’ne bağlar. Balıkçılık bakımından önemlidir. Çanakkale Bo-
ğazı işlek su yollarındadır.
AKDENIZ
ˇ Türkiye çevresindeki en büyük denizlerden biridir. Cebelitarık Boğazı ile Atlas Ok-
yanusu’na, Süveyş Kanalı ile Hint Okyanusu’na bağlıdır.
ˇ Tuzluluk oranı binde 36’dır. Deniz turizmi açısından önem taşır.
ˇ Liman faaliyetleri ve deniz taşımacılığında önemli bir yere sahiptir.
KARADENIZ
ˇ Kıta sahanlığı dardır. Tuzluluk oranı binde 18’dir. Dünyanın en büyük hidrojen sül-
für rezervi Karadeniz’dedir.
ˇ Türkiye’de balıkların yarısı bu denizden elde edilir. Limanları deniz taşımacılığında
önemli bir yere sahiptir.
SU KAYNAKLARIMIZIN SÜRDÜRÜLEBILIR KULLANIMI IÇIN BIREYLERE DÜŞEN SO-
RUMLULUKLAR
ˇ Su, canlı yaşamının vazgeçilmez ihtiyacıdır. Dünyadaki su kaynakları; aşırı nüfus artışı,
sanayileşme, düzensiz kentleşme ve küresel ısınma gibi nedenlerle azalmaktadır. İçi-
lebilir su kaynaklarının (%3) çoğu buzullarda saklıdır. İçilebilir su kaynağı az olmasına
rağmen su tüketimi hızla artmaktadır. Bundan dolayı insanlar gelecek yıllarda susuz
kalma tehlikesiyle başbaşa kalacaktır. Bu tehlikeyi önlemek için mevcut su kaynaklarını
verimli kullanmak gerekir. Bu amaçla su tüketim oranlarının düşürülmesi, sürdürülebilir
su ve atık su yönetimi için su tasarruf önlemleri geliştirilmelidir.
ˇ Su tüketim oranları düşürülmelidir. Su kullanım alışkanlıkları değiştirilmelidir. Örneğin;
diş fırçalarken, tıraş olurken musluk açık bırakılmamalıdır, sebzeleri musluk altında yı-
kamak yerine su dolu bir kapta yıkamalıyız. Yağmur sularını toplama sistemi oluşturul-
malı, sensörlü musluklar takılmalıdır. Su kayıpları kontrol edilmelidir. Tarımda damlama
sistemi ile sulama yapılmalıdır. Arızalı musluklar tamir edilmelidir. Mevcut ve planlanan
projeler gözden geçirilmelidir.
NOT:
Denizlerimiz içerisinde yüz ölçümde Akdeniz 1., Karadeniz 2., Ege 3., Marmara 4. sıra-
dadır. Gerçek kıyı uzunluğu bakımından Ege Denizi 1. sıradadır.