Page 11 - T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ÜDS Öğretmen Kadrosu Konu Anlatımlı

EĞİTİM BİLİMİNDE 9.

ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ ÜNİTE

DATA YAYINLARI

Ɖ Mistik yol: Sezgilere, inançlara veya doğrudan ruh-
EĞİTİM BİLİMİNDE ARAŞTIRMA sal deneyimlere dayanarak bilgiye ulaşmayı amaç-
YÖNTEMLERİ layan bir yöntemdir. Kişisel ve subjektif bir bilgi
kaynağıdır; mantık veya bilimsel süreçlere dayan-
Eğitim politikalarının oluşturulmasında ve eğitim uygu- maktan çok, bireyin içsel veya spiritüel birikiminden
lamalarının etkili bir biçimde gerçekleştirilip gerçekleş- beslenir.
tirilmediğinin belirlenmesinde, farklı nitelik ve nicelikte Ɖ Rasyonel yol: Akıl yürütme ve mantık kullanarak
bilgiye gereksinim vardır. Eğitim alanındaki sorunların bilgiye ulaşmayı temel alan, sistematik bir öğrenme
belirlenmesinde ve bu sorunların çözümünde gereksi- yöntemidir. Bu yöntemde, belirli bir sorun üzerine
nim duyulan bilgi, rastlantılara ya da bireysel deney- düşünülerek, mantıksal çıkarımlarla çözüm gelişti-
lere bırakılamayacak kadar önemlidir. Karar veren ve rilir.
uygulayıcı konumundaki kişiler ne kadar deneyimli Ɖ Bilimsel yöntem: Problemlere güvenilir çözümler
olursa olsunlar kararlarını ve uygulamalarını güvenilir aramak amacıyla planlı ve sistematik olarak veri-
bilgilere dayandırmalıdırlar. Bu nedenlerdendir ki bir lerin toplanması, çözümlenmesi, yorumlanarak
bilim dalı olan eğitim alanında yapılan araştırmaların değerlendirilmesi ve rapor edilmesidir. Bu yöntem,
hepsinin bilimsel ölçülere uygun olarak yürütülmesi gözlem, deney ve kanıtların analizine dayalı, objek-
gerekmektedir. tif bir süreçtir. Bilimsel yöntem, en güvenilir bilgi
Kitabımızın bu bölümünde eğitim biliminde araştırma edinme yolu olarak kabul edilir.
yöntemleri ele alınmıştır.
Örnek Soru
BİLGİ Ahmet, bir hastalığın yayılma nedenlerini anlamak için:
◆ Mahallesindeki hastaları gözlemlemiştir.
Bilgi, üzerinde çalışılan konu ve bakış açısına göre ◆ Hastalıkların kötü ruhların etkisiyle yayıldığı inancını öğren-
farklı anlamlar taşıyan karmaşık bir kavramdır. miştir.
Öğrenme, araştırma veya gözlem sonucunda elde edi-
len gerçekler ve ilkeler bütünü olarak tanımlanabilir. ◆ Bir doktorun yazdığı bilimsel makaleyi incelemiştir.
Düzenli ve kullanışlı hâle getirilmiş veriler bilgi olarak ◆ Mantıksal olarak çözüm önerileri geliştirmiştir.
adlandırılır. Başka bir deyişle, bilgi; verilerin işlenerek ◆ Bilimsel deneylerin sonuçlarını içeren bir toplantıya katılmıştır.
anlamlı ve faydalı bir forma dönüştürülmüş hâlidir. Ahmet’in kullandığı bilgi edinme yolları sırasıyla aşağıda-
kilerden hangisinde doğru şekilde verilmiştir?

Bilgi Edinme Yolları A) Bireysel yaşantılar – Gelenek – Otorite – Rasyonel yol –
Bilimsel yöntem
Ɖ Bireysel yaşantılar (Deneyim): Bireyin yaşadığı B) Rasyonel yol – Gelenek – Bilimsel yöntem – Otorite –
olaylardan, gözlemlerinden ve tecrübelerinden elde Bireysel yaşantılar
ettiği bilgiye dayalı öğrenme yoludur. Gözlenen bir C) Gelenek – Bireysel yaşantılar – Rasyonel yol – Bilimsel
durumun anlamlandırılması ve buna bağlı yapılan yöntem – Otorite
yorumlarla bilgi edinme gerçekleşir. Bu yöntem, D) Bilimsel yöntem – Otorite – Gelenek – Rasyonel yol –
bilinen en eski bilgi edinme yollarından biridir. Bireysel yaşantılar
Ɖ Gelenek: Günlük yaşamda ve mesleki sorunların E) Otorite – Gelenek – Bilimsel yöntem – Rasyonel yol –
çözümünde, doğru veya yanlış olarak kabul edilen Bireysel yaşantılar
öneriler, kurallar ve yaklaşımlar temel alınarak bil- Cevap A
giye ulaşma yöntemidir. Gelenekler, toplumun kül-
türel birikimiyle şekillenen bilgi kaynaklarıdır. Bilginin Sağlanmasında Dikkat Edilecek
Temel Özellikler
Ɖ Otorite: Bilginin, uzmanlar, liderler veya güveni-
len kişilerin otoritesine dayanarak kabul edildiği Ɖ Doğruluk ve eksiksizlik: Bilgi, hatalı veya eksik
öğrenme yöntemidir. Otorite yoluyla bilgi, bireyin unsurlar içermemeli; doğru, tam ve güvenilir olma-
kendisinin deneyimlemediği, ancak yetkin bir kay- lıdır. Eksiksiz bilgi, kullanıcıların sağlıklı kararlar
naktan elde ettiği bilgilerdir. almasını sağlar.