Page 29 - 9-sinif-edebiyat-odn
P. 29

TİYATRO                                                    115
          ❍  Oyun kahramanları soylu kişilerden seçilir.
          ❍  Trajediler erdem ve ahlak temeli üzerine kurulur.
          ❍  Kişiler genellikle devlet adamları (krallar, prensler, prensesler, komutanlar...), tanrılar,
            zengin ve soylu insanlardır.
          ❍  Vurma, yaralama, öldürme olayları sahnede gösterilmez; konuşmalarla duyurulur.
          ❍  Üç birlik kuralı uygulanır.
          ❍  Oyun tek perdedir. Anlatılan olay bir günlük zaman diliminde yaşanmış gibi aktarılır.
             EDİTÖR YAYINEVİ
          ❍  Sanatsal ve ağır bir dil kullanılır. Halkın konuşma diline yer verilmez.
          ❍  Klasik tiyatroda koro çok önemli bir ögedir. Zamanda atlama ve geri dönüşlerde koro-
            dan yararlanılır. Olayın geçmişteki bir olayla ilgisi anlatılmak istendiğinde koro devreye
            girer.
          ❍  İlk Yunan şairlerden Aiskhylos, Sophokles, Euripides gibi isimler trajedi türünde önemli
            isimlerdir. Ayrıca Fransız sanatçılardan Corneille ve Racine de bu türde başarılı örnek-
            ler vermişlerdir.
           NOT
           Üç birlik kuralı; oyunun baştan sona aynı mekan (dekor), zaman ve olay içinde geç-
           mesidir.
          Komedi (Komedya):

          F   İnsanların  ve  olayların  gülünç  yanlarını  gös-
             termek  için  yazılan  tiyatro  türüdür.  Komediler,
             Antik Yunan’da şölenlerde söylenen müstehcen

             şarkılardan ve anlatılardan yola çıkılarak oluş-
             turulmuştur.
          Komedilerin genel özellikleri şunlardır:

          ❍  Kişilerde ya da toplumda görülen aksaklıklar, gülünç taraflar sergilenerek seyirciyi hem
            güldürmeyi hem de düşündürmeyi amaçlar.
          ❍  Kişiler toplumun her kesiminden olabilir.
          ❍  Kaba ve çirkin olaylar sahnede canlandırılabilir.
          ❍  Trajediye göre sade ve anlaşılır bir dil kullanılır.
          ❍  Nazım ve nesir karışık bir şekilde yazılır, üç birlik kuralına uyulur.
          ❍  Yunan şairlerden Aristophanes komedi türünde önemli bir şairdir. Fransız sanatçılar-
            dan olan Moliere’de tüm dünyada komedi alanında ün kazanmış bir yazardır.

          KOMEDI TÜRLERI
          Vodvil (Entrika Komedisi): Yalnız güldürme amacı güden komedilerdir.

          Fars (Kaba Güldürü): Abartılı hareketler ve sivri esprilerle güldürmeyi amaçlayan kome-
          dilerdir.
   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34