Page 29 - 9-sinif-edebiyat-odn
P. 29
TİYATRO 115
❍ Oyun kahramanları soylu kişilerden seçilir.
❍ Trajediler erdem ve ahlak temeli üzerine kurulur.
❍ Kişiler genellikle devlet adamları (krallar, prensler, prensesler, komutanlar...), tanrılar,
zengin ve soylu insanlardır.
❍ Vurma, yaralama, öldürme olayları sahnede gösterilmez; konuşmalarla duyurulur.
❍ Üç birlik kuralı uygulanır.
❍ Oyun tek perdedir. Anlatılan olay bir günlük zaman diliminde yaşanmış gibi aktarılır.
EDİTÖR YAYINEVİ
❍ Sanatsal ve ağır bir dil kullanılır. Halkın konuşma diline yer verilmez.
❍ Klasik tiyatroda koro çok önemli bir ögedir. Zamanda atlama ve geri dönüşlerde koro-
dan yararlanılır. Olayın geçmişteki bir olayla ilgisi anlatılmak istendiğinde koro devreye
girer.
❍ İlk Yunan şairlerden Aiskhylos, Sophokles, Euripides gibi isimler trajedi türünde önemli
isimlerdir. Ayrıca Fransız sanatçılardan Corneille ve Racine de bu türde başarılı örnek-
ler vermişlerdir.
NOT
Üç birlik kuralı; oyunun baştan sona aynı mekan (dekor), zaman ve olay içinde geç-
mesidir.
Komedi (Komedya):
F İnsanların ve olayların gülünç yanlarını gös-
termek için yazılan tiyatro türüdür. Komediler,
Antik Yunan’da şölenlerde söylenen müstehcen
şarkılardan ve anlatılardan yola çıkılarak oluş-
turulmuştur.
Komedilerin genel özellikleri şunlardır:
❍ Kişilerde ya da toplumda görülen aksaklıklar, gülünç taraflar sergilenerek seyirciyi hem
güldürmeyi hem de düşündürmeyi amaçlar.
❍ Kişiler toplumun her kesiminden olabilir.
❍ Kaba ve çirkin olaylar sahnede canlandırılabilir.
❍ Trajediye göre sade ve anlaşılır bir dil kullanılır.
❍ Nazım ve nesir karışık bir şekilde yazılır, üç birlik kuralına uyulur.
❍ Yunan şairlerden Aristophanes komedi türünde önemli bir şairdir. Fransız sanatçılar-
dan olan Moliere’de tüm dünyada komedi alanında ün kazanmış bir yazardır.
KOMEDI TÜRLERI
Vodvil (Entrika Komedisi): Yalnız güldürme amacı güden komedilerdir.
Fars (Kaba Güldürü): Abartılı hareketler ve sivri esprilerle güldürmeyi amaçlayan kome-
dilerdir.