Page 94 - tyt-tum-dersler-konu
P. 94
BÖLÜM SİYASET FELSEFESİ
13
Siyaset Felsefesinin Konusu Siyaset Felsefesinin Temel Kavramları
Kelime anlamı “idare etmek, Birey: Toplumun en küçük yapı taşı olup bir toplumu
işleri yoluna koymak” olan oluşturan ve toplumun bir üyesi olan insandır.
siyaset, en genel tanımıyla
devlet işlerini düzenleme, Toplum: Belli bir toprak parçası üzerinde bir arada yaşa-
Siyaset Felsefesi EDİTÖR YAYINEVİ
yan, ihtiyaçlarını karşılamak için ilişki kuran, birbirlerini
yürütme faaliyetidir. Yunanca etkileyen ve birbirlerinden etkilenen, ortak kültüre sahip
polis (kent) sözcüğünden türe- insanlardan oluşmuş bütündür.
yen politika (Kentle ilgili işler) Siyaset Felsefesi
siyaset bilimi ile aynı anlamı Devlet: Siyasi sınırları olan, belli bir toprak parçası üze-
taşımaktadır. Politika yani siyaset bilimi; devlet işlerini, rinde egemenliğe sahip, siyasal ve hukuksal yönetim
toplum-devlet, birey-devlet ilişkilerini düzenleyen, bu mekânizmasıdır.
ilişkilerde ortaya çıkan sorunları çözen bilim dalıdır. Her Bürokrasi: Devletin kamu hizmetlerini, yasalarla belir-
bilim dalında olduğu gibi, olguların neden ve nasıllarını lenmiş görevlerini yerine getiren memurlardan oluşan
araştırır. Siyaset konusunu felsefede sistemli bir şekilde hiyerarşik (kademeli) bütündür.
ele alan ilk filozof: “Devlet” eseriyle Platon, “Politika”
eseriyle Aristoteles’tir. Meşruiyet: Devletin ve iktidarın yasallığa (hakka)
dayanmasıdır. Kendisini iktidar yapan güce bağlı olması,
Siyaset felsefesi; devletin ne olduğunu, yapısını ve ama- iktidarın haklı nedenlere dayalı olarak kurulmasıdır.
cını inceler. Bununla birlikte; özgürlük, eşitlik kavramla-
rının kazandığı yeni anlamlar, siyasal iktidar, bu iktidarın İktidar: Egemenliği elinde bulunduranlara devlet gücünü
oluşumu ve kaynağı, iktidarın gücünü nasıl sürdürdüğü, kullanma yetkisi verme durumudur.
iktidar - birey ilişkisi, sivil toplum-devlet ilişkisinin ne Sivil Toplum: En büyük siyasi
olması gerektiği konuları da siyaset felsefesinin kap- güç olan devletin tahakkümün-
samındadır. Kısaca; siyaset felsefesi, siyasetle ilgili her den çıkmış, kendisini yönlendire-
şeyi ele almaktadır. bilen, hak ve özgürlükleri savu-
nabilen, istek ve özlemleri yeri
Siyaset olgusu hem siyaset biliminin hem de siyaset fel- geldiğinde devlete karşı koru-
sefesinin ortak konusudur. Ancak bu iki alanın konuya yan ve devletten bağımsız ola-
yaklaşımı farklıdır. rak özgür - özerk vatandaşlarca Siyaset Bilimi
kurulan örgüttür.
Siyaset Bilimi
Hak: Hukuk düzeninin kişilere tanıdığı yetkiler, izin veri-
len şeylerdir.
Ɖ Bilim olması nede-
Ɖ Felsefi bakışla, siya- niyle, siyaset olgusunu Adalet: Herkese hak ettiğini vermektir.
sete ilişkin her şeyin bilimsel yöntemlerle
değerini araştırır ve betimleyip, açıklamaya
sorgular. çalışır. Özgürlük: Bireyin kendi isteğiyle, kendi düşüncesi ve
amacı doğrultusunda, zorlama ya da dayatma olmadan
Ɖ Siyasal olana dair Ɖ Siyasal olguları, davranabilmesidir.
ideal olanı ve olması herhangi bir değer
gerekeni ifade etmeye yargısında bulunma- Hukuk: Toplumsal yaşamın
çalışır. dan, olduğu gibi ortaya düzenlenmesi amacıyla
Ɖ Devlet ve toplum için koyar. uygulamaya konulan yazılı
en ideal normları, Ɖ Siyasal düzenin ülke- kurallar ve normlardır.
ölçütleri, ideal düzeni lerde, değişik yapı-
arar. larda nasıl işlediğini Yasa: Hukuk sistemini oluş-
konu edinir. turan, yaptırım gücü olan Siyaset Kavramları
kurallar ve normlardır.