Page 172 - 10. SINIF PARAGRAF SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

TEST 8
Bölüm
14 PARAGRAFTA YARDIMCI DÜŞÜNCE (OLUMSUZ KÖKLÜ SORULAR)

1. Yaz tatillerinde fındık toplamak için anneannemin yanına
gittiğim çocukluk yıllarımda tanıştım Karadeniz’in tahıl
ANALİZ KÖŞEM ambarları serenderlerle. Birbirinden uzak evler arasın-
ANALİZ KÖŞEM
daki ambarlar, saklambaç oyununun en güzel sığınma
mekânlarıydı bizim için. Dört mevsim yağış alan, her
daim sisli Karadeniz iklimine en uygun yapılardır seren-
Örnek
derler. Islak topraktan nem almaması için dört direk üze-
Uzun yıllar Barış Manço muhabirliği yaptıktan sonra sa-
natçı hakkında bir kitap da yazan Hulusi Tunca’dan öğ- rine oturtulan ve seyyar bir merdivenle ulaşılan bu özgün
rendiğimize göre Barış Manço o meşhur el kol hareket- tahıl ambarları, güneydeki benzerleri gibi çivi kullanılma-
leriyle aslında sağır ve dilsiz alfabesinde şarkı söylermiş. dan inşa edilirler. Çatıları çinko ile ahşap kaplı serender-
Neymiş? Demek ki yalnızca kulaklarla değil gözlerle de ler, kafes biçimindeki pencereleri ve tavanlarındaki ahşap
duyulurmuş müzik. Efendim, sanatçı için duyduklarımız- ızgaralarıyla, sürekli hava sirkülasyonu sağlayan bir mi-
EDİTÖR YAYINLARI
dan bir ritim, bir ahenk oluşturan ve duyularımızı aşan o mari özelliğe sahipler. Samsun Terme’den Artvin’e kadar
yerde hepimizi buluşturmaya çalışan kişidir diyebiliriz. İşte ulaşan geniş bir bölgeye yayılan bu yapılar, bulundukları
Barış Manço bizi duyuşumuzun kaynağındaki o gürlüğe yöreye göre serender, nayla, pahsa, köşk, tekir ve pagen
yumuşak bir kalple yaklaştıran, hepimizin kendinden bir gibi isimler alıyorlar.
şeyler bulabildiği eserler ortaya koyan sanatçılardandı. Bu parçadan serenderler ile ilgili olarak aşağıdakiler-
Farklı duyulara olduğu kadar, farklı yaşlara ve milletlere den hangisi çıkarılamaz?
hitap etmeyi de becerebilmişti.
A) Dört mevsim yağış alan Karadeniz iklimine en uygun
Bu parçadan Barış Manço ile ilgili olarak aşağıdakiler- yapılardır.
den hangisi çıkarılamaz? B) Kafes biçimindeki yapıların çatıları çinko ve ahşap-
A) Herkesin kendinden bir şeyler bulduğu eserler ortaya tandır.
koymuştur. C) Tavanlarındaki ahşap ızgaralar, sürekli hava sirkülas-
B) El kol hareketlerini yapmasının sebeplerinden biri sa- yonu sağlamaktadır.
ğır ve dilsizlere ulaşmaktır. D) Islak topraktan nem almaması için dört direk üzerine
C) Farklı yaşlara ve milletlere hitap etmeyi başarmıştır. oturtulmuştur.
D) Müziğin sadece kulaklarla değil gözlerle de duyulabi- E) Seyyar bir merdivenle ulaşılan bu ambarlar, çivi kulla-
leceğini göstermiştir. nılmadan yapılmıştır.
E) Duygularımızın kaynağına seslendiği için çok sevilen
bir sanatçıdır.

Çözüm
Bu parçadan; 2. Onun en büyük niteliği, kendinden öncekilerden kim-
“… Barış Manço o meşhur el kol hareketleriyle aslında seye benzememesi idi. En sevdiğim ve daha yazmaya
sağır ve dilsiz alfabesinde şarkı söylermiş.” cümlesi ile el başladığından itibaren bu başkalığını sezdiğim. Suavi’de
kol hareketlerini yapmasının sebeplerinden birinin sağır mizahın en büyük özelliklerinden biri olan “alışılmışı aşış”
ve dilsizlere ulaşmak olduğunu, özelliği herkesten çok vardı. Buna okuyarak, bilinçli ola-
rak değil, kendiliğinden varmıştı. Daha doğrusu yaradılışı
“Demek ki yalnızca kulaklarla değil gözlerle de duyulur- gereği, bu yaklaşımdan başkasını bilmiyordu. Kafası öyle
muş müzik.” cümlesi ile müziğin sadece kulaklara değil işliyordu. Düz rayda gitmekten sıkılıyordu. Düşünceyi,
gözlerle de duyulabileceğini gösterdiğini,
hayallerin rayından çıkardığı zaman da mizahın en ha-
“… hepimizin kendinden bir şeyler bulabildiği eserler or- lisini üretiyordu. Kelime oyunları, mantık sürprizleri, sap
taya koyan …” ifadesi ile herkesin kendinden bir şeyler derken saman deyiş, soyuta kaçıp sağduyuyu hallaç pa-
bulduğu eserler ortaya koyduğunu, muğu gibi atış bayıldığı şeydi.
“ … farklı yaşlara ve milletlere hitap etmeyi de becerebil-
mişti.” ifadesi ile farklı yaşlara ve milletlere hitap etmeyi Bu parçadan sözü edilen kişi ile ilgili olarak aşağıda-
başarabildiğini çıkarabiliriz. kilerden hangisi çıkarılamaz?
E seçeneğinde yer alan “Duygularımızın kaynağına ses- A) Tekdüzelikten sıkılan biridir.
lendiği için çok sevilen bir sanatçıdır.” ifadesini bu par- B) Özgün bir kişiliğe sahiptir.
çadan çıkaramayız. C) Yaradılışında olan bir yaklaşıma sahiptir.
D) Sürprizleri, kelime oyunlarını sevmektedir.
E) Okuyarak alışılmış şeyleri aşmıştır.

172