Page 168 - 10. SINIF PARAGRAF SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 168
TEST 6
Bölüm
14 PARAGRAFTA YARDIMCI DÜŞÜNCE (OLUMSUZ KÖKLÜ SORULAR)
1. Yunus Emre’nin Allah aşkı ile yandığı, şiirlerinden anlaşıl-
maktadır. O, Rabbi ile hemhâl olmuştur. Yunus’un tasav-
ANALİZ KÖŞEM
ANALİZ KÖŞEM vufi felsefesinde mutlak sevgili Allah’tır. Tek derdi Hakk’a
ermek ve vuslatı yaşamaktır. Bu nedenle Yunus için cen-
Örnek netin önemi yoktur. Şiirlerinde cenneti kesinlikle küçüm-
sememekle beraber asıl maksadın Allah olduğuna vurgu
“Yaban” ya aydın ile köylü arasındaki uçurumu içtenlikle
dile getirdiği, bu yarayı cesaretle deştiği ve Anadolu köy- yapar. Yunus’un güzellik anlayışında; Allah’a olan derin
lüsüne ait gerçekleri bütün çıplaklığıyla önümüze serdiği bir inanç, O’na duyulan samimi bir sevgi ve derin bir aşk-
için övülmüş ya da tek yanlı olduğu, gerçekleri çarpıttığı la “fenafillâh” mertebesine ulaşmak vardır. Yunus, dünya
ve köylünün yalnız olumsuz yönlerini anlattığı için eleştiril- ve ahiret nimetleri karşısında önce hayret ve hayranlığını
miştir. Tartışılan sorun hep şu olmuş: Yakup Kadri’nin ser- gizleyememiş, daha sonra bu duyuş ve düşüncesinden
gilediği köylü, gerçeğe uyuyor mu uymuyor mu? Yaban’ı vazgeçerek Allah’tan sadece “Mutlak Güzellik” talebinde
EDİTÖR YAYINLARI
roman olarak ele alıp inceleme çabaları yok denecek ka- bulunmuştur.
dar az. Oysa Türk romanı tarihinde önemli bir yer tuttu- Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
ğunu, etkileyici ve çarpıcı olduğunu inkâr eden de yok.
Anlaşılan romanın bu çarpıcılığını içeriğine borçlu olduğu A) Yunus’un güzellik anlayışındaki amacının Allah’a
düşüncesi yaygın. Yaban’da özensiz yazıldığı kanısını ulaşmak olduğu
uyandıran ya da romandan çok denemeye benzetilmesi- B) Şiirlerine Allah’a duyduğu aşkın yansıdığı
ne ve eleştirmenlerin dikkatinin içeriğine çekilmesine ne- C) Şiirlerinde duru bir dille Allah aşkını dile getirdiği
den olan şey belki de Yaban’ın roman türünün en önemli D) Tasavvuf anlayışında tek sevgilinin Allah olduğu
özelliklerinden yoksun görünmesi. E) Yunus’un asıl amacının cennet olmadığı
Bu parçayla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi çıka-
rılamaz?
A) Yaban romanının hem övüldüğü hem de eleştirildiği
B) Köylü gerçeğini yansıtan tek ve en önemli eser olduğu
C) Roman olarak incelemesinin çok yapılmadığı
D) Romanın içeriğinden dolayı etkileyici olduğu
E) Yaban’ın deneme türüne benzetildiği
Çözüm
Bu parçadan; 2. Mizah, süratle ayaküstü etkinlikler coğrafyası hâline
gelen ihtiyar dünyamızda sığınılacak nadir tebessüm li-
“Yaban” ya aydın ile köylü arasındaki uçurumu içtenlikle manlarından biridir günümüzde. Lakin gelin görün ki reel
dile getirdiği, bu yarayı cesaretle deştiği ve Anadolu köy- dünyadaki bayağılaşma oranıyla at başı koşturan yayın
lüsüne ait gerçekleri bütün çıplaklığıyla önümüze serdiği dünyasındaki sıradanlaşma, mizahı da kollarına almakta
için övülmüş ya da tek yanlı olduğu, gerçekleri çarpıttığı hiç de uyuşuk davranmadı. Son dönem mizah yazınını
ve köylünün yalnız olumsuz yönlerini anlattığı için eleşti- şöyle bir göz önüne getirip ‘Gülmek’ parantezine alırsa-
rilmiştir.” cümlesi ile Yaban romanının hem övüldüğü hem nız, letâfetin, hazır cevaplığın, estetiğin ve dahi düşünce
de eleştirildiği, “Yaban’ı roman olarak ele alıp inceleme adına ne varsa hemen hepsinin yerinde yellerin estiğini
çabaları yok denecek kadar az.” cümlesi ile roman olarak üzülerek fark edersiniz. Salt bir güldürme kaygısının hâ-
incelenmesinin çok yapılmadığı, “Anlaşılan romanın bu kim olduğu mizah anlayışı, maalesef, okuma hayatımızın
çarpıcılığını içeriğine borçlu olduğu düşüncesi yaygın.” en neşeli parantezini de yerle bir etti.
cümlesi ile romanın içeriğinden dolayı etkileyici olduğu,
“… romandan çok denemeye benzetilmesine …” ifadesi Bu parçadan mizahla ilgili olarak aşağıdakilerden
ile Yaban’ın deneme türüne benzetildiği sonuçlarını çıka- hangisi çıkarılamaz?
rabiliriz.
B seçeneğinde yer alan “Köylü gerçeğini yansıtan tek ve A) Mizah anlayışının incelikten, düşündürmekten uzak-
en önemli eser olduğu” ifadesi bu parçadan çıkarılamaz. laştığı
B) Sıradanlaştığı ve güldürmek esaslı olduğu
C) Gündelik hayatta az da olsa gülümsemek için sığı-
nıldığı
D) Mizahın esas gayesinin güldürmek olduğu
E) Yayınevlerinin mizahı da popülerliğe kurban ettiği
168
