Page 170 - 10. SINIF PARAGRAF SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

TEST 7
Bölüm
14 PARAGRAFTA YARDIMCI DÜŞÜNCE (OLUMSUZ KÖKLÜ SORULAR)

1. Anadolu uygarlığını yalnızca bir “Türk uygarlığı” biçimin-
de anlamak yanlış olur. Uygarlık bir bütündür. “Bugünkü
ANALİZ KÖŞEM uygarlığımızda daha önceki uygarlıkların hiçbir katkısı
ANALİZ KÖŞEM
yoktur.” demek, tümüyle tutarsız bir görüşü ileri sür-
mektir. Ne var ki aynı tutarsızlık Türkleri bu binlerce yıldır
oluşmuş Anadolu uygarlığının dışında tutan yazarlarımız-
Örnek
da da görülüyor. Türkler Anadolu’ya gelmezden önce
Günlük gazetelerimizin baskısı gibi kitap baskımız da yüksek bir kültür düzeyine varmışlar ve uygarlık yapıtları
başka memleketlere bakarsak yüzümüzü kızartacak koymuşlardır ortaya. Aynı uygarlık yapıtlarını Anadolu’da
kadar azdır. Bu azlık, yazarların, bütün hayatlarını eser da ortaya koydular.
vermeye harcamalarını imkânsızlaştırıyor. Sadece ya-
zacağı eseri düşünerek yaşamayan hiçbir sanatçı, ne Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
EDİTÖR YAYINLARI
kadar yetenekli olursa olsun, büyük bir eser veremez. A) Türklerin Anadolu’ya gelmeden önce de bir kültürleri
Büyük eser veremeyen toplumların, dünya fikir ve sanat ve uygarlıkları vardı.
âleminde yeri yoktur.
B) Bazı yazarlarımız Türkleri Anadolu uygarlığının dışın-
Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz? da tutmaktadır.
C) Anadolu uygarlığı denince yalnızca Türk uygarlığı
A) Eserinden başka şeyler düşünerek yaşayan sanatçı, akla gelmemelidir.
yetenekli de olsa büyük eserler veremez. D) Bugünkü uygarlığımızda önceki uygarlıkların katkısı
B) Yazarlarımız nitelikli eserler vermedikleri için bizim yoktur diye düşünmek yanlış olur.
kitap basımlarımız azdır. E) Türkler Anadolu’da önceki uygarlıkları tamamen kal-
C) Dünyada fikir ve sanat alanında yerini alamayan top- dırıp kendi uygarlıklarını sürdürmüşlerdir.
lumlar, büyük eser veremeyenlerdir.
D) Diğer ülkelere oranla bizim kitap ve gazete basımla-
rımız çok azdır.
E) Yazarlar hayatlarının tamamını eser vermeye ayıra-
mamaktadır.

2. Dünyada tek değişmeyen şey, her şeyin değişmekte ol-
duğudur, sözü çok doğru bir sözdür. İnsanlar, nesneler,
Çözüm
canlı cansız her şey, görünür görünmez her şey, görü-
Bu parçadan;
nür görünmez ölçüler, oranlar içinde durmadan değişip
“Günlük gazetelerimizin baskısı gibi kitap baskımız da akmakta, bir bilinmeyene doğru her an ilerlemektedir.
başka memleketlere bakarsak yüzümüzü kızartacak ka- Lavoisier, “Hiçbir şey yoktan var olmaz, varken de yok ol-
dar azdır.” cümlesi ile diğer ülkelere oranla bizim kitap maz” gibi bir söz söylemiştir. Kimya bilimin temeli olan bu
ve gazete basımlarımızın çok az olduğu, söz, olsa olsa, değişmenin yok olmak ya da yaratılmak
“Bu azlık, yazarların, bütün hayatlarını eser vermeye har- sanılan birtakım aşamaları olduğunun kanıtı olabilir. Yok
camalarını imkânsızlaştırıyor.” cümlesi ile yazarların ha- olmak sandığımız değişim aşamasına canlılarda ölüm,
yatlarının tamamını eser vermeye ayıramadıkları, yaratılmak sandığımız aşamaya da doğum demekteyiz.
“Sadece yazacağı eseri düşünerek yaşamayan hiçbir Bu tanımlar, insanların, anlaşmaları, yaşamı kavramaya
sanatçı, ne kadar yetenekli olursa olsun, büyük bir eser çalışmaları, yaşayabilmeleri için yine kendilerinin koydu-
veremez.” cümlesi ile eserinden başka şeyler düşüne- ğu araçlardır.
rek yaşayan sanatçının, yetenekli de olsa büyük eserler Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?
veremeyeceği,
“Büyük eser veremeyen toplumların, dünya fikir ve sanat A) Görünür görünmez her şey durmadan değişmekte
âleminde yeri yoktur.” cümlesi ile dünyada fikir ve sanat bir bilinmeze doğru gitmektedir.
alanında yerini alamayan toplumların büyük eser vere- B) Kimya biliminin temelini “Hiçbir şey yoktan var ol-
medikleri çıkarılabilir. maz, varken de yok olmaz” sözü oluşturmaktadır.
B seçeneğinde yer alan “Yazarlarımız nitelikli eserler ver- C) Dünyada değişmez gibi görünen şeylerin de değiş-
medikleri için bizim kitap basımlarımız azdır.” ifadesi bu mekte olduğu görülmektedir.
parçadan çıkarılamaz. D) Canlılardaki ölümü yok olma, doğumu da var olma
olarak düşünmek bilimin temel kaidesidir.
E) İnsanlar bazı kavramları anlaşma, yaşamı kavrama
için araç olarak koyarlar.

170