Page 184 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR 184
1. Aşağıdaki cümlelerden hangisinin sonuna ünlem 4. Aşağıda verilen cümlelerin hangisinde kesme işa-
(!) işareti getirilemez? retinin (') kullanımı yanlıştır?
A) Seni gidi bacaksız, gel buraya A) Ankara Üniversitesi'nin uzaktan eğitim konusunda
alacağı kararlar merakla bekleniyordu.
B) Annesine zulmeden evlatlara yazıklar olsun
B) Üniversiteyi İstanbul’da okumak istiyordu.
C) Uzaklaşın, burada yangın çıkabilir
C) Evimin balkonundan Van Gölü'nün eşsiz manza-
D) Ne çok özlemişim seni, gel bir sarılayım
rasını seyrediyorum.
E) O kadar seslendik, yine de dönüp bakmadı bize
D) Doğanlar Mahallesi'nde geçen çocukluk günlerim
hayatımın en güzel günleriydi.
Çözüm: Ünlem işareti; haykırış, sevinç, kıvanç, üzüntü,
EDİTÖR YAYINLARI
acı, korku, hayret, ürperti, heyecan, nefret vb. ani coş- E) Tanzimat Dönemi'nin özelliklerini öğrenmiştik.
kunluklar ifade eden ve seslenme, hitap ve uyarı bildiren Çözüm: Özel isimlere getirilen çekim ekleri kesme işa-
cümle ve kelimelerden sonra gelir. "O kadar seslendik, retiyle ayrılır ancak kurum, kuruluş ve kurul adları özel
yine de dönüp bakmadı bize" ifadesi herhangi bir heye- isim olmasına rağmen getirilen ekler kesme işaretiyle ay-
can ya da duygu yansıtmadığından bu cümlenin sonuna
ünlem konmaz. rılmaz. Bu nedenle "Ankara Üniversitesi'nin" ifadesinde
kesme işaretinin kullanımı yanlıştır.

2. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme (') işareti 5. Aşağıdaki cümlelerin hangisinin sonuna ünlem
yanlış kullanılmıştır? işareti konulmalıdır?
A) 2001’den bu yana öğretmenlik yapıyordu. A) Konu döndü dolaştı Orta Doğu olaylarına geldi

B) Bugüne kadar yayımladığı kitap sayısı 50’ye ya- B) Hem iş bulup çalışacağım hem de tatil yapacağım
kındı.
C) Hiç ses gelmeyince daha yüksekten bağırdı
C) “Son” adlı şiiriyle yarımada 1’inci oldu.
D) Çocuklar, az sonra gelecekler
D) Sınavın 09.30’da yapılacağı, öğrencilere duyurul- E) Bu ne uyku be
du.
E) Dünya’da her yıl 2 milyona yakın kişi açlıktan ölü- Çözüm: İçinde ünlem ifadesi (haykırış, sevinç, kıvanç,
yor. üzüntü, acı, korku, hayret, ürperti, heyecan, nefret vb. ani
coşkunluklar) bulunan cümlelerin sonuna ünlem işareti
Çözüm: "Dünya'da her yıl 2 milyona yakın kişi açlıktan getirilir. Bu bakımdan "Bu ne uyku be" ifadesinin sonuna
ölüyor." ifadesinde "dünya" sözcüğü özel isim olmadığın- ünlem getirilmelidir.
dan getirilen ek kesme işaretiyle ayrılmaz.
6. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde ünlem işareti di-
3. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde kesme işareti- ğerlerinden farklı bir görevde kullanılmıştır?
nin kullanımı yanlıştır? A) Ah yavrum, bu soğukta dışarıda kalmış!
A) Ondan sonra biz de bir daha Side’ye gitmedik. B) Hey beyefendi, cüzdanınızı unutttunuz!
B) Erzincan’lı bir arkadaşına yardım etmiş. C) Yaptıklarından sonra ne kadar da becerikli (!) ol-

C) TRT’nin yeni vericisi bugün hizmete giriyor. duğunu hepimiz gördük.
D) Bize neden Antalya’nın haritasını göndermiş? D) Yaşasın! Sonunda benim de bisikletim oldu.

E) Ankara’nın bu kesimine yazın su verilmiyor. E) Evde mahsur kalan kadın "Yardım edin!" diye ba-
ğırıyordu.

Çözüm: Özel isimlere getirilen çekim ekleri kesme işare- Çözüm: Ünlem işareti "... becerikli (!)" ifadesinde söze
tiyle ayrılırken yapım ekleri kesme işaretiyle ayrılmaz. Bu alay ve küçümseme anlamı katmak amacıyla yay ayraç-
bakımdan "Erzincan'lı" ifadesinde kesme işaretinin kulla- la birlikte kullanılmıştır. Diğer seçeneklerde ise belirli bir
nımı yanlıştır. Çünkü "-lı" eki yapım ekidir. duygu yansıtan ünlem ifadelerinden sonra kullanılmıştır.