Page 188 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 188

ÇÖZÜMLÜ SORULAR
                                            ÇÖZÜMLÜ SORULAR
                                                                                                   188
        1.  Aşağıdakilerden hangisi Dede Korkut Hikâyele-
           ri’nin özelliklerinden değildir?              3.  Aşağıda verilen hikâyelerden hangisi Dede Kor-
                                                           kut Hikâyeleri kapsamında gösterilemez?
           A)  Oğuzların komşularıyla yaptıkları savaş ve çekiş-
              meleri konu alır.                            A)  Basat’ın Tepegöz’ü Öldürmesi
                                                           B)  Duha Koca Oğlu Deli Dumrul
           B)  Dede Korkut, hikâyelerde kahramanlığıyla ön pla-
              na çıkmaktadır.                              C)  Kan Kalesi

           C)  Bu hikâyelerde İslamiyet öncesi ile İslamiyet son-  D)  Salur Kazan’ın Evinin Yağmalanması
              rası dönemin özellikleri iç içedir.          E)  Kam Büre Beg Oğlu Bamsı Beyrek
           D)  15. yüzyılda yazıya geçirilmiştir.

           E)  Destansı bir dili olan hikâyelerde nazım ve nesir   Çözüm: Dede  Korkut  Hikâyeleri  kapsamında  yer  alan
       EDİTÖR YAYINLARI
              iç içedir.                                 hikâyeler  incelendiğinde  "Kan  Kalesi"  adlı  hikâyenin  bu
                                                         hikâyelerden olmadığı görülür.

        Çözüm: Verilen  ifadeler  incelendiğinde  "Dede  Korkut
        hikâyelerde kahramanlığıyla ön plana çıkmaktadır." ifa-  4.  Aşağıda verilenlerden hangisi Dede Korkut Hikâ-
        desinin yanlış olduğu görülür. Hikayelerde Dede Korkut,   yeleri’nde yüceltilen değerler arasında gösterile-
        "bilge kişi" olarak yer almaktadır.                mez?
                                                            A) Misafirperverlik   B) Kahramanlık

                                                            C) Sözünde durma     C) Cömertlik
                                                            E) Riyakârlık


        2.  Dede Korkut Hikâyeleri, Oğuz Türklerinin bilinen en   Çözüm: Dede  Korkut  Hikâyeleri'nde  yüceltilen  birçok
           eski destansı, şiirsel ve düzyazı hikâyeleridir. Oğuz-  ahlaki değer vardır. Özellikle de Türk toplumunda ve aile
           ların savaşlarının da ele alındığı on iki destansı hikâye   yapısında çok önemli olan "misafirperverlik, kahramanlık,
           ve bir ön sözden oluşur. İçerdiği hikâyeler tarih bo-  sözünün  eri  olma,  cömertlik,  yardımseverlik,  büyüklere
           yunca dilden dile, anlatıcıdan anlatıcıya aktarılan birer   saygı" gibi değerler birçok hikâyede yüceltilmiştir. Ancak
           sözlü gelenek ve geçiş ürünüdür. Hikâyeler kulaktan   riyakârlık (ikiyüzlülük) hikâyelerde yüceltilen değerlerden
                                                         değildir.
           kulağa aktarıldığından gerçek hâlinin dışına çıkmıştır.
           Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine
           ulaşılamaz?                                   5.  Oğuz Türklerinin diğer Türk boylarıyla yaptıkları sa-

           A)  Hikâye yaratıcısı toplumu etkileyen olayları esere   vaşları ve olağanüstü varlıklarla mücadelelerini an-
              konu etmiştir.                               latan destansı hikâyelerdir. Hikâyelerde Oğuz Türk-
                                                           lerinin inanışları, yaşayışları, gelenek ve görenekleri,
           B)  Eserin yaratıcısı Dede Korkut'tur.
                                                           yiğitlikleri, ahlakı; saf, arı ve duru bir Türkçe ile dile
           C)  Eser farklı türlerin özelliğini bünyesinde taşımak-  getirilmiştir.
              tadır.
                                                           Yukarıdaki parçada hakkında bilgi verilen eser
           D)  Dede Korkut Hikâyeleri iki farklı dönem arasında   aşağıdakilerden hangisidir?
              köprü görevi üstlenmiştir.                    A) Dîvânu Lugâti’t-Türk    B) Dede Korkut Hikâyeleri

           E)  Hikâyeler zaman içinde çeşitli değişikliklere uğ-  C) Orhun Abideleri   D) Kutadgu Bilig
              ramıştır.
                                                            E) Cenknameler

        Çözüm: Dede Korkut Hikâyeleri XV. yüzyılda yazıya ge-  Çözüm: Oğuzların  diğer  Türk  boylarıyla  ve  olağanüstü
        çirilen ancak daha öncesinde sözlü gelenekte dilden dile   varlıklarla mücadelelerini konu alan hikâyeler Dede Kor-
        aktarılan metinlerdir. Bu metinlerin yaratıcısı bilinmemek-  kut Hikâyeleri'dir. Bu hikâyelerde sade bir dil kullanılmış-
        tedir.  Dede  Korkut,  hikâyelerin  yaratıcısı  değildir;  tüm   tır.  Hikâyeler  İslamiyet  sonrası  dönemde  oluşturulsa  da
        hikâyelerde yer alan bilge kişi rolündedir.      İslam öncesine ait özellikler de yer almaktadır.
   183   184   185   186   187   188   189   190   191   192   193