Page 188 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
188
1. Aşağıdakilerden hangisi Dede Korkut Hikâyele-
ri’nin özelliklerinden değildir? 3. Aşağıda verilen hikâyelerden hangisi Dede Kor-
kut Hikâyeleri kapsamında gösterilemez?
A) Oğuzların komşularıyla yaptıkları savaş ve çekiş-
meleri konu alır. A) Basat’ın Tepegöz’ü Öldürmesi
B) Duha Koca Oğlu Deli Dumrul
B) Dede Korkut, hikâyelerde kahramanlığıyla ön pla-
na çıkmaktadır. C) Kan Kalesi

C) Bu hikâyelerde İslamiyet öncesi ile İslamiyet son- D) Salur Kazan’ın Evinin Yağmalanması
rası dönemin özellikleri iç içedir. E) Kam Büre Beg Oğlu Bamsı Beyrek
D) 15. yüzyılda yazıya geçirilmiştir.

E) Destansı bir dili olan hikâyelerde nazım ve nesir Çözüm: Dede Korkut Hikâyeleri kapsamında yer alan
EDİTÖR YAYINLARI
iç içedir. hikâyeler incelendiğinde "Kan Kalesi" adlı hikâyenin bu
hikâyelerden olmadığı görülür.

Çözüm: Verilen ifadeler incelendiğinde "Dede Korkut
hikâyelerde kahramanlığıyla ön plana çıkmaktadır." ifa- 4. Aşağıda verilenlerden hangisi Dede Korkut Hikâ-
desinin yanlış olduğu görülür. Hikayelerde Dede Korkut, yeleri’nde yüceltilen değerler arasında gösterile-
"bilge kişi" olarak yer almaktadır. mez?
A) Misafirperverlik B) Kahramanlık

C) Sözünde durma C) Cömertlik
E) Riyakârlık

2. Dede Korkut Hikâyeleri, Oğuz Türklerinin bilinen en Çözüm: Dede Korkut Hikâyeleri'nde yüceltilen birçok
eski destansı, şiirsel ve düzyazı hikâyeleridir. Oğuz- ahlaki değer vardır. Özellikle de Türk toplumunda ve aile
ların savaşlarının da ele alındığı on iki destansı hikâye yapısında çok önemli olan "misafirperverlik, kahramanlık,
ve bir ön sözden oluşur. İçerdiği hikâyeler tarih bo- sözünün eri olma, cömertlik, yardımseverlik, büyüklere
yunca dilden dile, anlatıcıdan anlatıcıya aktarılan birer saygı" gibi değerler birçok hikâyede yüceltilmiştir. Ancak
sözlü gelenek ve geçiş ürünüdür. Hikâyeler kulaktan riyakârlık (ikiyüzlülük) hikâyelerde yüceltilen değerlerden
değildir.
kulağa aktarıldığından gerçek hâlinin dışına çıkmıştır.
Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisine
ulaşılamaz? 5. Oğuz Türklerinin diğer Türk boylarıyla yaptıkları sa-

A) Hikâye yaratıcısı toplumu etkileyen olayları esere vaşları ve olağanüstü varlıklarla mücadelelerini an-
konu etmiştir. latan destansı hikâyelerdir. Hikâyelerde Oğuz Türk-
lerinin inanışları, yaşayışları, gelenek ve görenekleri,
B) Eserin yaratıcısı Dede Korkut'tur.
yiğitlikleri, ahlakı; saf, arı ve duru bir Türkçe ile dile
C) Eser farklı türlerin özelliğini bünyesinde taşımak- getirilmiştir.
tadır.
Yukarıdaki parçada hakkında bilgi verilen eser
D) Dede Korkut Hikâyeleri iki farklı dönem arasında aşağıdakilerden hangisidir?
köprü görevi üstlenmiştir. A) Dîvânu Lugâti’t-Türk B) Dede Korkut Hikâyeleri

E) Hikâyeler zaman içinde çeşitli değişikliklere uğ- C) Orhun Abideleri D) Kutadgu Bilig
ramıştır.
E) Cenknameler

Çözüm: Dede Korkut Hikâyeleri XV. yüzyılda yazıya ge- Çözüm: Oğuzların diğer Türk boylarıyla ve olağanüstü
çirilen ancak daha öncesinde sözlü gelenekte dilden dile varlıklarla mücadelelerini konu alan hikâyeler Dede Kor-
aktarılan metinlerdir. Bu metinlerin yaratıcısı bilinmemek- kut Hikâyeleri'dir. Bu hikâyelerde sade bir dil kullanılmış-
tedir. Dede Korkut, hikâyelerin yaratıcısı değildir; tüm tır. Hikâyeler İslamiyet sonrası dönemde oluşturulsa da
hikâyelerde yer alan bilge kişi rolündedir. İslam öncesine ait özellikler de yer almaktadır.