Page 344 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 344

344
        •   Çözünme sırasında;

             › Çözünen taneciklerinin su molekülleri tarafından sarılmasına hidratasyon,
             › Çözünen taneciklerinin su dışında başka bir çözücü tarafından sarılmasına solvatasyon denir.


         {   Çözünme olayında kimyasal türler arasındaki zayıf etkileşimler (Van der Waals ve hidrojen bağları) rol oynar.
        Örnek: Tablodaki maddeler arasında oluşan etkileşim türlerini ve birbirinde çözünüp çözünmeyeceği aşağıdaki gibi
        belirtilmiştir.

                    Maddeler                       Etkileşim Türü              Çözünür/Çözünmez
             CH OH - NH                     Hidrojen bağı                      Çözünür
                3
                        3
             HBr - CH                       Dipol - İndüklenmiş dipol          Çözünmez
       EDİTÖR YAYINLARI
                     4
             NaCl - C H                    İyon - İndüklenmiş dipol            Çözünmez
                     6
                       6
             H  - CCl                       London kuvveti                     Çözünür
                     4
               2
             CaCO  - C H                   İyon - indüklenmiş dipol            Çözünmez
                   3
                       6 14
             H O - BH 3                     Dipol - indüklenmiş dipol          Çözünmez
               2
             HCl - C H OH                   Dipol - Dipol bağı                 Çözünür
                    2
                      5
             CO  - Ne                       London kuvveti                     Çözünür
                2
             H S - C H OH                   Dipol - Dipol bağı                 Çözünür
               2
                      5
                    2
             HF - Cl                        Dipol - İndüklenmiş dipol          Çözünmez
                    2
             H O - C H O 6                  Hidrojen bağı                      Çözünür
               2
                    6 12
             CH Cl - H O                    Dipol - dipol bağı                 Çözünür
                3
                      2
                                            ÇÖZÜMLÜ SORULAR
                                            ÇÖZÜMLÜ SORULAR
        1.  Metil alkol (CH OH) suda çözünürken aralarında,  3.  Oda koşullarında X, Y, Z maddelerinin oluşturduğu ka-
                        3
           I.  Hidrojen bağı                               rışımlarla ilgili;
           II.  Dipol - dipol bağı                         •  X - Y karışımı süspansiyon
           III.  İyonik bağ                                •  Y- Z karışımı çözelti
           yukarıdaki etkileşimlerden hangileri oluşur?    •  X - Z karışımı emülsiyon
                                                           bilgileri veriliyor.
           A) Yalnız I       B) Yalnız III     C) I ve II
                                                           Buna göre,
                    D) I ve III     E) I, II ve III
                                                           I.  X ve Z sıvı, Y katı haldedir.
                                                           II.  Y - Z karışımı homojendir.
        Çözüm: Her iki molekülde polardır ve yapılarında F, O, N   III.  X - Y karışımında dağılan tanecik boyutu 10 m
                                                                                                   -7
        elementlerine bağlı hidrojen taşır. Bu yüzden aralarında
        hidrojen, dipol - dipol ve London kuvvetleri oluşur.  olabilir.
                                                           yargılarından hangileri doğrudur?
                                                           A) Yalnız I       B) Yalnız II      C) I ve II
        2.  Aşağıda verilen madde çiftlerinden hangisi tek          D) I ve III     E) I, II ve III
           fazlı görünmez?
           A) C H  - I           B) H O - NaCl           Çözüm: Süspansiyon katı - sıvı, emülsiyon sıvı - sıvı he-
                                     2
                    2
               6 6
           C) NH  - H O          D) CH Cl - C H OH       terojen karışımlardır. Çözeltiler ise homojen karışımlardır.
                                      3
                3
                    2
                                            2 5
           E) CCl  - HF                                  Süspansiyon  türü  karışımlarda  dağılan  tanecik  boyutu
                 4
                                                           -6
                                                         10  m'den büyüktür.
        Çözüm: Polar HF, apolar yapıdaki CCl 'te çözünmez. Bu
                                       4
        sebeple HF - CCl  iki fazlı olarak görünür.
                       4
   339   340   341   342   343   344   345   346   347   348   349