Page 422 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

ÇÖZÜMLÜ SORULAR 422
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
1. Orak hücre anemisi sonucu oluşan alyuvarların yapı 3. Çeşitli nedenlerle genetik yapıda oluşan kalıtsal bo-
ve şekil bozukluklarını gösteren görsel aşağıdaki gi- zulmalara mutasyon, mutasyona neden olan etmen-
bidir. lerede mutajen denir.
Buna göre;
Orak Normal I. Yüksek sıcaklık
şeklindeki kırmızı kan
hücreler hücreleri Orak şeklindeki II. pH değişimleri
hücreler kanın III. Kimyasal maddeler
akışını önler
faktörlerinden hangileri mutajen olarak kabul edi-
lir?
EDİTÖR YAYINLARI
Buna göre orak hücre anemisi ile ilgili; A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
I. DNA üzerinde nükleoitit değişim, veya nükleotit D) I, II ve III E) I ve III
kaybı şeklinde gerçekleşen mutasyonlar neden
olur.
Çözüm: Mutajen faktörler arasında yüksek sıcaklık, pH
II. Bu hastalık kana kırmızı rengini veren hemoglobin değişimi, kimyasal maddeler yer alır.
proteinin yapısının bozulmasına ve alyuvarlarda
şekil bozukluğuna neden olur.
III. Gamet oluşumu sırasında görülen ayrılmama olayı 4. Bir hayvan türünün genetik varyasyonlarını;
neden olur. I. Genetik sürüklenme
yargılarından hangileri doğrudur? II. Mayoz bölünme olayının gözlenmesi
III. Genlerdeki baz çiftlerinin farklı sıralanması
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III
yukarıda verilen ifadelerden hangileri etkiler?
D) I ve II E) II ve III
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
Çözüm: Orak hücre anemisi DNA'daki sorumlu genlerin
mutasyonu sonucu meydana gelebilir. Bu mutasyon alyu- D) I ve III E) I, II ve III
varları şekil bozukluğu gözlenir.
Çözüm: Hayvan türündeki genetik varyasyonları genler-
2. Canlılarda meydana gelen farklılıklara, modifikasyon, deki nükleotit dizilimi, krossing over olayı, genetik sürük-
adaptasyon, mutasyonlar neden olmaktadır. lenme etkiler. Genetik sürüklenme, gen havuzunda şansa
bağlı olarak değişiklikleri ifade eder.
Buna göre verilen olaylar modifikasyon, mutas-
yon ve adaptasyon şeklinde gruplandırıldığında
hangi seçenekte yanlışlık yapılmıştır?
5. Mutasyonlarla ilgili;
A) Nükleer santrallerin yoğun olduğu bölgelerde ya- I. Üreme hücrelerinde gözlenen mutasyonlar dölden
pışık ikizlilik durumunun gözlenmesi (mutasyon)
döle aktarılır.
B) Ortanca bitkiler asidik toprakta pembe, bazik top- II. Vücut hücrelerindeki mutasyonlar tek hücreli can-
rakta mavi çiçek açması (modifikasyon) lılarda dölden döle aktarılır.
C) Develerin kirpiklerinin uzun olması, hörgüçlerinin III. Kimi mutasyonlar canlıya fayda sağlarken kimi
yağ depolaması (adaptasyon) mutasyonlar ise canlının yaşamını tehlikeye sokar.
o
o
D) Çekirge lavalarının 16 C'de benekli 25 C'de be- yukarıdaki ifadelerden hangileri doğrudur?
neksiz olması (modifikasyon)
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
E) Bukalemunların bulundukları ortama göre renk
değiştirmesi (mutasyon) D) II ve III E) I, II ve III
Çözüm: Bukalemunun renk değiştirmesi, besin bulması- Çözüm: Mutasyonlar çok hücreli canlılarda eşey kromo-
nı kolaylaştırmak, dişi bukalemunların dikkatini çekmek zomlarda gerçekleşirse nesilden nesile aktarılır. Tek hüc-
ve avcılara karşı korunmak için gerçekleştirdiği bir adap- reli canlılarda ise dölden döle aktarılır. Bazı mutasyonlar
tasyondur. faydalıyken kimi mutasyonlar zararlıdır.