Page 508 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 508
508
• Kanuni Dönemi’nde Hindistan’a dört ayrı sefer düzen- { Deniz şartlarına göre hazırlanmış Osmanlı gemileri
lendi. okyanus şartlarına dayanıklı Portekiz gemilerine karşı
• Bu seferlerin yapılmasında; üstünlük sağlayamadı. Bu durum Hint Okyanusu’nda
› Portekizleri Kızıldeniz, Basra Körfezi ve Hint Okya- Portekizlilerle yapılan savaşlarda gemi teknolojisinin
nusu’ndan uzaklaştırmak
belirleyici bir etken olduğunu ortaya koymuştur.
› Eski ticaret yollarını yeniden canlandırmak
• Kanuni’den sonra da Hindistan’a olan ilgi devam etti.
› Hicaz Bölgesi’ni (Mekke ve Medine) Portekiz tehdi-
III. Selim Dönemi’nde Kurdoğlu Hızır Reis, Sinan
dinden korumak
Paşa ve Özdemiroğlu Osman Paşa komutasında Gü-
› Açe Islam Sultanlığı’nın Portekizlere karşı Osman-
EDİTÖR YAYINLARI
lı’dan yardım istemesi gibi nedenler etkili oldu. ney Arabistan’a başarılı seferler yapıldı.
• Bu seferler Hadım Süleyman Paşa (1538), Piri Reis • Sadrazam Sokullu Mehmet Paşa Dönemi’nde Os-
(1551), Murat Reis (1552) ve Seydi Ali Reis (1553) ta- manlı donanmasını Akdeniz’den Hint Okyanusu’na
rafından gerçekleştirildi. geçirebilmek için “Süveyş Kanalı Projesi”’ni hayata
Hint Deniz Seferleri’nin Sonuçları
Hint Deniz Seferleri’nin Sonuçları geçirmek istendi.
› Osmanlı istenilen başarıyı elde edemedi. • Bu projede Akdeniz’in ve Kızıldeniz’in bir kanal ile bir-
› Portekizler Hint Okyanusu’ndan çıkarılamadı. birine bağlanması hedeflendi.
› Kızıldeniz ve Basra Körfezi Osmanlı denetimine • Bu kanal sayesinde Akdeniz’deki Osmanlı donanması,
girdi.
Kızıldeniz ve Hint Okyanusu’na geçebilecek; Yemen
› Osmanlı’nın ısrarlı mücadelesi Portekiz ticaretine
darbe vurdu. ve Hicaz bölgelerinin güvenliği sağlanacak ve önemi-
› Yemen, Aden, Eritre ve Habeşistan Osmanlı top- ni kaybeden Akdeniz limanları yeniden canlanacaktı.
raklarına katıldı. Ancak proje hayata geçirilemedi.
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
1. • Osmanlı Devleti Akdeniz’de üstünlüğünü kabul 2. Coğrafi Keşifler bir yandan Avrupa'daki merkezi kral-
ettirmiştir. lıkları ateşli silahlar kullanan ordular oluşturabilecek
• 28 Eylül günümüzde Türk Denizcilik (Donanma) kadar zenginleştirirken diğer yandan Osmanlı Devle-
Günü olarak kutlanmaktadır. ti'nin denetimindeki ticaret yollarının önemini kaybet-
• Kuzey Afrika ve Güney Akdeniz kesimlerinde ya- mesine neden olmuştur.
şayan insanlar Haçlı saldırılarına karşı koruma Bu durumun Osmanlı Devleti'nde;
altına alınarak güvenlikleri sağlanmıştır. I� gümrük gelirlerinin azalması,
Yukarıda sözü edilen gelişmeler aşağıdaki savaş- II� güçlü ordusuna karşı denk orduların kurulması,
lardan hangisi ile ilgili olduğu söylenebilir? III� batı karşısındaki üstünlüğünü kaybetmesi
A) Tunus’un fethi sonuçlarından hangilerine zemin oluşturduğu
B) Inebahtı Deniz Savaşı söylenebilir?
C) Rodos’un Fethi A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II
D) Cezayir’in Osmanlı topraklarına katılması D) II ve III E) I, II ve III
E) Preveze Deniz Savaşı
Çözüm: Coğrafi Keşifler'le Avrupa'ya akan altın ve gü-
müş sayesinde devletler Osmanlı ordusuna denk güçlü
ordular kurdu. Aynı zamanda Atlas Okyanusu limanlarının
önem kazanması ve Ümit Burnu'nun keşfi, Osmanlı'nın
Çözüm: Osmanlı Devleti'nin Akdeniz'deki üstünlüğünü elindeki ticaret yollarının ve Akdeniz limanlarının önemi-
kesinleştiren savaş Preveze Deniz Zaferi'dir. nin kaybetmesine neden oldu.