Page 511 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI

TOPKAPI SARA
TOPKAPI SARAYI VE DIVÂN-I HÜMÂYUN - 1YI VE DIVÂN-I HÜMÂYUN - 1 6. ÜNITE 511
TOPKAPI SARAYI
• Osmanlı toplumunun zirvesinde bir baba olarak yer alan padişah, aile efradı ve kullarıyla birlikte sarayda yaşardı.
• Saray, Osmanlı Devleti’nde çok yönlü fonksiyonları olan bir yönetim merkeziydi.
• Osmanlı Devleti’nde bilinen ilk saray Orhan Bey zamanında Bursa’da yaptırıldı.
• Ardından I. Murat zamanında Edirne Sarayı inşa edilirken onu Fatih zamanında inşa edilen Topkapı Sarayı takip

etti.
• Topkapı Sarayı XIX. yüzyıla kadar devletin yönetildiği yer oldu.

• Topkapı Sarayı devlet idaresinin yanı sıra devlet adamı yetiştirilmesinde bir eğitim kurumu ve aynı zamanda da
Osmanlı şehir kültürünün oluşmasında bir merkez konumundaydı.
• EDİTÖR YAYINLARI
TOPKAPI SARAYI

BİRUN ENDERUN HAREM

Dış Saray Iç Saray Darüssaade

BIRUN
• Birun sarayın dış bölümüdür. Padişah’ın devlet yönetimi ile ilgili işleri burada yapması ve divan toplantılarının yapıl-

dığı Kubbealtı’nın burada olması nedeniyle Birun’un geniş bir çalışan kadrosu vardı.
• Adalet kasrı, hastane, mutfaklar, ahırlar, erzak odaları, odun ambarları, çalışanların koğuşları, kayıkhaneler, bos-
tanlar, bahçeler, cirit oyunu ve ok atış talimleri için alanlar ve küçük meydanlar bu bölümdedir.
• Birun’daki başlıca görevliler şunlardır: Padişah hocaları, hekimbaşılar, müneccimbaşılar, şehremini, darphane emi-
ni, matbah-ı amire eminidir.

ENDERUN
• Enderun padişaha hizmet eden görevlilerin, askeri ve idari yöneticilerin yetiştirildiği saray okulunun bulunduğu
sarayın iç bölümüdür.
• Devşirme sistemiyle toplanan Hristiyan çocuklar eğitimleri için Enderun’a alınırlardı.

• Enderun için özel olarak seçilen ve eğitilen gençlere Türkçe, Arapça, Farsça, matematik, tarih, edebiyat, müzik ve
güzel sanatlar ile ilgili dersler verilirdi.
• Ayrıca cirit, ok atma, ata binme, kılıç kullanma ve güreş sporları öğretilirdi.
Enderun; büyük oda, küçük oda, has oda, hazine odası, kiler odası ve seferli odası denilen bölümlerden oluşmak-
taydı. Bu odalardaki eğitimlerini tamamlayanlar Birun’da ve taşrada çeşitli görevlere atanırlardı.
• Enderun’daki görevliler şunlardır: Kapıağası, has odabaşı, silahtar ağa, çuhadar ağa, rikabdar, tülbent ağasıdır.

HAREM
• Haremde, padişahın ailesinin ve saray kadınlarının günlük hayatlarını geçirdiği mekânlar bulunurdu.

• Darüssaade dairesi, şehzade mektebi padişah için yemek yapılan Kuşhane Mutfağı Kadın Efendiler Dairesi ve
hazine bu bölümde yer alırdı. Haremde bulunan kadınlar Türk - Islam geleneklerine göre yetiştirilirlerdi.
• Devşirme sistemi ile saraya alınan cariyelere; edebiyat, müzik, güzel sanatlar, el işleri, güzel konuşma ve zarafet

öğretilirdi.
• Hanedan üyeleri ve darüssaade ağası dışında hiç kimse hareme giremezdi.
• Haremdeki görevliler şunlardır: Darüssaade ağası, saray ağası, saray kethüdası ve hazinedar ağasıdır.