Page 516 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER KONU ANLATIMLI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 516
ÇÖZÜMLÜ SORULAR
ÇÖZÜMLÜ SORULAR 516
1. I. Murat Dönemi’nde kabul edilen “Devletin toprakları 3. Ankara Savaşı sonrası Yıldırım Bayezid’in oğulları
padişah ve oğullarınındır.” ilkesinin yerine Fatih Dö- arasında yaşanan ve on bir yıl süren taht mücadelesi
nemi’nde “Devletin toprakları padişahındır.” anlayışı kardeş katlinin meşrulaşmasına zemin hazırlamıştır.
getirilmiştir. Fatih Sultan Mehmet Istanbul’un fethinden sonra rakip
Fatih’in bu uygulama ile; kardeşler sorununu bitirmek için padişaha, diğer şeh-
zadeleri öldürme yetkisi veren kardeş katlini Kanun-
I� merkezi otoriteyi güçlendirme, name-i Ali Osman’a koyarak yasallaştırmıştır.
II� istikrar sağlama,
III� küçük yaşta olan şehzadelere tahta çıkma fırsatı Fatih kardeş katlini yasallaştırmakla;
verme I� merkezi otoriteyi güçlendirme,
II� devletin bütünlüğünü koruma,
amaçlarından hangilerini gerçekleştirmeye çalış-
EDİTÖR YAYINLARI
tığı söylenebilir? III� taht kavgalarının devlete zarar vermesini engel-
leme
A) Yalnız I B) I ve II C) Yalnız III
amaçlarından hangilerini sağlamaya çalışmıştır?
D) II ve III E) I, II ve III
A) I, II ve III B) II ve III C) I ve III
D) Yalnız II E) Yalnız III
Çözüm: Fatih taht kavgalarını önlemeye çalışarak mer-
kezi otoriteyi güçlendirip devlette istikrarı sağlamaya ça-
lışmıştır. Çözüm: Kardeş katilinin yasalaştırılmasındaki amaç mer-
kezi yapıyı güçlü tutup devletin parçalanmasını engelle-
mektir.
2. Hunlardan beri Türk devlet geleneğinde uygulanan
müsadere usulü Osmanlı Devleti’nin kuruluş yılların-
da sadece zimmetlerine mal geçirenlere ve isyancıla- 4. Osmanlı’nın Kuruluş ve Yükseliş dönemlerinde padi-
ra uygulanmış, Fatih Dönemi’nde ise gelenek hâline şah olacak kişi çoğu zaman taht kavgaları sonucunda
getirilmiştir. belirleniyordu. Bu ve bunun dışındaki farklı uygulama-
Aşağıdakilerden hangisi müsadere usulünün lar devletin merkezi otoritesini zayıflatıyor hatta dev-
amaçlarından biri değildir? letin dağılma tehlikesi yaşamasına neden oluyordu.
Fatih Dönemi’nde bu sorunların giderilmesine yö-
A) Haksız yollarla servet edinenleri cezalandırmak
amacıyla devlet tarafından kişinin mallarına el nelik merkezi otoriteyi güçlendirmek için aşağıda-
koymak kilerden hangisinin yapıldığı söylenemez?
B) Merkezi otoriteye rakip olabilecek güçlerin ortaya A) Kanunnamede kardeş katli uygulanmasının geti-
çıkmasını engellemek rilmesi
C) Ekonomik bunalım ve savaş zamanlarında hazine- B) Müsadere denilen devletin mülk topraklara gerek-
ye gelir sağlamak tiğinde el koyma usulünün getirilmesi
D) Önemli mevkilere yükselenlerin öldükten sonra C) Divan toplantılarına sadrazamların başkanlık yap-
varislerine bir şey bırakmayacaklarını düşünerek ma yetkisinin getirilmesi
dürüst davranmalarını sağlamak D) Şehzadenin güvenliği için sancağa çıkma usulü-
E) Devşirmeler arasında aristokratik bir sınıf oluştur- nün kaldırılması
mak E) Padişahların harem dışında evlenmelerinin yasak-
lanması
Çözüm: Müsadere usulünün getirilmesindeki temel amaç
devletin merkeziyetçi yapısını güçlendirmektir. Devlette Çözüm: Sancağa çıkma usulünün kaldırılması III. Meh-
aristokratik bir sınıfın oluşmasının önüne geçilmiştir. met zamanında olmuştur.
