Page 461 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 461
OSMANLI DEVLET ANLAYIŞI - 1 6. ÜNİTE - 3. TEST 461
Osmanlı Merkeziyetçi Yapısının Güçlendirilmesi lara gidilmiştir. Bunlardan ilki veraset sisteminde
• Osmanlı Devleti'nin kısa sürede büyümesinde ve yapılan düzenlemelerdir.
varlığını uzun süre devam ettirmesinde güçlü bir I. Murat Dönemi’nde “Devlet toprakları padişah ve
merkeziyetçi yapıya sahip olmasının büyük etkisi oğullarınındır.” anlayışı uygulanırken bu anlayış
olmuştur. Fatih Dönemi’nde “Devletin toprakları padişahın-
• Osmanlı devlet anlayışı; eski Türk gelenekleri, İs- dır.” anlayışına dönüştürülmüştür.
lam dininin devlet anlayışı ve hakim olunan top- Fatih Dönemi’nde merkezi otoriteyi güçlendirmek
raklardaki devlet anlayışlarına dayanmaktadır. için yapılan diğer faaliyetler ise şunlardır:
• Osmanlı devlet yönetiminde sömürgeci bir anlayış • Daha önce var olan kanunları kendisinin düzenle-
yoktur. Yönetim sistemi adaletle himaye etme an- miş olduğu kanunlarla birleştirerek Fatih Kanun-
layışına dayalıdır. Bu anlayış sayesinde hakim ol- namesi olarak da bilinen “Kanunname-i Ali Os-
EDİTÖR YAYINLARI
duğu topraklarda varlığını uzun yıllar korumuştur. man”ı hazırlaması
• Osmanlı Devleti'nin ilk dönemlerinde diğer Türk • Kardeş katlini bu kanun içine koyarak meşru hâle
İslam devletlerinde olduğu gibi "ülke hanedanın getirmesi
ortak malıdır." anlayışı vardı ve dolayısıyla vera- • Divan toplantılarına sadrazamın başkanlık yap-
set sistemi belirsizdi. ması usulünü getirmesi
• Bu anlayış sık sık taht kavgalarına bu da merkezi • Padişahların haremden evlenme geleneğini başlat-
otoritenin zayıflamasına neden oluyordu. ması
• Osmanlı Devleti’nde merkezi otoritenin güçlendiril- • Kişinin malına devlet tarafından el konulması an-
mesi ve istikrarın sağlanması için bazı uygulama- lamına gelen müsadere usulünün getirilmesi
1. Osmanlı devlet yönetiminde sömürgeci bir anlayış 3. I� Fatih Kanunnamesi ile “kardeş katli’’ uygulama-
görülmemiştir. Aksine Osmanlı yönetim sistemi ada- sının getirilmesi
let ve himayeye dayalıdır. Osmanlı Devleti bu üç öge II� Sancaklarda görevlendirilen şehzadelerin yetki-
sayesinde hakim olduğu topraklarda uzun yıllar var- lerinin oldukça geniş tutulması
lığını korumuştur. III� Fatih Dönemi’nden itibaren divana sadrazamla-
Osmanlı devlet anlayışının ve yönetim sisteminin rın başkanlık etmesi
oluşmasında; IV� Müsadere usulü ile devletin gerektiğinde mülk
I� eski Türk gelenekleri, topraklara el koyması
V� Padişahların sadece haremden evlenmesi uygu-
II� Islam dininin devlet anlayışı,
lamasının getirilmesi
III� hakim olunan topraklardaki devlet anlayışı
Yukarıda Fatih Dönemi’nde uygulamaya konulan
unsurlarından hangilerinin etkili olduğu söyle- faaliyetlerden hangisinin merkezi otoriteyi güç-
nebilir? lendirmeye yönelik olduğu söylenemez?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) I B) II C) III D) IV E) V
D) II ve III E) I, II ve III
4. Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde merkezi otoritenin
güçlendirilmesine yönelik uygulamalardan biri de
2. Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin devletin önemli makamlarına devşirme kökenlilerin
merkezi otoritesini güçlendirmeye yönelik uy- getirilmesi olmuştur.
gulamalarına örnek olarak gösterilemez? Fatih bu uygulama ile aşağıdakilerden hangisini
amaçlamıştır?
A) Devşirme kökenlileri devlet yönetiminde görev-
lendirmesi A) Anadolu’da Türk siyasi birliğini sağlamayı
B) Padişahların ülkeyi Allah adına yönetmesi B) Şehzadelerin tahta geçerken deneyim kazan-
masını
C) Fethedilen yerlere merkezden vali atanması
C) Osmanlı hanedanı dışındaki Türk aristokrasisi-
D) Devlet yönetimi ile ilgili kararlardan son sözün nin devlet içinde güçlenmesini engellemeyi
padişahta olması D) Gayrimüslimlerin yeteneklerinden faydalanmayı
E) Müsadere usulünün uygulanması E) Osmanlı’nın iç işlerinin karışılmasını engellenmeyi