Page 464 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI

5. I. Murad Dönemi’nden itibaren şehzadeler on dört 8. Osmanlı Devleti’nin en önemli şahsiyetlerinden biri
on beş yaşına geldiklerinde, sancakbeyi olarak gö- olup şeyhülislamlık makamı olmak üzere 60 yıl Os-
revlendirilmeye başlandı. Sancağa çıkma usulünün manlı Devleti’ne hizmet eden “Ebussuud Efendi”
temel amacı ileride padişah olan şehzadelerin dev- çoğu mektuplardan oluşan “Münşe’at’ında”: “Padi-
let yönetiminde tecrübe kazanmasını sağlamaktı. şahların affedici olmalarını, sultanların daire-i adliye
Sancağa çıkan şehzadenin yanında ................... de- sistemine (hukuk içinde kalmaları) I’layı Kelimetullah
nilen tecrübeli bir devlet adamı bulunurdu. idealine (Islamiyet'i yaymak) ve Allah’a karşı yerini
Yukarıdaki paragrafta boş bırakılan yere aşağıda- ve sorumluluğunu bilmeleri gerektiğini ifade etmiştir.
kilerden hangisi gelmelidir? Buna göre Münşe’at’ta Osmanlı padişahlarının;

A) usta B) lala C) çelebi I� güzel ahlak sahibi olması ve adaletten ayrılma-
ması,
D) atabey E) emir-i âlem
II� hükümdarlığın Allah’ın emaneti olduğunu unut-
EDİTÖR YAYINLARI
mayarak hoşgörüden ayrılmaması,
III� zulüm ve haksızlık yapmaması ve insaf çizgisin-
den ayrılmaması
6. Eski doğu geleneğinde “Adalet Dairesi” olarak nite- vasıflarından hangilerini taşıması gerektiğinden
lendirilen formül Osmanlı siyasetnamelerine taşın- söz edilmiştir?
mıştır.
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
Aşağıdakilerden hangisi siyasetnameler ile ilgili
doğru bir bilgi değildir? D) II ve III E) I, II ve III
A) Siyaset ve devlet yönetimi hakkında öğüt veren
eserlerdir.
B) Devlet yöneticilerine telkinde bulunulan eserlerdir.

C) Yazıldığı dönem hakkında bilgi veren eserlerdir. 9. Osmanlı’da devletin devamlılığında padişah ve tek
D) Siyasetnamelerde temel öge adalet kavramıdır. hanedan yani Osmanoğullarının rolü çok büyüktür.
E) Osmanlı siyasetnameleri sadece Türk kültürünü Eski Türk devleti geleneğine göre ülke, hanedanın
yansıtan eserlerdir. ortak malı kabul edilirdi. Bu anlayışı sürdüren Os-
manlılarda padişah hanedanın erkek üyelerinden
biri olmalıydı. Tahta geçiş konusunda kesin bir kural
olmadığından hanedanın erkek üyeleri arasında taht
mücadeleleri yaşanabilirdi. Halkıyla iyi ilişkiler kuran
Osmanlı Hanedanı’nı saltanat yılları boyunca değiş-
7. Yavuz Sultan Selim Dönemi’nde Yavuz’un doğu si- tirmeyi kimse istemezdi. Bazı padişahlar tahtan in-
yasetinde danışmanlık yapmış olan Idris-i Bitlisi hü- dirilse de hanedanın hakimiyeti hiçbir zaman değiş-
kümdarlara: “Padişahlar nefsine düşkün olmamalı- mezdi. Bütün devlet işleri padişahın kontrolündeydi
dır. Nefsine düşkün sultanlar ayıplanır, bu da zulüm ve kanunlar mutlaka padişahın emri olarak çıkardı.
ve egoistliktir. Kendine cömert olmayan sultanlar da Çünkü devletin kurucusu, mülkün sahibi padişahtır.
halkına karşı keremsiz olur.” demiştir.
Verilen metne göre;
Yukarıdaki nasihatnameye göre bir hükümdarda
olması gereken; I� Osmanlılarda devlet düzeni, otoritenin karar
birliğine ve devletin dokunulmazlık inancına da-
I� sultanların zevk, eğlence ve kötü alışkanlıklar-
dan uzak durması, yalıdır.
II� Ülkenin ve devletin tek sahibi padişahtır prensi-
II� mütevazi bir sultanın kendisini diğer insanlardan
üstün görmemesi binin korunması devletin istikrarını sağlamıştır.
III� Taht değişikliği yaşansa da devletin mutlak ha-
III� hükümdarın ilim sahibi olması
kimi Osmanlı Hanedanı’dır.
vasıflarından hangilerini taşıması gerektiği söy-
lenebilir? yorumlarından hangileri yapılabilir?
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III
464 D) II ve III E) I, II ve III D) II ve III E) I, II ve III