Page 462 - 10. SINIF VIP TÜM DERSLER SORU BANKASI - EDİTÖR YAYINLARI
P. 462
5. Osmanlı Devleti'nin ilk dönemlerinde Islamiyet ön- 8. I. Murat zamanında devlet yönetimine “ülke padişa-
cesi Türklerde ve Türk-Islam devletlerinde olduğu hın ve oğullarının malıdır” anlayışı getirilmiş ve bu
gibi "ülke hanedanın ortak malıdır." anlayışı devam durum kardeşler arasında taht kavgalarının çıkma-
etmiştir. sına sebep olduğu gibi devletin yıkılma tehlikesi ge-
Bu anlayışın Osmanlı Devleti'nde; çirmesine de neden olmuştur. Fatih Sultan Mehmet
bu durumun bir daha yaşanmaması için hazırladığı
I� veraset sisteminin belirsiz olması,
Kanunnamede kardeş katlini yasal hâle getirerek
II� taht kavgalarının sıkça yaşanması, olası taht kavgalarının önüne geçmiştir. Ancak bu
III� teokratik devlet yapısının zayıflaması defa da I. Ahmet kardeş katlini engellemek için Ek-
ber ve Erşed usulünü getirmiş ve bu yöntem ile taht
durumlarından hangilerine ortam oluşturduğu kavgalarının önüne geçmeye çalışmıştır.
söylenebilir?
Yukarıda sözü edilen veraset değişiklikleri ile il-
A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III gili aşağıdaki yargılardan hangisine ulaşılamaz?
EDİTÖR YAYINLARI
D) II ve III E) I, II ve III A) Şehzadeler arasındaki iktidar çekişmesine son
verilmeye çalışılmıştır.
B) Merkezi yönetim güçlü tutulmaya çalışılmıştır.
C) Devletin devamlılığı sağlanmaya çalışılmıştır.
6. Fatih Sultan Mehmet Dönemi’nde; D) Şehzadeler dışındaki Osmanlı hanedanı iktidara
I� tahta çıkmada padişahın kardeşini öldürme yet- ortak edilmeye çalışılmıştır.
kisinin getirilmesi,
E) Veraset usulüne bir düzen getirilmeye çalışıl-
II� divana başkanlığın sadrazam tarafından yapıl- mıştır.
ması,
III� padişahın saray dışından evlenmesinin yasak-
lanması
düzenlemelerinden hangilerinin egemenlik anla-
yışı ile ilgili olduğu söylenebilir?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yanız III
D) I ve II E) II ve III
9. Fatih, Istanbul’un fethinden sonra ilk adım olarak
devlet içinde egemen bir güç olan Türk soyluları-
nı ve tahta göz diken Osmanlı ailesi üyelerini or-
tadan kaldırmıştır. Çandarlı Halil Paşa’yı Istanbul
7. Fatih’e kadar Osmanlı padişahları hür kadınlarla fethine karşı çıkması ve Bizanslılardan rüşvet aldığı
evlenirlerdi. Özellikle saraya Türk ailesinden ge- gerekçesiyle veziriazamlık görevinden alan Fatih,
len gelinlerin etkisiyle devlet içinde bu aileler nüfuz devşirme kökenli Zağnos Paşa’yı veziriazamlığa
oluşturup otoriteyi sarsabiliyorlardır. Çünkü kayınbi- getirmiştir. Böylece merkezi hükümetin en önemli
raderler, yeğenler, dayılar ve amcalar padişahın eşi makamına ilk kez Türk soyluları yerine devşirme
sayesinde devlette etkin rol oynuyorlardı. kökenliler getirilmiştir.
Fatih, merkezi otoriteyi sarsan bu sorunu orta- Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine ula-
dan kaldırmak için aşağıdaki düzenlemelerden şılamaz?
hangisi getirmiştir?
A) Çandarlı Halil Paşa padişahlık iddiasında bulun-
A) Sadece padişahın akrabalarından biriyle evle- muştur.
nilmesini B) Osmanlı’da önemli makamlara devşirme köken-
B) Padişahların hayatını haremde geçiren cariye- lilerin getirilmesi geleneği başlamıştır.
lerle evlenmesini C) Fatih otoritesini güçlendirmiştir.
C) Şeyhülislam fetvasıyla uygun görülen kişilerle D) Fatih Türk soylularına karşı devşirmeleri denge
evlenilmesini unsuru olarak kullanmışlardır.
D) Göçebe Türkmen kızlarıyla evlenilmesini E) Fatih devlet içindeki Türk soylu nüfuzunu kır-
462 E) Yetimhanede yetişen kızlarla evlenilmesini mıştır.