Page 44 - 9. SINIF MATEMATİK FAVORİ DEFTERİM
P. 44

ÖZETİN ÖZETİ                                                                2. Ünite: Kümeler

       Küme İşlemleri Yardımıyla Problem Çözme
                                                             Örnek:
       Q   Aşağıda bir sınıftaki öğrencilerden mantık ve küme konula-  Almanca veya İngilizce dillerinden en az birini bilenlerin oluş-
          rına çalışanların sayısı kümelerle gösterilmiştir. x, y, z ve t   turduğu  bir  sınıfta,  40  öğrenci  vardır.  Almanca  bilenlerin
          bulundukları bölgelere ait eleman sayılarını göstermek üzere;
                                                             sayısı; İngilizce bilenlerin sayısının 2 katı, her iki dili bilenlerin
                                                             sayısının ise 4 katıdır.

        E                                                    Buna göre, sınıfta Almanca bilenlerin sayısı kaçtır?
          A          B  E kümesi: Tüm öğrenciler

            x   y   z   A kümesi: Mantık konusunu çalışanlar  Çözüm:
                        B kümesi: Kümeler konusunu çalışanlar    A = Almanca bilenlerin sayısı
          t
                                                               İ = İngilizce bilenlerin sayısı

                                                Eleman         s(A∪İ) = 40
        Küme Gösterimi       Sözel İfade
                                                 Sayısı
                                                               s(A) = 2. s (İ) = 4. s(A∩İ)
                        Mantık konusunu çalışan-
             s(A)                                x + y         s(A∩İ) = x denilirse;
                        ların sayısı
            s(A-B)      Sadece mantık konusunu     x           s(İ) = 2x ve s(A) = 4x
                        çalışanların sayısı                                 A                 İ
                        Mantık  konusunu  çalış-
             s(A')                               z + t
                        mayanların sayısı
                                                                               3x    x     x
                        Mantık ve kümeler konu-
           s(A ∩ B)                                y
                        sunu çalışanların sayısı
                        Mantık  veya  kümeler
           s(A ∪ B)     konusunu   çalışanların   x + y + z    s(A∪İ) = 40 ⇒ 3x + x + x = 40
                        sayısı                                         ⇒ 5x = 40
                        En az bir konu çalışanla-                      ⇒ x = 8'dir.
           s(A ∪ B)                             x + y + z
                        rın sayısı
                                                               O halde, s(A) = 4x
                        En çok bir konu çalışan-
        s(E) - s(A∩ B)                          x + z + t               ⇒ 4.8 = 32 bulunur.
                        ların sayısı
                        Mantık  veya  kümeler
           s(A ∪ B)'    konusunu çalışmayanların   t
                        sayısı


        Örnek:  Bir  sınıfta  İngilizce  bilenlerin  kümesi  İ,  Fransızca   İki Kümenin Kartezyen Çarpımı
        bilenlerin kümesi F, olmak üzere s(İ)' = 12, s[(İ ∩ F)'] = 20   Q   AxB kümesinin, liste ve Venn şeması yöntemleri ile göste-
        dir. Buna göre sadece İngilizce bilen öğrenci sayısını bulalım.
                                                                rilebileceğini öğrendik. Aynı şekilde AxB kümesini oluşturan
        Çözüm:                                                  elemanlar koordinat sistemine yerleştirilerek de gösterilebi-
                 İ          F
                                                                lir. Bu gösterimde
                   a  b   c
                                                                5  A  kümesinden  gelen  I.  bileşenler  x  eksenine  (apsis
                            d                                      ekseni)

         s(İ') = c + d = 12                                     5  B  kümesinden  gelen  II.  bileşenler  y  eksenine  (ordinat
                                                                   ekseni)
         s[(İ ∩ F)'] = a + c + d = 20 (c + d = 12)
                                                             yerleştirilerek elemanların kesiştikleri noktalar belirlenir.
                  a = 8
                                                             Bu  noktaların  oluşturduğu  ikililerin  tamamı  AxB  kümesinin
         Sadece İngilizce bilenler s(İ - F) = a = 8 olur.
                                                             koordinat sistemindeki gösterimidir.

                                         MARKAJ YAYINLARI
        44    Markaj Yayınları / 9. Sınıf Matematik
   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49