Page 4 - 9. SINIF EDEBİYAT PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI
P. 4
2. ÜNİTE: HİKÂYE PARAGRAF TESTİ 1
1 3 (I) Hikâyenin bölümleri serim, düğüm, çözüm şeklindedir
I� Hikâye (öykü); yaşanmış ya da yaşanabilir olay veya ancak bazı hikâyelerde bu bölümler bulunmayabilir. (II)
durumların kişi, yer ve zamana bağlı olarak okuyu- Serim bölümü; yer ve zamanın belirtildiği, kişilerin tanıtıl-
cuda heyecan ve zevk uyandıracak şekilde anlatıldığı dığı, olayın anlatılmaya başlandığı bölümdür. (III) Düğüm
kısa edebî türdür. bölümü, olayın okuyucuda merak duygusu oluşturacak
şekilde işlendiği bölümdür. (IV) Çözüm bölümü, olayların
II� Kişi sayısı azdır. düğümlerinin çözüldüğü bölümdür. (V) Okuyucuda merak
III� Genellikle tek olay anlatılır. uyandıran sorular bu bölümde cevaplanır.
IV� Kahramanların bir yönü üzerinde durulur. Parçada geçen numaralandırılmış cümleler ile ilgili
V� Zaman ve mekânın anlatımında ayrıntıya girilmez. aşağıdakilerin hangisi yanlıştır?
Numaralandırılmış bu cümlelerle kurallı ve anlamlı A) I. cümlede, farklı düşünmeye yönlendiren bir ifade
GİRİŞ YAYINLARI
bir parça oluşturulduğunda parçanın ilk cümlesi aşa- kullanılmıştır.
ğıdakilerden hangisi olur? B) II. cümlede, açıklama tekniği ile anlatım sağlanmıştır.
A) I B) II C) III D) IV E) V C) III. cümlede, nesnel bir anlatım yapılmıştır.
D) IV. cümlede, tanımlamaya yer verilmiştir.
E) V. cümlede, soru-cevap yöntemi kullanılmıştır.
4 Hikâyenin yapı unsurları kişiler, olay örgüsü, mekân (yer),
zamandır. Hikâyede anlatılan olayları veya durumları
yaşayan kahramanlar hikâyenin kişi kadrosunu oluşturur.
Bu kişiler kurmaca kişilerdir.
2 XIV. yüzyılda İtalyan edebiyatında Boccaccio’nun Olay örgüsü; hikâye kişilerinin başından geçen olaylar
(Bokaçyo) yazdığı Decameron (Dekameron) adlı eser, dizisidir, hikâyedeki ana olaya bağlı küçük olayların peş
hikâye türünün ilk örneği kabul edilir. Türk edebiyatında peşe sıralanmasıyla oluşur.
ise Tanzimat Dönemi’nden önce hikâye türünün yerini Mekân, hikâyede olayın geçtiği yer ya da yerlerdir. Yazar,
halk hikâyeleri, destanlar, masallar, mesneviler ve Dede olayın akışı içinde mekân hakkında bilgiler verir.
Korkut Hikâyeleri tutmaktaydı. Batılı anlamda hikâye,
Türk edebiyatına Tanzimat’la girmiştir. Ahmet Mithat Zaman, hikâyede anlatılan olayların yaşanma zamanıdır.
Efendi’nin Letâif-i Rivâyât adlı eseri ilk hikâye örnekle- Hayal planındadır. “Gün, ay, yıl, bir sabah, ertesi gün, bir
rindendir. Letâif-i Rivâyât’ta yer yer geleneksel hikâyenin hafta sonra...” gibi ifadeler zamanı gösterir.
anlatım özelliklerine rastlanır. Teknik açıdan güçlü, Batılı Anlatıcı, hikâyedeki olayı anlatan kişidir. Anlatıcı, yazarın
örneklere benzeyen ilk hikâye ise Samipaşazade Seza- kendisi değil kurmaca bir kişidir. Hikâyede olaylar birinci
i’nin Küçük Şeyler adlı eseridir. Hikâye türünün başarılı veya üçüncü kişi ağzından anlatılır.
örnekleri Servetifünun Dönemi, Millî Edebiyat Dönemi ve Aşağıdaki cümlelerden hangisinde hikâyenin yapı
Cumhuriyet Dönemi’nde verilmiştir. Günümüzde hikâye, unsurları tam olarak verilmemiştir?
yeni anlatım biçimleri ve teknikleri denenerek edebî türler
içinde gelişimini sürdürmektedir. A) Ali ve Veli sabah saatlerinde parkta oynarken, koşar-
ken çok mutlu görünüyorlardı.
Bu parçaya getirilebilecek en uygun başlık aşağıda-
kilerden hangisi olabilir? B) Kaymakam, yabancı heyeti bugün makamında ağır-
ladı ve ardından açıklama yaptı.
A) Dünya Edebiyatında Hikâye
C) Annemle dün akşam evde yemek yaptıktan sonra gü-
B) Hikâye Türünün Dayandığı Temeller zel bir sofra kurduk.
C) Türk Edebiyatında Hikâyeciliğin Gelişimi D) Öğrenciler, sınıfta günün anlam ve önemini belirten
D) Günümüz Hikâyeciliği şiirler okudular, konuşmalar yaptılar.
E) Hikâye Ustaları E) Selin, odasını topladıktan sonra akşam dışarı çıktı.
Giriş Yayınları / 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 11
