Page 9 - 9. SINIF EDEBİYAT PARAGRAF - GİRİŞ YAYINLARI

7. ÜNİTE: BİYOGRAFİ / OTOBİYOGRAFİ PARAGRAF TESTİ 1

1 (I) Biyografi (yaşam öyküsü), alanında tanınmış bir kişi- 3 Otobiyografi (öz yaşam öyküsü) yazarın kendi yaşamını
nin hayatını anlatan yazı türüdür. (II) Biyografide siyaset, anlattığı yazı türüdür. Biyografide ve otobiyografide
bilim, sanat, spor vb. alanlarda tanınmış insanların hayatı, hayatı ele alınan kişinin başarıları, ilham verici yönleri
değeri, benzerlerinden farklı yönleri; bilgi, belge ve tanık- açık, sade bir dille anlatılır. Otobiyografide anlatıcı birinci
lara dayanılarak, tarafsız ve gerçekçi olarak anlatılır. (III) kişiyken biyografide üçüncü kişidir. Biyografiler bilgi,
Biyografilerde bazen anılardan da yararlanılır. (IV) Açık, belge ve tanıklıklara bağlı olarak nesnel bir dille yazılır.
sade bir dille yazılan biyografide kronolojik bir sıra izlene- Yazarın iç dünyasına dönük kaleme alınan otobiyografiler
bilir. (V) Diğer öğretici metinlerdeki gibi biyografilerde de ise hafızaya ve anılara dayanır. Bu nedenle otobiyografi
anlatıcı kurmaca bir kişi değil, yazarın kendisidir. yazarı, biyografi yazarı kadar nesnel olamayabilir.
Parçada geçen numaralandırılmış cümleler ile ilgili Buna göre aşağıdakilerden hangisi bir otobiyografi-
aşağıdakilerin hangisi yanlıştır? den alınmış olabilir?
GİRİŞ YAYINLARI
A) I. cümlede, tanımlamaya yer verilmiştir. A) Yazar, ilk ve orta öğrenimini Ankara’da tamamladı.
B) II. cümlede, açıklama tekniği ile anlatım sağlanmıştır. B) Tutunamayanlar, yazarın en sevilen eseri oldu.
C) III. cümlede, karşılaştırmalı bir anlatım yapılmıştır. C) 1980 Mart ayında ilk şiirimi kaleme aldım.
D) IV. cümlede, olaylar kronolojik bir sırayla verilmiştir. D) Şair, alanında birçok ilke imza attı.
E) V. cümlede; benzerlik, karşılaştırma ve olumsuzluk E) Sanatçının zorluklar içinde geçen bir yaşamı vardı.
bildiren ifadeler vardır.

4
I� Amerikan edebiyatında Paul Auster’in (Pol Ostır) İç
Dünyamdan Notlar ve Isaac Asimov’un (Ayzek Ezi-
2 Eski Yunan edebiyatında Plutarkhos’un Hayatlar, İngiliz mov) Dolu Dolu Yaşadım, Fransız edebiyatında Andrè
edebiyatında William Roper’in (Vilyım Rupır) Sir Thomas Gide’in (Andre Jid) Tohum Ölmezse dünya edebiyatı-
More’un (Sör Tamıs Mor) Hayatı ve James Boswell’in nın tanınmış otobiyografilerindendir.
(Ceymis Bozvel) Samuel Johnson’un (Semyul Cansın) II� Bazı hikâye ve romanlarda da biyografi ve otobiyog-
Hayatı, Avusturya edebiyatından Stefan Zweig’ın (Ştefan rafi türlerinden yararlanılmıştır.
Svayg) Üç Büyük Usta dünya edebiyatının tanınmış biyog- III� Türk edebiyatında ise Abidin Dino’nun Kısa Hayat
rafilerindendir. Tanzimat Dönemi’nde Beşir Fuat’ın Victor Öyküm, Şevket Süreyya Aydemir’in Suyu Arayan
Hugo, Namık Kemal’in Evrak-ı Perişan, Recaizade Mah- Adam adlı eserleri otobiyografi türünde yazılmıştır.
mut Ekrem’in Kudemadan Birkaç Şair, Muallim Naci’nin
Osmanlı Şairleri; Servetifünun Dönemi’nde Süleyman IV� Biyografi ve otobiyografi türleriyle benzerlikler göste-
Nazif’in Mehmet Âkif adlı eseri biyografi türünde öne ren monografi, öz geçmiş/CV, hâl tercümesi ve portre
çıkar. Cumhuriyet Dönemi’nde İlhan Geçer’in Cahit Sıtkı gibi türler de vardır.
Tarancı, Mithat Cemal Kuntay’ın Namık Kemal, Ahmet V� Örneğin Oğuz Atay’ın Bir Bilim Adamının Romanı
Rasim’in İlk Büyük Muharrirlerden Şinasi, Yakup Kadri (Mustafa İnan) adlı eseri biyografik, Peyami Safa’nın
Karaosmanoğlu’nun Atatürk, Beşir Ayvazoğlu’nun Yahya Dokuzuncu Hariciye Koğuşu adlı romanı ise otobiyog-
Kemal, İhsan Işık’ın Türkiye Ünlüleri Ansiklopedisi adlı rafik bir romandır.
eserleri bu türün tanınmış örneklerindendir.
Numaralandırılmış cümlelerden anlamlı ve kurallı bir
Parçanın anlatımında düşünceyi geliştirme yolların- paragraf oluşturulmak istendiğinde doğru sıralama
dan hangisine başvurulmuştur? aşağıdakilerden hangisi olur?

A) Benzetme B) Örneklendirme A) I - III - II - V - IV B) II - IV - III - I - V
C) Tanık gösterme D) Karşılaştırma C) III - II - V - I - IV D) III - IV - I - V - II
E) Tanımlama E) IV - V - I - III - II

Giriş Yayınları / 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı 37