Page 166 - 9. Sınıf Tarih Öğretmenin Ders Notları

¦ §
166
166 TÜRKLERİN İSLAMİYET'İ KABULÜ VE İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ
* Nizamiye Medreselerinin en tanınmışı ise Bağdat’ta kurulan medresedir.

* Selçukluların medrese eğitimine önem vermesinde eğitim ve öğretime ilişkin amaçları yanı sıra
medreseler siyasi nitelikteki mücadelelerde de rol oynadı.

* Tuğrul Bey’in 1055 yılındaki Bağdat seferi sonrasında Büyük Selçuklular Fâtımiler için hedef
devlet hâline geldiler.

* Şii propagandası yürüten Fâtımiler ülke içerisinde Batınilerin ortaya çıkmasında etkili oldular.

* Selçuklular, Fâtımiler ve Batınilerin yıkıcı faaliyetlerini engellemek ve bu akımlara karşı İslam
EDİTÖR YAYINEVİ
dünyasını korumak için sunni medreseler kurdular.
* Sultan Alp Arslan ve Vezir Nizamülmülk, sunni düşünceyi yaymak ve yıkıcı faaliyetleri engelle-
mek için Nizamiye Medreselerini kurdular.

* Nizamiye Medreselerinde başta İmam Gazali olmak üzere önemli müderrisler görev yaptı.
* Bu medreseler sayesinde Müslümanlar medeniyet liderliğini sürdürmüş aynı zamanda Haçlı dün-
yasına karşı gerekli donanımı temin etmişlerdir.

* Büyük Selçuklu Dönemi’nde Türk-İslam dünyası eğitim ve öğretim faaliyetleri bakımından altın
çağını yaşadı.

* Sultan Alp Arslan zamanında eğitim ve öğretim faaliyetleri
sistemli hâle getirildi.

* Zengin kütüphanelerde donatılmış medreseler kuruldu.
* Bu medreselerde nitelikli büyük bir ilim ordusu yetiştirildi.

* Ayrılıkçı ve yıkıcı Şii ve Batıni hareketlerine karşı bu ilim
ordusu İslam dünyasını korudu.

* Selçuklular Dönemi’nde açılan medreselerde nakli bilimlerin
yanında (Kur’an, hadis, kelam, tefsir gibi) akli bilimler de
(matematik, fizik, astronomi, tıp, tarih gibi) öğretildi.

* Sultan Melikşah İsfahan ve Bağdat’da rasathane kur-
durttu.

* Ömer Hayyam, İsfizari, El-Vasıti matematik ve astronomide önemli çalışmalar yaptılar. Güneş
yılı esasına dayanan Celali takvimini düzenlediler.
* Felsefede Muhammed bin Ahmet Beyhaki, fizik biliminde El Savi önemli eserler yazdılar.

* Tarih alanında Selçukluların geçmişini anlatan Melikname ve Al-i Selçuk dönemin önemli eserle-
ridir.
* Tuğrul Bey’in emri ile vezir El-Kündüri tarafından Bağdat’ta kurulan Al-Adudi Hastanesi İslam
dünyasının en büyük tıp merkeziydi.