Page 30 - 9-sinif-telafi

MEKTUP/E-POSTA 29

MEKTUP Edebi Mektup ve Özel Mektuplar Arasındaki Ben- DİLEKÇE / TUTANAK
• Mektup, birbirinden uzakta bulunan kişi ya da ku- zerlikler ve Farklılıklar: DİLEKÇE
EDİTÖR YAYINEVİ
rumların aralarında haberleşmeyi sağlayan yazı • Çeşitli dilek, ihbar ve şikâyetleri bildir-
türünün adıdır. Genel anlamda kişinin bir haberi, • Özel mektuplar günlük dille yazılır ve sanat de- mek veya herhangi bir konuda bilgi talep
olayı, arzuyu bir başkasına anlattığı yazılardır. ğeri taşımaz. Edebi mektuplar edebi dille yazı- etmek amacıyla resmî makamlara verilen
• Özel mektup, edebi mektup, açık mektup, iş lır ve sanat değeri taşır. imzalı ve adresli mektuplara dilekçe adı
mektubu ve resmi mektup türleri vardır. • Özel mektuplar belge niteliği taşımazken ede- verilir.
• Mektupların türlerine bağlı olarak içerik ve üslup- bi mektuplar yazıldığı dönemin sanat, edebiyat • Dilekçeler özel şahıslar tarafından tüzel
ları da değişir. ve fikir olayları hakkında bilgi verir. kişiliklere (resmi veya özel kurumlara)
• Mektup, en eski iletişim araçlarından biridir. yazılır. Kişilere hitaben dilekçe yazılmaz.
• Mektup, divan edebiyatında da kullanılmıştır. • Özel mektuplar samimi olan iki kişi arasında • Dilekçe; kişi ile kurumlar arasında iletişi-
Fuzûli’nin “Şikâyetname” adlı eseri bu türdendir. yazılır; edebi mektuplar ise alanlarında tanın- mi kolaylaştıran, kurumların iş akışını ve
• Tanzimat’tan sonra gazetelerde yayımlanan bir- mış iki sanatçı arasında yazılır. düzenini sağlayan yöntemlerden biridir.
çok açık mektup görülür. • Özel mektupların amacı karşıdaki kişiyle ilgili Resmi bir kurum ya da kuruluşa herhan-
• Bazı yazarlar mektuplardan oluşan romanlar da iyi niyet temennilerini yansıtmaktır. Edebi mek- gi bir konuyla ilgili sözlü olarak müracaat
yazmışlardır. Halide Edip’in “Handan” romanı tupların yazılış amacı ise genellikle bir eser ya edilmez. Konuyu takip edebilmek ve ku-
bunlardan biridir. da yapılan bir işle ilgili olumlu ve olumsuz ede- rumlardan olumlu ya da olumsuz bir yanıt
bi değerlendirmelerde bulunmaktır. alabilmek için kurumlara mutlaka dilekçe
MEKTUP TÜRLERİ ile müracaat edilmelidir. Dilekçe, aynı za-
Özel Mektuplar: Birbirlerini tanıyan kişilerin çeşitli manda kuruma müracaat ettiğimize dair
konularda birbirlerine yazdıkları mektuplardır. Sami- Açık Mektuplar: Sanatçıların edebiyatla ya da somut bir delildir.
mice, içten yazılır. Anlatılanlar yalnız gönderici ve başka konularla ilgili düşüncelerini yazdıkları, belli
alıcıyı ilgilendirir. Eş, dost, akraba, anne, baba, bir adrese göndermeyip, herkesin okuması ama- Dilekçelerin şekil ve içerik özellikleri şun-
kardeşler, arkadaşlar arasında yazılan haberleşme cıyla gazete ve dergilerde yayımladıkları mektup- lardır:
mektupları; teşekkür, çağrı, geçmiş olsun, kutlama, lardır. • Dilekçeler genellikle rahatsızlık duyulan
başsağlığı, özür dileme gibi mektuplar birer özel birtakım yanlışlık ve eksiklikleri çözüme
mektuptur. İş Mektupları: Bir işi gerçekleştirmek amacıyla kişi- kavuşturmak ve kurumlardan bilgi talep
Edebi Mektuplar: Anlatım güzelliği ve sanat değeri lerin şirketlere, kurumlara veya birbirlerine yazdık- etmek amacıyla kaleme alınır.
taşıyan, özel mektuplardan ayrı bir niteliği bulunan ları mektuplardır. Siparişler ve telgraflar bu türe • Dilekçenin sunulduğu kurum, kişiye ya-
mektuplardır. Ünlü kişilerin, özellikle edebiyatla ilgili girer. sal süre içinde mutlaka cevap vermek
yazarların, şairlerin birbirlerine yazdıkları mektuplar- zorundadır. Bu yasal bir zorunluluktur.
dır. Sanatçının sanat görüşüne yer verilir. Bu tür mek- Resmi Mektuplar: Resmi dairelerin kendi aralarında • Dilekçe, kurumlara yazıldığı için dilekçe
tuplar, zamanla gazete, dergi ve kitaplarda yayımla- ya da özel kurumlara yazdıkları mektuplardır. Dilek- metninde ayrıntıya girilmez. Söz gereksiz
narak edebiyat tarihine kaynaklık teşkil eder. çeler ve resmi yazılar bu türe girer. yere uzatılmaz, anlatım kısa ve özlüdür.