Page 19 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 19

[  DİLİN KULLANIMINDAN DOĞAN TÜRLERİ  ]                                  19


                        TEST 4                   3  Konuşma ve yazı dili ile ilgili verilen aşa-
                                                    ğıdaki  ifadelerden  hangisinde  bir  bilgi
         DİLİN KULLANIMINDAN DOĞAN TÜRLERİ          yanlışı vardır?
         1                                          A)  Konuşma dili birden fazlayken yazı dili
            •  Bir dilin bilinmeyen dönemlerinde çeşitli   tektir.
              sebeplerden  dolayı  kendisinden  ayrılan   B)  Konuşma  dilinde  söyleyiş  özelliği  böl-
              ve  büyük  çapta  ses  ve  şekil  farklılıkları   geden  bölgeye  değişirken  yazı  dilinde
              gösteren kollarıdır.
                                                       değişmez.
            •  Bir  dilin,  bilinen  dönemlerinde  kendisin-  C)  Konuşma dili, değişime karşı yazı diline
              den ayrılarak bazı ses ve yapı farklılıkları   göre daha dirençsizdir.
        EDİTÖR YAYINEVİ
              gösteren kollarıdır.
            •  Tarihsel ve toplumsal süreçler doğrultu-  D)  Konuşma dilinde dilin kuralları standart
                                                       bir şekilde işlemezken yazı dilinde dilin
              sunda oluşturulan maddi ve manevi bü-    kuralları standart bir şekilde işler.
              tün değerlerdir.
                                                    E)  Konuşma dilinin kullanım alanı yazı dili-
            •  Toplumun  belirli  bir  çevresinin  yabancı   ne göre daha geniştir.
              kelimelerden ve kendilerine özgü deyim-
              lerden yararlanarak oluşturduğu özel dil-
              dir.                               4
            Aşağıda  verilen  kavramlardan  hangisi-  I.  Resmî yazışmalarda kullanılır.
            ne ait bir tanım yukarıda verilmemiştir?  II.  Standart kurallara göre işler.
            A) Lehçe      B) Kültür     C) Şive     III. Kültür ve medeniyet dili olarak da bilinir.

                   D) Ağız      E) Argo             Yazı diliyle ilgili yukarıda verilen ifadeler-
                                                    den hangileri doğrudur?
                                                    A) Yalnız I   B) I ve II   C) I ve III

                                                          D) II ve III   E) I, II ve III


                                                 5  “Belli bir grup arasında dayanışma ve çıkar
                                                    birliğini devam ettirmek, korumak amacıyla
         2  Türkçenin şiveleri aşağıdaki seçenekle-  oluşturulmuş başka kişiler tarafından anla-
            rin hangisinde doğru verilmiştir?       şılmayan yapay dile ........................... denir. “
            A)  Azeri Türkçesi - Kırgız Türkçesi    Yukarıdaki  cümlede  boş  bırakılan  yere
            B)  Yakut Türkçesi - Çuvaş Türkçesi     aşağıdakilerden  hangisinin  getirilmesi
                                                    gerekir?
            C)  Kırgız Türkçesi - Yakut Türkçesi
            D)  Çuvaş Türkçesi - İstanbul Türkçesi  A) konuşma dili   B) yazı dili   C) jargon
            E)  Yakut Türkçesi - Kazak Türkçesi            D) ağız       E) şive



         DİLİN KULLANIMINDAN DOĞAN TÜRLERİ
         Yeryüzünde yaşayan diller, belli sayıdaki eski ana dillerin uzun   Lehçe, şive ve ağızlar coğrafi ve sosyal etmenler nedeniyle bir
         bir tarihî seyir içinde değişik kollara ayrılmasından oluşmuştur.   dilin ses yapısı, şekil yapısı ve kelime hazinesi bakımından za-
                                                 manla birbirinden az çok ayrılmış olan kollarıdır.
         Bir dilin kendi içinde alt kollara ayrılması, o dilin lehçe, şive ve
         ağızlarını oluşturur.
   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24