Page 23 - 9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Özetli Lezzetli Soru Bankası
P. 23

[  DİLİN KULLANIMINDAN DOĞAN TÜRLERİ  ]                                  23

         4  Bir ülke içinde aynı dilin farklı konuşma şekillerine ağız denir. Ağız özellikleri konuşma dilinde
            ortaya çıkan söyleyiş farklılıklarından kaynaklanır.
            Buna göre aşağıdaki metinlerden hangisinin ağız özelliklerini yansıttığı söylenemez?

            A) Yiğidin eyisini nerden bileyim        B) Deryalarda olur bahri
              Yüzü güleç, kendi yaman olmalı          Doldur ver içem zehri
              Kasavet serine çöktüğü zaman            Sunam gurbet elin kahrı
              Gönlünün gamını alan olmalı             Ya çekilir ya çekilmez

        EDİTÖR YAYINEVİ
            C) Ağamın geydiği ketenden gömlek       D) Heyder Baba, gün dalını doğrasın
              Yok imiş dünyada öksüze gülmek          Üzün gülsün, bulakların ağlasın
              Gurbet ellerinde kimsesiz ölmek         Uşakların bir deste gül bağlasın
              Gayri dayanacak özüm kalmadı            Yel gelende ver getirsin bu yana
              Mektuba yazacak sözcüm kalmadı          Belki menim yatmış bahtım oyana


            E) Yarini öldürmüş eli kan mola
              Ak gerdan üstünde çifte ben mola
              Doğru söyleyen benim yarim sağ mola
              Turnalar ne haber yardan ne haber












         5
                                                       TÜRKİYE TÜRKÇESİYLE

               Çeçek akram ta, çeçek akram ta      Çiçek ektim de çiçek ektim de
               Shatsa tuhre pul hyto cui           Çıkmış olabilir katı taş
               Phajmaran-shi? shavarmaram shi?     Bakamadım mı? Sulamadım mı?
               Sive pulce pulku şul                Soğuk oldu mu bu yıl?


            Yukarıda verilen ve Türkiye Türkçesine çevrilen metnin dil özellikleri ile ilgili olarak;
            I.  Türkçenin metinlerle takip edilemeyen dönemlerinde kendisinden ayrılan kollarından biriy-
               le yazılmıştır.
            II.  Ses ve yapı bakımından Türkçe ile arasında büyük farklılıklar vardır.
            III. Ölçünlü dil olarak adlandırılır.
            yargılarından hangileri söylenemez?

            A) Yalnız I    B) Yalnız II   C) Yalnız III   D) I ve II    E) II ve III
   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28