Page 124 - 9. SINIF FAVORİ TARİH DEFTERİM
P. 124

ÖZETİN ÖZETİ                                           5. ÜNİTE: İSLAM MEDENİYETİNİN DOĞUŞU


                                İSLAM MEDENİYETİNDE İLİM VE SANAT HAYATI

                                    İslam Medeniyetinde İlim ve Eğitim Kurumları

                            Beytü’l Hikme                                       Kütüphaneler


          Q   Beytü’l Hikme (Bilgelik Evi) bir araştırma ve eğitim kurumu  Q İslam  dünyasında  gerçek  anlamda  ilk  kütüphane  Emevi
            olup Abbasi Halifesi El-Me’mun tarafından kuruldu.   Halifesi Muaviye zamanında Şam’da kurulmuştur.
          Q   Beytü’l Hikme’nin en önemli görevi;  bilim alanındaki çeşitli  Q Endülüs  Emevi  Dönemi’nde  yüzbinlerce  cilt  kitabın  bulun-

            eserleri Arapça’ya çevirmekti.                       duğu büyük bir kütüphane kurulmuştur.
          Q   Beytü’l  Hikme’deki  çeviriler,  Endülüs  üzerinden  Avrupa’ya
            girmiş ve Avrupa’da Aydınlanma Çağı’nı başlatmıştır.
                                                                                  Medreseler
                               Camiler                        Q   Abbasiler Dönemi’nde ortaya çıkmıştır.

          Q   İslam  medeniyetinde  eğitim  öğretim  faaliyetleri  Hz.   Q   Medrese faaliyetleri Nizamiye Medresesi’ni kurulmasıyla hız
            Muhammed tarafından Mekke’de başlatıldı.             kazandı.

          Q   Medine’deki Mescid-i Nebevi  aynı zamanda bir okul niteli-  Q   Medreselerde bütün masrafları devlet ya da vakıflar tara-
            ğindeyedi.                                           fından karşılanan ücretsiz eğitim verilirdi.

          Q   Mescitlerin ve camilerin ibadetin yanı sıra eğitim öğretim   Q   Medreselerde dini bilimlerin yanı sıra tıp, matematik, geo-
            amacıyla  kullanılması geleneği bu dönemde başladı.  metri, astronomi vb. dersler de verilmiştir.






                                        İslam Alimlerinin İlme Bakışı ve ilimler


          Q   İslam alimleri, öğrenmeyi ve ilim sahibi olmayı dini inanç gereği olarak algıladı.
          Q   İslam medeniyetindeki ilk ilim dalları Kur’an ve sünnet üzerinde yapılan çalışmaların sonucunda ortaya çıktı.
          Q   İlimler akli (Fizik, astronomi vb.) ve nakli (Tefsir, kelam gibi) olarak sınıflandırıldı.




                                     İslam Medeniyetinde İlmî Ekoller ve Âlimler


                  Eş’ariyye Ekolü                    Meşşâiyye Ekolü                   Maturidiyye Ekolü
          Q   Adını kurucusu Ebu’l Hasan el   Q   En önemli temsilcileri; Farabi,   Q   Adını kurucusu El-Maturid’den almış-
            Eş’ari’den almıştır.               El-Kindi, İbn-i Rüşd ve İbn-i Sina’dır.   tır.
          Q   İyilik, kötülük ve adalet gibi ilkelerin  Q Bu ekolü savunanlar din ile felsefeyi  Q İnsan Allah’ın gönderdiği peygamber-


            Allah’ın  emir  ve  yasaklarıyla  anlam   uzlaştırmaya çalışmışlardır.  ler  ve  aklı  sayesinden  iyiyi  kötüden
            kazandığını söylemişlerdir.                                           ayırt etme gücüne sahiptir.

                           Mu’tezile Ekolü                                      Tabîyyun Ekolü
          Q   Mu’tezile ekolüne göre insanın dünyada yaptığı iyi ve kötü  Q En önemli temsilcisi Ebu Bekir Zekariyya Razi’dir.

            davranışların yaratıcısı Allah değil, insanın kendisidir.
                                                              Q   Dünyanın yoktan var edildiği ve kendi dışındaki üstün bir
          Q   Bu  ekol,  Allah’ın  insanlara  iyi  ve  kötü  arasında  tercih   güç tarafından yönetildiğini savunan bir ekoldür.
            yapabilme hakkı tanıması gerektiğini savunmuştur.



         124    Markaj Yayınları / 9. Sınıf Tarih
                                          MARKAJ YAYINLARI
   119   120   121   122   123   124   125   126   127   128   129