Page 22 - 9_Biyoloji_ogretmenin
P. 22
20 YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ
ˇ Riboz ve deoksiriboz şekerleri disakkarit veya polisakkarit oluşum reaksiyonlarına katıl-
maz.
ˇ Riboz RNA’nın ve ATP’nin, deoksiriboz ise DNA’nın yapısına katılır. Bu monosakkaritler
hücrede enerji verici olarak kullanılmaz.
ˇ Monosakkaritler biyolojik açıdan önemli karbonhidratlardır.
ˇ Monosakkaritler suda çözünür ve tatlıdır.
ˇ Hücre zarından geçebilecek büyüklüktedir.
YAYINEVİ
ˇ Canlılarda enerji ihtiyacının karşılanmasında birincil olarak kullanılan monosakkarit gli-
kozdur.
ˇ Vücuda glikoz dışında alınan fruktoz ve galaktoz karaciğerde glikoza çevrilir ve kana
karışır. Glikoz memelilerin kanında bulunması gereken bir maddedir. İnsan kanında 100
mL’de yaklaşık 90 mg glikoz bulunur.
ˇ Glikoz kan şekeri veya üzüm şekeri olarak bilinir.
ˇ Glikoz beynin en önemli yakıtıdır ve kandaki yoğunluğu en düşük düzeyde bile önce beyni
besler.
ˇ Glikoz hücrelerde oksijenli solunum ile su (H O) ve karbondiokside (CO ) kadar parçala-
EDİTÖR
2
2
nır. Bu arada açığa çıkan enerji ATP’nin yapısında kimyasal bağ enerjisi olarak depolanır.
ˇ Glikoz proteinlerle birleşip glikoproteini, lipitlerle birleşerek glikolipiti oluşturur. Bu
şekilde yapı maddesi olarak hücre zarının yapısına katılır.
ˇ Fruktoz, meyve şekeri olarak bilinir, bitkisel özelliktedir. Glikoza göre daha tatlıdır.
ˇ Galaktoz, süt şekeri olarak bilinir. Hayvansal kaynaklıdır.
ˇ Galaktozu bazı bakteriler sentezleyebilir.
ˇ Beslenme yoluyla vücuda alınan glikozun ince bağırsaklardaki emilimi en hızlı, sonra ga-
laktoz, en yavaş ise fruktozdur.
Glikoz Fruktoz Galaktoz