Page 8 - 9_Matematik_ogretmenin
P. 8

6                                                                               MANTIK


                  X X… Öğreemenin Kaleminnen                 p   Örnek:
                                                                            ∧
                                                                0 ∧( 0 1∨ ) ∨   1∨( 10)   bileşik  önermesinin  doğruluk
                                                                     
                                                                               
               Bir önermenin doğruluk değeri biliniyorsa, bu önerme-
               nin değilinin doğruluk değeri tespit edilebilir. Örneğin; p   değerini bulalım.
               önermesinin doğruluk değeri 1 ise pꞌ önermesinin doğ-  ˜    özüm:
               ruluk değeri 0 olur. q önermesinin doğruluk değeri 0 ise   [0∧(0∨1)] ∨ [1∨(1∧0)] ≡ [0∧1] ∨ [1∨0] ≡ [0∨1] ≡ 1 olarak
               qꞌ önermesinin doğruluk değeri 1’dir.         bulunur.
              BİLEŞİK ÖNERMELER                              "ve" Bağlacı ile Kurulan Bileşik Önermeler
              İki veya daha çok önermenin “ve”, “veya”, "ya da", “ise”,   p ile q herhangi iki önerme olmak üzere, p ile q önerme-
              “ancak ve ancak” gibi bağlaçlarla birbirine bağlanmasıyla   lerinin  “ve”  bağlacı  ile  bağlanmasıyla  elde  edilen  bileşik
              elde edilen yeni önermelere “bileşik önermeler” adı verilir.  önermeye,  p  ve  q  bileşik  önermesi  denir.  p∧q  şeklinde
                                                             gösterilir.
              "veya" Bağlacı ile Kurulan Bileşik Önermeler    p∧q pönermesi, p ve q önermelerinin her ikisi de doğru ise
              p ve q iki önerme olsun. Bu iki önermenin “veya” bağlacı   doğru, aksi halde yanlıştır.
              ile birleştirilmesiyle oluşturulan bileşik önermeye “p veya   p∧q  bileşik  önermesinin  doğruluk  değerleri  tablosunu
              q” önermesi denir ve bu önerme p ∨ q şeklinde gösterilir.  oluşturalım.
              p, q önermelerinden en az biri doğru ise  pq∨  önermesi
              doğrudur. p, q önermelerinin her ikisi de yanlış ise  pq∨    p     q     p∧q
              önermesi yanlıştır.                                          1     1      1
              pq∨  önermesinin doğruluk tablosu;            YAYINEVİ                    0
                                                                                 0
                                                                           1
                            p    q     pq∨                                 0     1      0
                            1    1       1                                 0     0      0
                            1    0       1                   p: Türkiye’nin en kalabalık şehri İstanbul’dur.
                                EDİTÖR
                            0    1       1                   q: 4 sayısı tek sayıdır.
                            0    0       0                   p∧q: Türkiye’nin en kalabalık şehri İstanbul’dur ve 4 sayısı
              şeklindedir.                                   tek sayıdır.
              p   Örnek:                                     p önermesinin doğruluk değeri “1” , q önermesinin doğ-
                                                             ruluk değeri “0” olduğundan “p∧q” önermesinin doğruluk
              p: "Elazığ ili Doğu Anadolu Bölgesi'ndedir."
              q: "5 . 3 = 10"                                değeri “0” olur.
              Yukarıda verilen önermelere göre p ∨ q'nun doğruluk de-  (1 0∧≡  0)
              ğerini bulunuz.                                Özellikleri

              ˜    özüm:                                     p, q ve r herhangi üç önerme olsun.
                                                             1. p ∧ p ≡ p
              p: "Elazığ ili Doğu Anadolu Bölgesi'ndedir."
              p ≡ 1                                          2. p ∧ q ≡ q ∧ p (Değişme özelliği)
              q: "5 . 3 = 10"                                3. (p ∧ q) ∧ r ≡ p ∧ (q ∧ r) (Birleşme özelliği)
              q ≡ 0                                          4.  p ∧ 1 ≡ p
              p ∨ q ≡ 1 ∨ 0 ≡ 1 bulunur.                       p ∧ 0 ≡ 0
              Özellikleri:                                   p   Örnek:
              Verilen p, q, r herhangi üç önerme olsun.      p: "En küçük doğal sayı 1'dir."
              1. p ∨ p ≡ p                                   q: "En büyük negatif tam sayı -1'dir."
              2. p ∨ q ≡ q ∨ p (Değişme özelliği)
              3. p ∨ (q ∨ r) ≡ (p ∨ q) ∨ r (Birleşme özelliği)   Yukarıda verilen önermelere göre;
              4. p ∨ 1 ≡ 1 ⇒ p ∨ 0 ≡ p                       p ∧ q'nun doğruluk değerini bulunuz.
              p   Örnek:                                     ˜    özüm:
              [(0∨1)'∨1]∨[(1∨0)∨0)] bileşik önermesinin doğruluk değe-  p: "En küçük doğal sayı 1'dir."
              rini bulalım.
                                                             p ≡ 0'dır. (En küçük doğal sayı 0'dır.)
              ˜    özüm:                                     q: "En büyük negatif tam sayı -1'dir."
              [(0 1) 1∨  ∨  ] [(1 0) 0∨  ∨  ∨  ] [11≡  ∨  ] [1 0∨  ∨  ] 11 1≡  ∨  ≡     q ≡ 1 (En büyük negatif tam sayı -1'dir.)
              olarak bulunur.
                                                             p ∧ q ≡ 0 ∧ 1
                                                                      ≡ 0 olur.
   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13