Page 11 - 9_Matematik_ogretmenin
P. 11

MANTIK                                                                                9


              ˜    özüm:                                    ˜    özüm:
              (p q)' (p∨  ∨  ⇒  q)' ≡  (p q)' (p' q)' [(p q) (p' q)]'∨  ∨  ∨  ≡  ∨  ∧  ∨     p ⇔ q: “x=3 tür ancak ve ancak 3x - 2 = 7'dir.”
              ≡  [(p p') q]' [0 q]'∧  ∨  ≡  ∨  ≡  q'        Şimdi  bu  koşullu  önermenin  bir  çift  gerektirme  olduğunu
              (p q)' (p∨  ∨  ⇒  q)' önermesinin en sade hali q' önermesidir.  gösterelim.

                                                            (p ⇒ q)                (q ⇒ p)
              p   Örnek:                                    x = 3 ise 3x - 2 = 7'dir.  3x-2=7
                                                                                   3x = 7 + 2
              (p ⇒ q)' ∧ r ≡ 1 ise; (p ⇒ q)' ≡ 1 ve r ≡ 1 olmalıdır.  3.3 - 2 = 7
                                                            9 - 2 = 7              3x = 9
              (p ⇒ q)' ≡ 1 ise  p ⇒ q ≡ 0 olup p ≡ 1 ve q ≡ 0 olur.                x = 3 olur.
                                                            7 = 7 olur.
              Böylece; (r ⇒ q) ∧ (q ⇒ p)                                           (q ⇒ p) ≡ 1'dir.
                                                            (p ⇒ q) ≡ 1'dir.
              ≡ (1 ⇒ 0) ∧ (0 ⇒ 1)                           Buradan “p önermesi için gerek ve yeter koşul q önermesi-
              ≡ 0 ∧ 1 ≡ 0 bulunur.                          dir” diyebiliriz. Yani;
                                                            p ⇔  q (p≡  ⇒  q) (q∧  ⇒  p) olur.
              2. “Ancak ve Ancak” Bağlacı:                  Özellikleri:

              p ve q iki önerme olsun. “p ⇒ q” önermesi ile bu önermenin
                                                            1.  p ⇔  q (p≡  ⇒  q) (q∧  ⇒  p)
              karşıtı olan “q ⇒ p” önermesinin ve (∧) bağlacı ile bağlanma-  2.  (p ⇔  q)' ≡  (p' ⇔  q)
              sı ile p ancak ve ancak q önermesi kurulur. “p ⇔ q” şeklinde
                                                                 (p ⇔  q)' ≡  (p ⇔  q')
              gösterilir.                                   YAYINEVİ

              p ⇔ q ≡ (p ⇒ q) ∧ (q ⇒ p)                     3.  (p ⇔  p) 1≡
              p ⇔ q önermesi p ile q önermelerinin her ikisi doğru ve her   4.  (p ⇔  q) (q≡  ⇔  p)  Değişme Özelliği
                                                            5.  (p ⇔  q) ⇔  r ≡  p ⇔  (q ⇔  r)  Birleşme Özelliği
              ikisi yanlış iken doğrudur. Aksi halde yanlıştır.
                                                                  1p
                                                            6.  p ⇔≡
                         p       q         p⇔q
                                EDİTÖR
                                                              p ⇔  0 ≡  p'

                         1       1          1               7.  p ⇔  p' ≡  0
                         1       0          0
                                                            p   Örnek:
                         0       1          0
                                                                         q'
                                                                           
                                                              (   p ⇔ p) ∧( q ⇔ ) ∨ p'  önermesinin en sade halini
                         0       0          1
                                                            bulalım.
              Şimdi  p ⇔ q ≡ (p⇒q)∧(q⇒p) olduğunu tabloda gösterelim.
                                                            ˜    özüm:
               p   q   p⇒q    q⇒p    p⇔q     (p⇒q)∧(q⇒p)
                                                            [(p ⇔  p) (q∧  ⇔  q')] p'∨
               1   1    1       1      1          1
                                                                       0
                                                                1
               1   0    0       1      0          0          ≡  (1 0) p'∧  ∨
               0   1    1       0      0          0          ≡  0 p'∨  ≡  p'   olur.
               0   0    1       1      1          1
                                                            p   Örnek:
                                                            (p ∧ q) ⇒ r ≡ 0 olarak veriliyor.
              Tablodaki  bütün  durumlar  için  p  ⇔  q  önermesi  ile    Buna göre (p ⇔ r) ⇒ (q ⇔ r)'nın doğruluk değerini bulunuz.
              (p⇒q)∧(q⇒p) önermesinin  doğruluk değerleri  daima aynı
              olduğundan bu iki önerme denk önermelerdir.
              p ⇔ q ≡ 1 önermesine “çife gerekeirme” anı verilir.  ˜    özüm:
                                                            (p ∧ q) ⇒ r ≡ 0 ise; (p ∧ q) ≡ 1 ve r ≡ 0'dır.

              p   Örnek:                                    (p ∧ q) ≡ 1 ise; p ≡ 1 ve q ≡ 1'dir.
                                                            Buradan;
              p: “x = 3'tür.”
              q: “3x - 2 = 7'dir.”                          (p ⇔ r) ⇒ (q ⇔ r)
              önermeleri için p ⇔ q bileşik önermesini yazalım ve bir çift   ≡ (1 ⇔ 0) ⇒ (1 ⇔ 0)

              gerektirme olduğunu gösterelim.               ≡ 0 ⇒ 0 ≡ 1 bulunur.
   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16